Salaysay ni RUPERTO P. MANUEL
AGLATLATAK ita ti Sabah snake grass (Clinacanthus nutans) wenno “SSG,” ti ruot-ti-uleg a kunada nga alternatibo nga agas ti kanser.
Maar-aramat daytoy a ruot (“SSG” ti pangyababaan a naganna) a pangsumang iti kagat ti uleg idiay Thailand, Malaysia, Indonesia, ken dadduma pay a paset ti Asia.
Maaw-awagan daytoy a ruot iti Belalai gajah (Malaysia); Daun Dandang gendis wenno Kitajam (Indonesia), ken Phaya plongtong (Thailand).
Nabayagen a maus-usar daytoy iti nadumaduma a paset ti Asia gapu iti kunada a naisangsangayan a kinasamayna nga agas ti adu a kita ti sakit.
Agas pay daytoy ti makagat iti uleg, silud ti manggagama, uyokan, kagat dagiti insekto ken gagatel. Maaramat pay ti sibubukel a ruot nga agas ti limteg a paset ti bagi a kas iti nablesan, reuma, ken sakit ti tian. Kadawyan met nga agas ti SSG iti disenteria diay Thailand ken Indonesia.
Kunada a nasamay pay nga agas ti diabetes babaen ti panangipaburek iti 7-21 a kaggatud a bulong ti SSG iti dua a baso a danum agingga nga agbalin daytoy a maysa a baso a mamindua a mainum iti maysa nga aldaw. Kunada nga epektibo pay nga agas ti dengue. Mainum a kas tsaa (itsa wenno tsa) ti naanger a kagatgatud a bulong daytoy.
Kinapudnona, awan unay idi ti mangikaskaso iti daytoy ngem kalpasan a nagwaras ti damag iti kinabirtud ti Sabah snake grass a kas agas ti sakit a kanser, adu dagiti interesado koma a mangpadas ngem awan kano ti mabirokanda a kastoy. Adda met ketdi ruot ditoy Filipinas a maaw-awagan iti serpentina (Andrographis paniculata) a kalanglanga ti SSG. Maaw-awagan met iti snake grass daytoy (Indian snake grass ti sibubukel a naganna) ken ti naganna ditoy Filipinas a serpentina, naggapu iti balikas a serpiente iti Espaniol a kayatna a sawen, uleg.
Kas iti SSG, kunada a makaagas met ti serpentina iti diabetes ken uray pay iti kanser. Nupay kasta, saan nga agpada dagitoy dua, kas makita iti naganda iti siensia. Maibilang pay ketdi ti Sabah snake grass a kas nateng. Saan a napait daytoy a kas iti serpentina. (Para iti nayon nga impormasion maipanggep iti serpentina, buyaen iti YouTube ti “Kapuso Mo, Jessica Soho: Serpentina, nakagagaling nga ba?”.)
Nairamanak met kadagiti adu a nagsapsapul iti SSG. Iti panagsuksukisokko, naam-ammok iti Facebook ni Rubie Arcelo Castanares ti Davao nga addaan iti nalawa a nursery ti SSG. Nagorderak a dagus iti imulak. Binatokko ti P200 a bayad ti maysa laeng nga apagtubo a sanga. Sangapulo a kapuon ti ginatangko a naipatulod iti LBC a nangrugiak a paaduen ditoy Nueva Vizcaya.
Kadagiti naglabas a tawen, nairusat ti panagsukisok dagiti sientista iti Universiti Putra Malaysia iti Malaysia iti Sabah snake grass maipanggep iti kinasamay ti ramenna daytoy a ruot a kas agas dagiti nadumaduma a sakit manipud iti kanser ken dagiti sakit a mainaig iti bayrus. Idiay Malaysia, kadawyan a maar-aramat ti Sabah Snake Grass a sumang ti kagat ti uleg, agas ti sakit ti kudil, diabetes ken panagibleng.
Idi met 1987, maysa ti SSG kadagiti nairekomendar nga herbal a maaramat kadagiti ospital ken nairaman iti Primary Health Care Programme babaen ti gobierno ti Thailand.
