Umuna a GunggonaMaika-2 a Premio Reynaldo A. Duque Para iti Literatura Ilokana

Sarita ni MIGHTY G. RASING

SAANEN a masurotan ni Grace ti dalanna. Imparadana ti luganna sa inruarna ti imprintana a mapa. Inam-amirisna dagiti naggapuanna a kalye. Iti panagkunana, nagbiddut iti simrekanna a nagsulian— iti abay ti dakkel a balay a pagay-ayaman dagiti ubbing. No nagpakanawan koma sadiay, nalabit, nakadanon itan iti pagtaengan da Flor. Amangan no nangrugidan nga agraragsak. Kasangay ti maikadua nga anak ni Flor.

Kanayonak la a mayaw-awanen, nakunana iti bagina.

Daytoyen ti maikatlo a daras a sumarungkar ni Grace iti pagtaengan da Flor. Isuna laeng ta bukbukodna nga immay ita. No apay met ngamin nga awanen ni Roger. Makabannog ti agmaneho iti adayo.

Inawaganna ni Flor.

“Hello, Grace,” kuna ni Flor iti Ingles. Nasanaydan nga agkomari nga agtungtong iti Ingles. Addada ket ngarud iti estado ti Tennessee. “Sadinot’ ’yanmon? Nangrugikam a nangan ditoyen. Nagbayagka met!”

“Umayen, Gayyem. Nayaw-awanak la bassit,” insungbatna. “Kasano itayen ti umay dita, aya? Addaakon ditoy Red Willow Circle?”

Dimngeg a nasayaat ni Grace iti insuro ni Flor a direksion. Nagmaniobra ket nagsubli iti nagsulian a ’yan ti dakkel a balay a pagay-ayaman dagiti ubbing.

Iti sumagmamano a kanito, nadanonna met laeng ti pagtaengan da Flor. Imparadana ti Rav4 iti likud ti balay. Dua a kadsaaran daytoy. Kasla lumabbasit a ladrilio dagiti didingna iti ruar ngem no kitaen a nalaing, pre-fabricated dagitoy a kas iti dadduma pay a paset ti balay. Adda metten alad nga impatakderda. Awan pay dayta idi naudi a birthday party ni Jamie, ti inauna nga anak da Flor.

Nagaget nga agmulamula ni Flor. Dadakkelen dagiti rosas ken kayo nga evergreen. Dandani metten agsabong ti crape myrtle. Uray ruot, nalangtoda met. Nalabit, nagaget nga ag-lawn mower ti lakay ni Flor. Agpada laeng ti kadakkel ti balay da Grace ken Flor. Nanginngina laeng siguro ‘diay balay ni Grace ta as-asideg iti downtown.

Ngem nangina man ken napintas ti balay, awan met la serserbida no umay ti tornado, nakuna ni Grace iti bagina.

“Kunami no saankan a sumangpet,” impasabat ni Flor idi nakaunegen ni Grace iti kosina. Napagunin ti videoke ket agkankanta ni Mildred, maysa pay a komareda, iti paboritona a “Bakit Labis Kitang Mahal”. Kaabayna ti asawana nga Amerikano. Adda met sumagmamano nga ubbing nga agay-ayam iti salas.

“Umayka manganen,” inyawis ni Flor ken ni Grace. Inyawatanna iti pinggan. Kinibinna ti gayyemna nga inturong iti lamisaan. Adda pinakbet, pinapaitan, kare-kare, ken spaghetti. Adda pay letson, kaldereta ken pansit.

Saan a nalapdan ni Grace ti nagsao iti Ilokano. “Talaga met nga Ilokano latta pay laeng ti dilam, Flor,” kinunana a bulonna ti nangala iti pinakbet ken innapuy. Nangpidut pay iti maysa a tudok ti barbekiu.

“Siempre, a,” insungbat ni Flor iti Ilokano. Immasideg ti lakayna— natayag nga Amerikano ken nabaked. Damo a makita ni Grace. “Daytoy ni lakayko, ni Stuart,” nagsubli iti panagsaona iti Ingles.

