Lima a Daniw ni HONOR BLANCO CABIE
1
makapadalupo daytoy liday:
awan man la batonlagip koma
a mangparagsit 'ti panagtignay.
Manipud Kadagiti Agdama a Kameng ti Bannawag: Dios ti Agngina!
saandan san masapul 'tay rayray
ited ubbing a kaputotanda,
awan man lat' bato* mangitag-ay.
kaasika, awan daytay tignay,
kaasika, wen kakaasika,
egged daydiay umap-aplawen, ay?
ngayed pannakibakalyo sadiay
kakellengan, kabambantayan ta
awan makita a mangitag-ay.
o apo dios – ammak ida ay-ay
pay gasatda: tured ken mugingda
imbelleng ti lagip a nangkeltay.
nakakaasika, pinili, ay!
iggem gapuananyo awan dayta,
langto't lagip awan man 'tay rayray,
iddep iti lagip isun daydiay.
*monumento para kadagiti bolomen
ti pinili idi dekada 40 ken nangipasdek
ili manipud kadagiti barangay idi maikadua
a dekada iti maika-20 a siglo.
2
adda sainnek ni atanudko
yanna't tugawna nga agmaymaysa,
naal-allingagko daydiay limdo
a mangigusgusugos 'diay rikna.
nukunok a liday daydiay adda,
gumetgetteng, mangimudumod pay,
lapunos mugingna ken karkarma
isut' ladawanna – naka'y-ay-ay.
pampanunotennat' kinaawan
alibtak dagiti kailianna,
taraki 'diay lagipda ta awan,
durmen lagipda't sakripisioda.
ay-ay pay ilik ta nanglipatdan
nebneb riknak adda't pagpagnaan.
3
The Iluko writer -- to distinguish him from
the Ilokano writer who writes in a language
other than Iluko -- has no one to blame but
himself if his literature dies a natural, perhaps
even a premature, death.*
--naadaw iti 'research paper' a trinatar
ni rcb iti maysa a taripnong dagiti mannurat
iti ballasiw-taaw idi 2006, napauluan iti
'preserving the ilocano identity' iti ingles
tapno maimutektekan a nalaing dagiti
di makaawat iti iluko no dayta koma ti
inaramatna.
tanap ti ilokandia di koma
a likudan sadinno man ti yan,
guttat' sabali ta awan dayta.
ipagpanakkel ti kultura ta
ngamin dayta daytay pakaammuan
a ni samtoy nabisked mugingna.
yungayong, 'tanud, ti kaarigna,
o dios, silawam 'diay pagpagnaan,
nawasnay, nasiit askawenna.
em-em panangitangsit ta koma
naregregna sadinno man 'diay yan
tapno 'diay inkur-it mabasada.
agraman 'diay panagdildilana
yamyam 'tay arigna't pagaaduan:
iluko 'tay koma isawangna.
lapped panagiluko ta koma
urriaw daytan iti kakellengan,
kawwet mangitandudo met dayta --
o dios, ikkam pigsat' ugalina.
*(kalawakaw a panangyallatiw iti iluko)
Awan pabasolen ni agsursurat iti iluko –
maidasig ken ilokano nga agsursurat iti
sabali a pagsasao – no saan met laeng
nga isu no ti literaturanan agbugsot,
nalabit nasakbay, a pumusay.
4
para ken manong wvbc (1925-1997)
masansan pannakalagipko 'ti
adda an-anusna a kabagisko,
nangted pannakaitayok 'toy bagi.
o dios ama, nakamatmat iti
napudno a lap-itko't lubongko
gin-awa 'tay inna inkarkari.
bagnos ni manongko 'ti rabii
adda a nangsellag 'ti dalanko,
saannak a binaybay-an idi.
sadinno man ti yan daytoy bagi
iti nepnep, kalgaw ni manongko
talged, talek indiayana ketdi.
wadan isu tapno diak maipakni
iti dinaldaliasat mugingko:
lamparat' arigna 'ti rabii.
lapped saanna nga indirdir-i
iti nagnagnaak a lubongko,
ala, kasna kuna, daytoy kari
mangted salaknibmo no rabii.
5
valentin 'tay imbuniagda kenka
agsipud ta awan kan william 'diay
listaan 'diay adda kunkunengna.
eddek daras kaniak a nangrapa:
ni apo padi ta awan raay
ti nagan a william listaanna.
isu daytat' gapunan sapay dua --
ni padi nga adda kunkuneng 'tay
itudtudok -- ti nagan nailista.
panagtokar sikat' nakadkadua
am-amin nga addim -- tallo* -- sadiay
taeng da immunan naginana.
panagtokar iti sosialan ta
addaka met a nakaabay 'diay
tugaw yan musiko a kas kenka.
em-em bibig daytay adda kenka,
gutad 'ta dila ta awan daydiay,
karkarmam 'tay nasirpat 'toy mata --
o dios, denggem ararawmi ita.
*ebc (klarinete); fbc (kornetin); hbc
(trombone).