Idi 2008, maysa a lokal a pagiwarnak iti Malaysia ti nangipadamag a kompirmado nga addan iti stage 4 lymphatic cancer ti maysa a lalaki nga agnagan iti Liu Hui, agtawen iti 56, a nakedngan nga agbiag laengen iti tallo a bulan. Naagasan ti sakitna babaen ti panaginumna iti tubbog ti Sabah Snake Grass tunggal malpas a mamigat. Kalpasan ti 15 nga aldaw, napukaw dagiti tumorna. Kuna ti onkolohista a nagpakonsultaranna a 96% a naagasanen ti sakitna a kanser.
Dagitoy man ti dinakamat ti lokal a pagiwarnak idiay Malaysia a naagasan ti sakitda a kanser babaen ti panaginumda iti nagangran iti bulong ti Sabah snake grass: maysa a lalaki nga agtawen ti 54 nga addan iti 3rd stage a kanser ti bara. Nalpasna ti innem a daras a chemotherapy sakbay a nagusar iti SSG iti las-ud ti dua a lawas. Bimmassit iti 20 mm ti sigud a 76mm a tumor ti barana. Maysa met a babai nga addaan iti uterus cancer a maoperar koman gapu ta innem a sentimetro ti kadakkel ti tumorna, ngem bimmassit daytoy iti 3.5 sentimetro kalpasan nga imminum iti nagangran iti SSG. Kuna ti doktorna, saanen a kasapulan a maoperar. Maysa pay a lalaki nga addaan iti sakit a prostate cancer ti naagasan babaen ti panaginumna iti nagangran iti SSG iti las-ud ti 11 nga aldaw. Maysa manen a babai a taga-Kuala Lumpur ti naagasan ti sakitna nga stage 4 breast cancer. Naikkat dagiti susona. Saan a makapangan ngem immimbag kalpasan a pinainumda iti tubbog ti SSG babaen ti tubo iti las-ud ti 28 nga aldaw. Napukaw amin a tumorna.
Segun iti agtultuloy a panagadal dagiti sientista iti Universiti Putra Malaysia, dagitoy ti naduktalan a maagasan ti Sabah snake grass: sakit ti karabukob; gout; sakit ti bato; kanser ti bara; kanser ti aanakan; kanser ti prostate, kanser ti suso; leukemia; pasiente nga ag-dialysis; diabetes; sakit ti kudil a kas iti psoriasis ken eksema. Ibabana pay ti uric acid; kolesterol; ken presion ti dara.
Dagiti sumaganad ti mairekomendar a suroten nga herbal cancer treatment recipe babaen ti panagusar iti Sabah snake grass: Stage 1 cancer: 30 a bulong tunggal aldaw; Stage 2 cancer: 50 a bulong tunggal aldaw; Stage 3 cancer: 100 a bulong tunggal aldaw; Stage 4 cancer: 150-200 bulong tunggal aldaw. Kissayan ti bilang ti bulong no adda pagpiaan ti kasasaad ti pasiente.
Kastoy man ti pannakaiwardas iti panagaramat iti blender tapno maala ti tubbog ti SSG:
- Kargaan iti kagudua a tasa a nadalus a danum ti blender
- Nayonan iti 1-2 nga ice cubes
- Nayonan iti kakapat a lemon wenno kagudua a perres tapno adda Bitamina C ken maliklikan ti oxidation.
- Bugguan ti kasapulan a kaggatud a bulong ti SSG ket ikarga iti blender
- Mangukis iti berde a mansanas, maikkat ti bukelna ken ti tengngana, mapisi iti babassit sa ikarga iti blender.
- Pagandaren ti blender. Dagus nga inumen iti uneg ti 5 a minuto.
Maisingasing ti panagmula iti 50 a kapuon nga SSG tapno agtultuloy ti kaadda ti kasapulan a bilang a 150 bulong iti aldaw. Aggatud iti tallo a bulong iti tunggal pinuon iti inaldaw tapno di madangran ti mula.
Ballaag: sakbay nga agagas babaen ti yerba (herbal) a kas iti SSG, serpentina, kdp. ket adda tomtomarem nga agas, awan kas iti agpabalakad iti doktor amangan no saan a maibagay ti yerba iti tomtomarem. --O
(Immuna a naipablaak iti Bannawag, Hulio 16-31, 2019 a bilang.)