Inalamano ni Stuart ni Grace.

“Saanta pay a nagam-ammo idi ta addaak idiay Iraq nga agserserbi iti Army,” inlawlawag ni Stuart iti Ingles met laeng. “Ngem masansan a maestorianaka ni Flor ta dakay kano a dua ti agkagayyeman a permi ditoy.”

Immisem ni Grace. Nagyaman iti panagam-ammoda.

Inyam-ammo met ni Flor ti asawana kadagiti dadduma pay a sangaili. Intuloy met ni Grace ti nangan ngem dina nalapdan ti nangpaliiw iti kinaragsak dagiti agassawa ken dagiti dua nga annakda.

Tunggal subo iti makan. Tunggal panangyam-ammo ni Flor iti asawana. Tunggal nota ti videoke a mangipasimudaag iti ragragsak. Tunggal isasangbay ti dadduma pay a sangaili. Tunggal pannakaiserra ti ridaw… In-inut, naisubli ni Grace iti napalabas— idi isagut ni Roger kenkuana ti kabarbaro a balayda lima a tawenen ti napalabas.

Idi nagsardeng ti Dodge van a minaneho ni Roger iti sango ti maysa a balay idiay Greenville Subdivision, Murfreesboro, Tennessee, dimsaag metten ni Grace. Apagmakalawas laeng kalpasan ti kasarda.

“Sinot’ akimbalay iti daytoy, Rog,” dinamag ni Grace iti Ingles.

“Kukuam, Dungngo,” insungbat ti lakayna. “Umayka ta inta kitaen ti unegna.”

Nagkibinda a simrek iti dua kadsaaran a balay. Ket saan a naidulin ni Grace ti panagyamanna. Inkari ni Roger daytoy sakbay ti panagdennada. Naipanaganen kenkuana ti balay.

“Nagadu met silednan,” kuna ni Grace ken ni Roger idi makaulida iti maikadua a kadsaaran. “Sino ngay ti agyan iti dua nga extra a siled?”

“Love,” kinallabay ni Roger ni Grace, “anianto ngay pagyanan dagiti annakta no dita isaganaan ida? Ti kunam lakayak unayen, aya? Excuse me, Mrs. Smith, kabaelak pay ti mangputot uray lima pay!” Nagkatawa daytoy a nangarakup ken ni Grace. “I promised you a bright future, Honey. This is just the beginning,” inyarasaasna iti lapayag ni Grace. “This is just the beginning for the two of us…”

Sinubalitan met ni Grace ti arakup ti asawana. Nairut. Idi a nasaludsodna iti bagina: addan sa metten mariknana a panagayat iti daytoy nga Amerikano?

Nalaka met gayam a sursuruen ti panagayat, napanunotna idi.

Idi immulogda, napanda iti likud ti balay ken iti paraangan. Nakurang iti mulmula. Ket nasaludsodna no ania dagiti mula nga agbiag iti daytoy a pagilian.Ta sabali ti daga ditoy. Sabali met a mulmula ken sabsabong ti agtubo.

Diakto la ketdi makaimula iti saluyot ditoy, nakunana iti bagina nga umis-isem. Ngem naidawatna a bareng nasingpetto dagiti kakaarrubana ta kayatna ti makigayyem ken masursuruan kadagiti umno a galad iti nakaipuruakanna a daga. Pudno a narigat ti agbalin a ganggannaet. Ngem narigrigat ti agtalinaed a napanglaw iti bukod a pagilian.

Sipud panagbalinna a Mrs. Smith, nagadun ti parabur nga inawatna manipud ken ni Roger. Uray ti papeles a mangala kadagiti nagannak ken kabsatna, manarimaan payen a maipagpagna. In-inuten ti pannakaruk-atda manipud iti kinarigat ti biag. In-inut nga agpayso ngem naparpardas nga amang ngem iti pannakaurnong ti aw-awatenna a sueldo idiay pabrika ti laptop idiay Taiwan.

