Salaysay ni JEFFERSON M. SOMERA

“AYSUS! Parparigatem la ‘ta bagim!” Wenno, “Kayatmo ti masapa a matay?” Kasta man ti naynay a mangmangngegmi a kunaen dagiti agtutubo ken nataengan a panggepmi a pangtedan kadagiti polientos no kasta nga agibunongkami kadagitoy iti yanmi a recruitment booth kadagiti mall.

Kadawyan a mangmangngegmi pay dagitoy no makipartisiparkami kadagiti job fair ̸ caravan kadagiti probinsia a masakupan ti yunitmi nga 86th Infantry Battalion ti Philippine Army.

Ania ngata ti mabalin a nangibasaranda kadagita a pammatida?

Saan met a kankanayon a makigubgubat dagiti  soldado ti Nailian a Buyot. Adda laeng dagiti  inaldaw nga opensiba nga ituytuyang ti buyot kontra kadagiti kalaban ti estado.

Akkub ken Linaonna

Oktubre 16-31, 2024 a Bilang

Mairaman kadagiti naglatlatak a pannakiranget  dagiti soldado  ti Zamboanga Siege  idi 2013 ken ti  Marawi Siege idi 2017.

Ranget dagiti soldado ken dagiti kameng ti  Moro National Liberation Front a nakatayan ti nasurok a  300 a tattao ken nakapukawan ti pagtaengan ti ginasut a ribu ti Zamboanga Siege.

Nadara  met ti ranget iti Marawi ta 920 ti natay a militante, 165 a soldado, ken 47 a sibilian.

Iti ngamin dua a naagapad a pasamak a  pinaglatak  ti social media, naimatangan dagiti umili ti aktual nga akem dagiti soldado  iti panangsalaknibda iti urnos ken kappia.  

Dagitoy ti mabalin a pagbatbatayan  ti agdama a henerasion iti mabalin a mapasamak dagiti agngayangay nga agsoldado. Kabayatan ngamin dagiti nasao a riribuk, naynay a makita iti social media, telebision ken kadagiti babasaen ti langa dagiti  nasugatan ken napasag a soldado.  Binuyogan  daytoy  ti leddaang dagiti napanawan a pamiliada a nangtignay iti rikna  dagiti Filipino. 

Wen, adda kakuyogna a risgo ti panagbalin a soldado, ngem napintas ken natan-ok  met ti karera nga agur-uray kadagiti mayat a tumapog iti daytoy a trabaho.

No interesadoka nga agbalin a kameng ti Nailian a Buyot, adda dua a mabalinmo a pagpilian: isu ti agbalin nga opisial wenno enlisted personnel.

Ammom kadi a saan laeng nga iti Philippine Military Academy (PMA) ti mabalinmo a serkan tapno agbalinka nga opisial ti Nailian a Buyot?

Tapno maatipa ti yaadu dagiti biktima ti COVID-19 iti Siudad ti Davao itay napan a tawen, nangipatulod ti Armed Forces of the Philippines iti medical team a katinnulong dagiti empleado medikal ti gobierno ti siudad. Buklen daytoy dagiti military doctors, nurses, ken medical aides manipud iti AFP Health Service Command, Philippine Army, Philippine Navy, ken Philippine Air Force. (Armed Forces of the Philippines FACEBOOK / FILE PHOTO / MANILA BULLETIN)

Kasano ti Sumrek a Soldado?

Iti panagopisial,  malaksid iti panagturpos iti Philippine Military Academy, adda pay  sabsabali nga opsion.

Maibilang kadagitoy ti  Officer Candidate Course (OCC), Officer Preparatory Course (OPC), ken ti Technical Service.

Kadagiti tallo a naagapad, kangrunaan a kualipikasion ti nakaturpos iti uppat-a-tawen a kurso iti kolehio wenno nangatngato pay.

Dakkel a bentahe iti panagaplay no nairuar ti nairanta nga eksaminasion iti kurso a naileppasmo.

Iti OPC, mainayon iti kualipikasion ti pannakaturpos iti Advance Reserve Officer Training Course (ROTC) ken Probationary Officer Training Course tapno makastrek.

Agpada ketdi a segundo teniente (2nd Lieutenant) ti agbalin a ranggo dagiti aggraduar iti OCC ken OPC a kas met laeng kadagiti nagturpos iti PMA.

Iti met technical service, dagiti lisensiado a nars, mannursuro, dentista, doktor iti medisina, abogado, pastor ken padi dagiti birbirokenda.

Segundo teniente agingga iti kapitan ti agbalin a ranggo dagiti maawat.

Dagitoy ti madutokan a mangisayangkat kadagiti nadumaduma a teknikal a trabaho iti armada.

Iti  ranggo nga  enlisted personnel, nasken a saan a nababbaba ngem  kurso a bokasional wenno addaan iti di nakurkurang a 72 a unit iti kolehio ti naturposna.

