Ni ANNA MAE LAMENTILLO
AGTARTARAY iti darana ti panagserbi iti publiko, ngem para ken ni Ferdinand Alexander “Sandro” Marcos, ibilangna a ti reggetna nga agserbi, natawidna kadagiti dadakkelna—nangruna iti amana, ni kandidato a presidente Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. (BBM) – nga agpada a wadanna iti biag.
Nayanak ken dimmakkel iti Siudad ti Laoag, agkandidato ita ni Sandro para iti tugaw iti Kongreso a kas pannakabagi ti Umuna a Distrito ti Ilocos Norte. Daytoy ti umuna a gundaway nga agpaidasig iti maysa a politikal a takem, ngem saan ketdi nga agdadamo iti lubong ti politika ken panagserbi iti publiko. Kinapudnona, naigameren iti politika iti nasapa pay laeng a paset ti biagna idi nagpaay ti amana a gobernador ti Ilocos Norte.
Sakbay ti itatapogna iti politika, nagpaay ni Sandro a kameng ti legislative staff ni House Majority Leader Dip. Martin G. Romualdez, pannakabagi ti Umuna a Distrito ti Leyte iti Kamara, nga isu met ti nagbalin a maestrona kadagiti inaldaw a mapaspasamak ken rumbeng a maaramid iti Kamara, agraman dagiti estratehia no kasano a naaprobaran dagiti kangrunaan a gakat ni Presidente Duterte ken ti liderato ti Kamara.
Nagpaay pay ni Sandro nga economic consultant ti Probinsia ti Ilocos Norte iti babaen ni Gobernador Matthew Joseph Manotoc. Mairaman kadagiti akemna ti nadaras ken naannayas a pannakaibunong dagiti tulong a taraon ken dadduma pay a tulong kadagiti agindeg iti Ilocos Norte, agraman ti Covid recovery assistance program wenno tulong a programa iti panawen ti pandemia kadagiti agtagikua kadagiti sari-sari store, pannakaited dagiti food pack ken ramit iti panagkalap a para kadagiti mangngalap, pannakaipaay dagiti tablet a mangtulong kadagiti estudiante iti distance learning, ken adu pay a sabsabali.
Dakkel pay ti akemna iti pannakaipaay ti adu a pamastrekan ti rinibu nga Ilokano a kangrunaan nga inapektaran ti kellaat a kaawan ti maganarda bayat ti agtultuloy a pandemia.
Narangrang-ay nga Ilocos Norte
Mairaman pay kadagiti inggannuat ni Sandro ti SANDbox a nayalnag iti ili ti Pagudpud idi laeng Pebrero. Panggep daytoy ti mangtulong kadagiti agad-adal nga agkasapulan iti pannakaikonektar iti Internet ken kadagiti e-learning technologies, mangparegget iti kinamanagparnuay kadagiti agtutubo, ken mangipaay iti lugar a pagtrabahuan dagiti lokal nga entrepreneur.
Naaramid ti SANDbox manipud iti maysa a container van nga iti unegna, addaan kadagiti kasapulan a tugaw ken lamisaan para iti panagbasa ken panagtrabaho, addaan iti roofdeck a pagtutugawan, ken kosina ken banio. Ipaay daytoy ti libre a koneksion iti WiFi babaen ti pannakaaramat ti fiber optic technology tapno magun-od ti kapardasan nga Internet a maipapaay iti agdama.
“Gapu iti pandemia, nakapanunotkami iti sabali a kita ti pagtrabahuan a mangipanamnama iti kinatalged ti amin ngem saan met a maikompromiso ti magapuanan. Iti dumakdakkel a panagkasapulan ti kaadda dagiti lugar a mabalin a pagtrabahuan ti amin, saan laeng nga iti Ilocos Norte no di pay ket iti amin a paset ti lubong, napanunotmi ti kastoy a proyekto a makatulong kadagiti estudiante ken dagiti mangirugrugi kadagiti bukodda a pamastrekan babaen ti panangipaaymi kadakuada iti sindadaan ken natalged a puesto a pagbasaan ken pagtrabahuan,” kinuna daytoy inaunaan nga anak da BBM ken abogada Liza Araneta-Marcos.
Kinuna ni Sandro a ti SANDbox ket maysa laeng kadagiti adu a proyekto a plinanona a para iti Ilocos Norte a sirsirmataenna nga agbalin a napimpintas ken narangrang-ay a probinsia ken aglaplapusanan kadagiti gundaway a tumalubo iti benneg ti ekonomia.
No mapagasatan nga agtugaw iti Kongreso, mairaman kadagiti prioridad ni Sandro ti panangituloyna kadagiti di pay nalpas a proyekto, nangruna iti bukodna a distrito, ken ti panangilabanna iti pannakaipaay ti regular a sueldo kadagiti opisial ti barangay nga umaw-awat laeng ita iti honorarium iti laksid ti nakapatpateg a panagpaayda kadagiti bukodda a komunidad nangruna iti panawen ti pandemia.
Mangnamnama met a matulonganna ti probinsiana a mangikalawa iti pagganaranna iti agrikultura manipud kadagiti agdama a kangrunaan nga imulmulana tapno saan laeng nga agmula ken agapit dagiti mannalon no di pay ket ammoda met a nayonan ti balor ti apitda.
Innayonna a karagpin daytoy a gannuat ti pannakapagbalin a moderno ti sistema ti agrikultura a kas iti pannakapaadda dagiti nasken a ramit ken dadduma pay a kasapulan tapno mapaadu ti apit iti basbassit a tiempo wenno iti basbassit a magasto a maidilig iti agdama. Babaen ti nasaysayaat a sistema ti panagtalon, ad-adunton ti agtrabaho para kadagiti dadduma pay a tay-ak ti agrikultura, ket dagiti mannalon mabalindanto metten ti sumrek iti tay-ak ti panagpataud kadagiti nanginngina ti balorna a produkto.
Panangbangon Kadagiti Natalged a Komunidad
Kinuna pay ni Sandro, nagturpos iti master’s degree in Development Studies iti London School of Economics and Political Science, a siguraduenna met a makiumanto kadagiti kakailianna tapno ad-adda pay a maawatan ken maammuanna no ania dagiti kasapulanda.
Akuenna met nga awan ti asino man a mangbukbukod iti laing ken napipintas a kapampanunotan isu a sisasagana met nga agtrabaho a kaduana ti oposision no la ketdi addaanda iti naan-anay a kabaelan ken sisasaganada met a makikadua kenkuana iti trabaho.
Impaganetget ni Sandro a kalikagumanna ti agpaay iti Kongreso tapno makapagserbi kadagiti kakailianna nga Ilokano ken inkarina a denggennanto ti arungaing ken kapampanunotanda tapno manamnama nga iti laksid ti kaadda ti pandemia, marisut amin a parikut ken pakaseknan. --O