Nasingpet ni Roger. Ammona ti kasasaad ni Grace sakbay a nagkasarda. Maysa nga OFW idiay Taiwan, awan sanikua ken kinabaknangna. Ngem impeksa latta ni Roger ti panagayatna. Nagkari pay daytoy nga ikkanna iti napintas a masakbayan, saan laeng a para ken ni Grace no di pay ket para iti sibubukel a pamiliana.

Kas itay kunadan, ti ragsak ken balligi, adda katukadna a sakripisio. Nupay agkidag latta ti barukongna no mapanunotna, naaklonna metten a ni Roger ti tiketna itoy a panagdaliasat nga agturong iti nam-ay ken ragsak. No ngata saanna nga inaklon ni Roger ket pinilina ti ayat ti maysa met laeng a Filipino, adda ngata kastoy a gasatna?

Ket ita, malagipna: komusta met ngatan ti kaayan-ayatna idi?

Nagsennaay ni Grace iti pannakalagipna ken ni Jason a dati a boyprenna.

“Nagdagsen met dayta sennaaymon, Adi,” kuna ti maysa a babai a sangaili met la ni Flor.

Nagsubli ti imatang ni Grace iti pinakbet nga adda iti sangona. Saanen a ni Mildred ti agkankanta iti videoke no di ket maysa nga Amerikano a dina am-ammo. Sangaili siguro ni Stuart.

Imbaba ni Grace ti kutsarana ket timmaliaw iti nagtaudan ti timek a nangriing kenkuana iti kasla pannakailibayna. Nakabado daytoy iti maris-ube nga addaan iti plunging neckline nupay madlaw a nataengan metten. Adun ti kuretret ti mugingna ngem napno iti make-up ti rupana ken nalabbasit ti bibigna nga umis-isem.

“Siak ni Erlinda,” inyawat ti babai ti imana ken ni Grace.

“Grace, Manang,” insungbatna. “Nabsogak unay ngamin, isu ngata a napasennaayak,” inrasonna a bulonna ti immisem. “Nadlawmo pay ketdin.”

“Ayna, ke’no urayak la nabisinan a nakiinnestoria idiay salas. Isu a napanunotko ti umay mangala iti makan. Makapailiw met ngamin ti makakita iti pada a Filipino. Duma latta, sika!”

“Wen ngarud, Manang. Naimas dagitoy luto ni Flor,” kinuna ni Grace. “Isu a pagay-ayatko met ti umay ditoy no kasta nga agpa-party ta kaslaak met la nagawiden idiay ilimi ‘diay La Union.”

“Ilokanoka me’ laeng, aya? Kita’m man. Uray gayam ditoy States ket nagadutayo latta!” Uray la inyarakup ni Erlinda ti ragsakna ken ni Grace. Nangala daytoy iti pinapaitan ken bassit nga innapuy sa nagtugaw iti abay ni Grace.

“’Imbag ta dika maikawkawa ditoy,” kuna ni Erlinda. Nakissayan ti rimat dagiti matana ken nagparang dagiti kuretret iti mugingna. “Kastoy lattan ti ragsakko no agdadanggaytayo a Filipino. Ngem no malpas ti party, agawid manen datao tapno sarangten ti liday.”

“Siguro, Manang, kasta a talaga ditoy,” kinuna ni Grace; pangliwliwana ni Erlinda— ken uray metten iti bagina. “Ganggannaettayod’toy ket ania ngay.” Immisem iti naliday sa kimmita kadagiti annak da Flor, Mildred ken dadduma pay a gagayyemda iti uneg ti balay.

“’Imbag, kunam, ta adda me’ ‘diay Filipino Channel idiay balay,” inyisem met laeng ni Erlinda. “Makaay-ayo a buyaen dagiti lallakay ken babbake’ ‘diay ’yantayo a mapan makikontes nga agkanta ken agsala.”