Mabalin met ketdi itan a sumrek dagiti nagturpos iti senior high school, no adda la ketdi imetda a talento a kasapulan ti armada.

Maibilang kadagitoy a talento  dagiti teknikal a  kabaelan.

Dakkel ketdi a bentahe ti aplikante, no nakaturpos daytoy iti kolehio, nangruna no bassit ti kota wenno bilang ti maawat iti dayta a panawen ti panagrerekrut, ngem adu dagiti agngayangay.

No agaplay nga enlisted personnel,  rumbeng a mairuar ti Armed Forces of the Philippines Service Aptitude Test (AFPSAT).

Rumbeng pay a saan a nakurkurang ngem lima a kadapan ti katayag, ken awanan asawa ken putot (kadagiti lallaki), wenno anak (no babbai ti agaplay).

Kasapulan nga agtawen iti 21-29 no opisial ti aplayan, 18-26 met  no enlisted personnel.

Kadagiti agnaed iti Amianan ken Tengnga a Luzon, dagitoy ti mabalin a pangipilaan iti aplikasion: 5th Infantry Division, Gamu, Isabela;  7ID ken Artillery Regiment,  Palayan City, Nueva Ecija,  ken;  ti Armor Division,  Capas, Tarlac.

Maammuan dagiti dadduma a detalye iti Facebook account ti Army Recruitment Office Luzon.

Agdalan ti sumrek a soldado iti  narigat ken narikut a transformational a panagsanay.

Masuot ti tibker ken abilidad ti bagi ken panunot dagiti amin a rekrut ti umuna a bulan a panagsanay.

Adu ti aglusulos  iti daytoy umuna a tukad ti panagsanay gapu ta saanda a madaeran ti pisikal, sikolohikal  ken emosional nga istres ti panagsanay (training).

Kadagiti sumarsaruno a bulan, dagiti akmenda a responsibilidad  ti mayadal, kas koma ti pannakaparayray ti kabaelanda a mangidaulo ken pannakapatadem ti kabaelanda a  makigubat.

Adda latta dagiti kameng ti AFP a tumultulong no adda didigra nga isangbay ti nakaparsuaan. (Armed Forces of the Philippines FACEBOOK / FILE PHOTO / MANILA BULLETIN)

Kadawyan nga agbayag ti panagsanay iti uppat a bulan agingga iti makatawen.

Nagduduma met ti pakaidestinuan ti maysa a soldado kalpasan ti panagsanayna.

Masurot ti geographical assignment  a pakaidestinuan dagiti opisial. Iti  Visayas wenno Mindanao ti kadawyan  nga umuna a pakaidestinuan dagiti opisial a nagtaud iti Luzon.

Iti met Luzon ti pakaibaonan dagiti nagtaud iti Visayas ken Mindanao.

Kadagiti  enlisted personnel, kaaduanna nga kadakuada  iti  maidestino  kadagiti disso a masakupan ti Infantry Division a nakarekrutanda.

Adda met dagiti dadduma a taga-Luzon a maibaon iti Mindanao nangruna no kameng iti elite a yunit ti armada.

Saanen a karkarna nga adda yunit ti soldado ditoy Amianan ti maidestino iti Abagatan, maigapu iti panagkasapulan iti ad-adu a puersa tapno maguped ti sangi dagiti terorista, nangruna iti Isla ti Sulu ken Tengnga ti Mindanao.

Naragsak a narigat, naragsak  a naliday ti agsoldado.

Naragsak ta makapasiarka iti nadumaduma a paset ti Filipinas ken iti ballasiw-taaw  nga awan ti personal a magastos.

Narigat, ta adu dagiti dalanen a panagsanay, panagadal, ken eksaminasion tapno maital-o ken dumur-as ti karera.

Naliday, ta mayadayoka iti pamilia ken kadagiti ipatpategmo iti biag.

Ti iliw iti pamilia ti kadawyan a karit iti panagbalin a soldado, nangruna kadagiti maidestino iti adayo iti pagtaenganda.

Ngem pagyamanan ti kaaddan dagiti kabaruanan a ramit ta makitan ken makapatang itan ti pamilia uray no nakadestino iti kamurdongan nga isla ti Filipinas.

Napintas met a karera ti panagbalin a soldado ta kas met laeng iti dadduma, nasayaat met dagiti maipapaay a pribilehio.

Agpaysa a nainget dagiti alagaden  ngem saan met a paabak no benepisio ti pagtutungtongan.

Ken saan a nakakaasi ti mapanawam no bilang man ta maidaton ti biagmo iti panangsalaknibmo iti wayawaya, talna ken urnos ti ina a Republika. --O

(Agpapaay iti agdama a kas Executive Officer ti 86th Infantry Battalion  ni Army Major Jeffereson M. Somera. –Editor)

Immuna a naipablaak iti Bannawag, Mayo 16-31, 2021 a bilang.