Ni RAYMUND ANTONIO
Nagkari ti Filipinas ken Singapore nga agtinnulong iti panagrekober dagitoy kalpasan ti pandemia babaen dagiti panagtinnulong iti tay-ak ti ekonomia kas iti panagnegosio ken panagipuonan, kas kuna ti Department of Foreign Affairs (DFA) idi Sabado, Hulio 17.
Iti maysa a pakammo, kuna ti DFA nga agpada a dinakamat ti dua a pagilian dagiti nadumaduma nga inisiatiba tapno ad-adda pay a masirut ti panagtinnulong dagitoy iti tay-ak ti ekonomia ken mapapartak ti panagrekober kalpasan ti pandemia.
Naiwayat ti nasao a panagkinnari bayat ti birtual a 5th Informal Consultations on the Philippines-Singapore Action Plan (ICPSAP), nga agpada nga indauluan da Foreign Affairs Assistant Secretary for Asian and Pacific Affairs Neal Imperial ken Singaporean Foreign Ministry Deputy Secretary Ng Teck Hean, iti Mierkoles, Hulio 14.
Maysa kadagiti kangrunaan a proyekto a napagnumuan ti dua a partido ket ti pannakapasayaat ti panagtinnulong iti tay-ak ti ekonomia kalpasan ti pandemia kas iti pannakaiwardas ti iseserrek dagiti produkto ti Filipinas iti Singapore kas iti itlog, poltri (manok, pabo ken kapadada), ken nateng.
Manipud Kadagiti Agdama a Kameng ti Bannawag: Dios ti Agngina!
Makatulong met daytoy iti Singapore iti gannuatna a mapaadu dagiti paggapuan dagiti angkatenna a taraon.
Malaksid kadagitoy, agpada pay a nagkumit ti dua a pagilian nga itultuloyda dagiti gannuat a panagtinnulong a mangsaranget kadagiti epekto ti pandemia babaen ti panangitultuloy iti nasinged a panagtinnulong dagiti ministro/sekretario iti salun-at ti dua a pagilian, agbinninglay kadagiti wagas iti panagsukimat kadagiti naakaran iti sakit ken panangtaripato kadagitoy, ken rugian ti panagtinnulag iti panagbigbig kadagiti sertipiko iti salun-at para kadagiti sumrek a pasahero kas panagsagana iti pannakaituloyen ti biahe kalpasan ti pandemia.
Iti biang ti Singapore, dinakamat daytoy ti kontribusion dagiti healthcare workers a Filipino iti bukod daytoy a panangsaranget iti pandemia.
Adda nasurok a dua gasut a ribu (200,000) a Filipinos iti Singapore a bigbigen ti nasao a pagilian iti panagdur-as ti kagimongan ken ekonomia daytoy.
Inggunamgunam pay ti Filipinas iti Singapore ti diaya daytoy a katulagan iti panagtegged (labor) iti nagbaetan dagitoy tapno ad-adda pay a maprotektaran ken mapatalged ti pagimbagan dagiti mangmanged a Filipino iti Singapore.
Malaksid iti panangsaranget iti pandemia, pinasingkedan manen dagiti dua a pagilian ti kari dagitoy a mangpapigsa iti panagtinnulongda iti depensa ken seguridad, ken iti negosio ken panagpuonan.
Iti laksid ti pandemia, nagtalinaed a nasaranta ti negosio ken panagipuonan iti nagbaetan ti dua a pagilian nga aggatad iti $9 bilion iti 2020 ken ti Singapore ti kangrunaan nga imbestor iti Filipinas idi 2019.
Ginundawayan pay nga inawis ti Filipinas ti Singapore nga agpuonan kadagiti green and smart city ti pagilian, partikular ti New Clark City, kasta met dagiti industrial park ken economic zone, dagiti rekurso ti nadalus ken mapabaro nga enerhia, ken dagiti sistema ti pannakaimaton ti rugit ken danum.
Dinakamat pay ti pakaammo a gapu iti pannakabigbig a dagiti isyu iti kinatalged iti sangalubongan ken iti rehion iti kontinente ket agkasapulan iti rehion panagtinnulong manipud kadagiti agkapareha a pagilian, nagnumuan ti Filipinas ken Singapore a mapasirut pay ti panagkinnoordinar ken panagtinnulong kadagiti tay-ak ti panagpuot kadagiti teritorio iti baybay ken taaw, pananglaban iti terorismo, pannakapadur-as ti industria ti pannalaknib, panagbinninglay iti tay-ak ti intelihensia, panagkadua a panagsanay iti militaria, ken pannakaipakat ti linteg.
Dagiti konsultasion nga ICPSAP iti lebel ti assistant-secretary ket tinawen a maiwayat. Daytoy ti kangrunana a bilateral a mekanismo a pangrepasuan ti Filipinas ken Singapore ti pannakaisayangkat dagiti Philippines-Singapore Action Plan, ti napagtipon a balabala nga agkalikagum a mangikeddeng kadagiti maipangruna a tay-ak para iti panagtinnulong nga agpada a makatulong kadagiti naagapad a pagilian.
Naiwayat iti Manila ti naudi nga ICPSAP idi Disiembre 2018.
(Damag manipud iti Manila Bulletin.)