“Sinno kad’ ti kaduayo iti balay, Manang?” insubli ni Grace ti panagkitana ken ni Erlinda.

“’Diay anakko, a. Ngem mapan agtrabaho iti agsapa ken naladaw metten a sumangpet. Agay-aywan man kadagiti babbake’ ken lallakay iti nursing home. Imbag pay ’diay ’yantayo, aya? Aywanantayo latta dagiti kapamiliatayo uray no nataenganda unayen. Ditoy, awan!” Nangisubo iti cake sakbay nga intuloyna ti nagsarita. “Mano a tawenmo nga adda ditoyen, Adi? ”

“Nasurok a lima metten, Manang,” insungbat ni Grace. “’Imbag ta naalak metten ‘diay adiek a nars ken dagiti dadakkelko. Addada idiay Dallas, Texas ita ta dida met kayat ti agyan kaniak ken iti asawak nga Amer’kano. Maysa pay, nakastrek metten iti maysa nga ospital sadiay ni adingko.”

“Ayna, Apo!” uray la nga inyikkis ni Erlinda. “Diak ida mababalaw, a, ta narigat a talaga no kaduam iti balay ti sabali a puli.”

Nagtung-ed lattan ni Grace ket nagdumog sa nagsennaay manen.

Nadlaw daytoy ni Erlinda. “Addan sa ke’di dadagsenmo, Adi? No kayatmo a pagtungtongan ke’ dika koma agkitaki’. Ammom ke’ awan me’ sabali nga agtitinnulong ditoy no di datayo met la a Filipino.”

Sumungbat koma ni Grace ngem isu met a sumungad ni Flor nga agturong iti kosina. Ubbana ti maikadua nga anakna.

“Nagguapo ’toy anakko, aya?” insungad ni Flor. “Ngem karuprupat’ katulongan ni inangna!” Naggarakgak iti napigsa. “Di bale ta uray ni Donita Rose ket kasla met la katulongan ti itsura ni inangna! Ammotay pay no agbalinto met a nalatak nga artista dagitoy annakko no agawidkam’ idiay Filipinas?”

Kinatawaan da Grace ken Erlinda iti angaw ni Flor.

“Flor, saan la a dagita annakmo’ napintas,” insungbat ni Erlinda. “’Toy balaymo, nagpintas. Ni lakaymo nagguapo! Napintaska met lattan, a. Agdigoska pay iti sangagasu’ a daras!”

Naggigiddanda a nagkakatawa.

“Manot’ tawennan ’toy buridekmo, Flor?” sinaludsod ni Grace.

“Tallo. Grady ti naganna. Kaykayatna ti agpaubba, sika. ’Imbag koma no ken ni daddyna. Kaniak met!”

Immasideg ti anak ni Mildred a babai. Olandes ti maris ti buok daytoy a napinggol. Napudaw a naramenan la bassit iti kayumanggi. Kayatna ti makiay-ayam ken ni Grady.

“Tita, agay-ayamkam man ken ni Grady idiay salasyo?” sinaludsodna iti Ingles. Nasinggit ti timekna ken Amerikanon ti dilana.

“Wen, a, Danielle. Inkayo pay la ken Grady idiay, a,” imbilin ni Flor iti anak ni Mildred. “Inkan, Grady. Agsingsingpetka, a!”

Idi nakapanen idiay salas dagiti ubbing, nagtugaw ni Flor, iti abay da Erlinda ken Grace.

“Daydiay gayamen ti anak ni Komare Mildred, aya?” kinuna ni Grace.

“Wen, Gayyem,” insungbat ni Flor. “Nagpipintas ken nagguguapo a talaga dagiti annak dagiti Amer’kano ken Filipina! Kastatayo met a Tiket, aya. Uray aniat’ ibagbaga dagiti kaarrubatayo idiay Filipinas, apay isuda ti addaan napintas a biagda ita? Dagiti annaktayo, nasayaatto ti kasasaadda. Isuda ngay? Ag-DH-danto idiay Hong Kong wenno idiay Middle East. Ay, pakpakawan!”

Nagkakatawada manen.

“Kasta met ti pariku’ko idi idiay Filipinas,” kuna ni Erlinda idi nagsardeng nga agkatawa. “Dildilawenda ti panangasawa ti anakko iti Puraw. Ngem ita, ayna! Nagpintas dagiti annakda! Superstar-da idiay ’yanmi no agawidda.”

“Imbagkayo pay ngarud,” indalikepkep ni Grace. “Awan gasatmi ken Roger. Uray no aniat’ gagarmi a maaddaan iti anak, awan latta.”

“Dayta, aya, ti pagtataudan dagita sennaaymo, Adi?” kinuna ni Erlinda ket inyasidegna ti tugawna iti ’yan ni Grace.

Nainayad ti tung-ed ni Grace. Blangko dagiti matana a kasla mangsuksukimat iti kired ken pigsa iti kaungganna.

“Dispensarenyon, Flor, Manang Erlinda,” nakuna ni Grace idi makontrolna ti riknana. “Mairamraman pay ketdin ti lidayko ditoy panagkasangay ti anakmo.”

“Aniaka ketdin, aya,” insungbat ni Flor. Innalana dagiti dakulap ni Grace. “Natuloy kadin ti pangta ni Roger kenka idi?”

Saanen a nalapdan ni Grace ti naglua. Ket inestoriana no aniat’ napasamak kadakuada ken ni Roger manipud idi birthday party ni Jamie idi napan a tawen.

*     *     *

Kalpasan ti birthday party, nagawidkami ken Roger. Saan unay a napaspas ti panagmanehona, saan a kas iti kadawyanna. Nagragsakak idi ta maikadua laeng nga isasarungkarmi ditoy balayyo daydi ngem nagbalintan a nadekket nga aggayyem. Ngem saan a matagtagri ni Roger.

“Honey, nag-cute dagiti annak da Flor, aya,” kinunak kenkuana tapno mabuong ti kinaulimekna.

“Yeah,” insungbatna. Iti tono ti timekna, naamirisko, nupay naladawen, a sensitibo a topiko ti nailukatko. “Nagragsak ti balay no adda ubbing. Dakkel ’diay balayda. Ngem mapno iti biag babaen ti katkatawa ken sangit dagiti ubbing,” kinunana.

Uppat a tawenen a kayatmi ti maaddaan iti annak. Awan met gasat. Saanak metten a nagtimek.

Idi makadanonkami iti balay, saanna nga inlukat ti garahe. Dimsaagak. Dimsaag met isuna ngem nagtalinaed iti ayan ti ridaw ti kotse.

“Agsubliakton madamdama, adda laeng papanak,” kinunana. Inserrana ti ridaw ket nagsubli iti van sa pinataraynan. Imbatinak nga agmaymaysa. Simrekak iti balay a nadagsen ti riknak. Nasursurok metten nga ayaten ni Roger iti uppat a tawen a panagdennami. Kayatko met a maikkan iti annak. Ngem ania ngay ti mabalinak no awan latta?

Nagiddaak idi ngem diak makaturog. Nakamanoak met la a ballikiden, ngem diak a talaga makaturog. Bimmangonak ket napanak nagbuya iti TV. Inurayko ti isasangpet ni Roger. Alas tres iti parbangon idi makasangpet. Nalabbasit ti rupana ket nadlawko a nakainum nupay diretso met latta ti panagsaritana.

“Apay a dika pay naturog?” dinamagna kaniak idi inlukatko ti ridaw. “Aginanakan! Isu siguro a dika agsikog ta kanayonka a nabannog ken napuyatan! Innalaka ditoy Estados Unidos tapno agbalin nga asawak ken maikkannak iti annak. ’Diay sigud nga asawak saan a nagsikog... Insinak, a!” Agpukpukkawen ni Roger idi. Nakigtotak ngem dinengngegko lattan.

“Inaramidko met ti amin, saan kadi?” innayonna. “Saanko nga isidir ngem daytoy ti kinapudno: siak ti nagbalin a tiketmo a nangpanaw iti nakurapay a panagbiagyo. Inikkanka iti balay! Innalak ti pamiliam ditoy. Inikkanka iti napintas a biag! Ngem apay? Apay nga awan man la supapakna dagitoy? Sungbatannak!”

“Roger, ay-ayatenka,” kinunak. Awan ti ammok nga ibaga. Ken isu met ti pudno isu a napaluaak. “Pagyamanak amin dagiti intedmo. Isu ngarud nga agtomtomarak payen iti agas tapno agsikogak. Agurayta koma pay bassit...”

“No saanka pay nga agsikog ita a tawen, nasaysayaat pay nga agsinatan!” kinunana.

Nakigtotak iti imbagana. Saanak a nakatagari pay. Tinarabayko nga immuli. Kalpasan ti sumagmamano a kanito, nakaturog met laeng. Ngem saanak a nakaturog. Pinampanunotko dagiti imbagana. Pudno met nga isu ti nangyeg kaniak ken iti pamiliak iti nasayaat a biag. Ngem saanko met a dinawat dagidiay. Isu ti nagboluntario a nangipaay kadakami.

Basolko kadi no saanak nga agsikog? Basolko, aya? Nagpakonsultakami idin iti doktor. Agpadakami met nga awan diperensiana.

Manipud idi, madandanaganakon amangan no paypaysuenna ti pangtana. Ngem kalpasan ti maysa a lawas, nalipatanmi ti napasamak iti daydi a rabii. Sinorpresanak ketdi. Napankam nagbakasion idiay Thailand ken Indonesia. Managlailo a talaga ni Roger. Isu met a saanak a narigatan a nakasursuro a nangayat kenkuana. Dua a lawasmi a nagbakasion. Ken nagsubli met iti normal ti relasionmi. Masansan ketdi a mariknak ti panagtarigagayna a maaddaan iti anak. Ngem saannak metten a sinidsidir a kas iti daydiay a rabii.

Isuna laeng ta idi naminsan a Lunes, kinatungtongnak ni Roger idi mangrabiikamin. Serioso, ken adda iggemna a pappapel a diak nadamag a dagus no ania. Naliday ti rupana ken adda panagkitakit kadagiti matana. Uray dagiti abagana, kasla nadagsen kenkuana.

“Grace,” kunana, “this is not working anymore.”

Nagtibbayoak. Dagus a napukaw ti ganasko a mangan. Ti ammok, awanen ti rumbeng a pagdanagak. Ngem nagsubli amin kaniak dagiti pasamak iti daydi a rabii kalpasan ti birthday party ni Jamie.

“Aniat’ kayatmo a sawen, Honey?” insintirko. Kinontrolko ti rikna ken timekko tapno saanak nga ag-breakdown.

“Awanen ti masapul nga ilawlawagko kenka. Adtoy ti divorce papers-ta. Nasaysayaat siguro nga agsinatan. Inay-ayatka, Grace. Ngem naibusanakon iti rason tapno agtalinaed iti sidongmo. Agingga ditoy laengen ti panagkuyogta nga agdaliasat.”

Flor, Manang Erlinda…

Nagtupak ti lubong kaniak idi imbagana daydiay. Nakitak met ti divorce papers nga imbatina iti lamisaan sakbay a pimmanaw.

Aniat’ aramidek itan ngay?

Sadinot’ papanakon?

*     *     *

Nagsangsangit ni Grace. Impan ni Flor iti siledda nga agassawa tapno makainana ken mayebkasna ti riknana. Saan met a pinanawan ni Erlinda.

“Huston, Adi. Pannubok la dayta,” kinuna ni Erlinda a nangap-apros iti abaga ni Grace. “Maammuamto latta ti rumbeng nga aramidem.”

“Agyamanak, Manang,” insungbat ni Grace iti baet dagiti sasaibbekna. “Ita laeng a nagam-ammota ngem pinapigsam ti pakinakemko. Agpakadaak met siguron. Amangan no maapektaran pay ti birthday party ni Grady.” Pinilit ni Grace ti immisem.

“Ala ngarud, Adi. Adtoy ti numerok idiay balay no masapulmo’ tulong. No malidlidayka, umawagka latta kaniak, aya?” inyawat ni Erlinda ti tarheta a nakaisuratan ti numerona.

Rimmuar ni Grace iti siled ket napan nagpakada kada Flor ken Stuart. Uray kaskasano, nakaisemen ta nayebkasnan dagiti dadagsenna. Dimmawat payen iti dispensa ken ni Flor gapu iti dina pannakaigawid iti riknana.

Saan pay a nalpas ti party idi agawid ni Grace. Madanagan ta amangan no  dina manen materred ti bagina. Iti uneg ti Rav4 a manmanehuenna, kitkitaenna a nasayaat ti dalan a naggapuanna. Linabsanna manen ti kalye a nagnaanna itay. Nakatakder latta ti dakkel a balay iti nagsulian ti dalan. Nalabit, inton sumaruno a yaayna iti balay da Flor, saanen a mayaw-awan. Ammonan ti dalan.

Mumalemen. Iti abay ti dakkel a balay, adda sumagmamano nga ubbing iti pagay-ayaman. Makaay-ayo a talaga a buybuyaen dagiti ubbing. Inosenteda. Awan pay bibiangda iti lubong. No masaktanda, apaenda ti kaay-ayamda. Ngem mapalabas ti sumagmamano a kanito, mayat manen. No koma laeng kasta met dagiti nataengan.

Pinanurnorna ti kalsada agingga a rimmuar iti subdivision da Flor.

Sipud isasangpetna ditoy Estados Unidos, ni Roger ti nagbalin a sanggirna. Biagna. Ania ngatat’ mapasamak no matuloy ti panagdiborsioda? Rumbeng kadi a pirmaannan dagiti papeles nga indatag ti asawana? Aniat’ mapasamakna no maikkaten ti Smith iti naganna? Ania ngatat’ napasamak no ni Jason ti pinilina idi a saan ketdi a ni Roger?

Ania ngata…

Pinunasna dagiti lua a naglibas manipud iti kanigid a matana.

Ginatang ni Roger ti balay a nakanagan kenkuana. Ti Rav4 a luganna. Dagiti ramitna. Dagiti gamigam ken amin a naguneg ti balay. Wen, ni Roger ti tiketna iti nasaysayaat a biag. Isuna met ti tiket ti pamiliana iti napimpintas a masakbayan.

Ngem agingga ditoy laeng gayamen ti tiketna. Nagsaibbek. Ngem dina binay-an nga agtedted ti luana.

Dimmagas iti terminal ken ticketing office ti Greyhound Bus iti asideg ti entrance ti Freeway.

“Miss, tiket a mapan Dallas, Texas,” kinunana iti babai iti counter. “Alas kuatro ti malem inton bigat. Agmaymaysaak laeng. How much?”

“One hundred forty six dollars.”

“Agyamanak,” inyawat ni Grace ti bayadna, innalana ti tiket sa nagsubli iti luganna.

“Inton agsapa,” kinunana iti bagina nupay aglulua, “pirmaakton ti divorce papers. Ibatik metten ti tulbek ti balay ken Rav4. Agsubliak kada tatang, inang ken ni adingko.” Pinagandarna ti Rav4 ket nagturongen iti Freeway. Alas sais median iti rabii ngem napigsa pay laeng ti silnag ti init. Adut’ luglugan nga agaawiden wenno agturong iti sadino man a destinasion. Adda napardas. Adda met nabuntog. Ngem nalawa ti dalan nga agturong iti pagawidan ni Grace.—O

(Immuna a naipablaak iti Enero 18, 2010 a bilang.)