Lima a Daniw ni HONOR BLANCO CABIE
Bandus Ikeya-Seki idi 1965.

1

pinadasmi a lukaisan 'diay

tangatang 'ta a rabii iti

adda pasnekna a pammatimi

Eksklusibo iti Website

TURISMO: Intayon Idiay Ayuyang Garden iti Pila, Siudad ti Laoag!

masirpatmi daytay bandus* sadiay.

inkam inuray 'tay gundaway ta

adda watiwatna, 'tay kabayag

sakbay a makasublintot' salbag

isu a panaganus 'tay adda.

ay! ngem pamuskolen ti ulep 'ta

a rabii, kinunkunak daydiay

a bandus ta nagsisiim no di

man a nangarit-arit 'toy rikna.

'ti ulep mugingmi naisalapay

'ti nasalemsem oras rabii.

*baro a bandus C/2022 E3 (ZTF),

aw-awagan iti 'green comet' a

limmabas iti planeta a daga iti nagbaetan

ti pebrero 1 ken 2 iti daytoy a tawen,

immabot 42 a milion a kilometro ti

kaasidegna iti daga a nakakitaan

ti sumagmamano.

2

napan daydiay tungtonganmi idi

ta siak pay lat' ubing, adda daydiay

saludsodna no natiliwko ti

itsura ti bandus nangted kidday.

ania ngarud ket nakakitaak –

ket duada* pay nangsilo 'toy mata –

ngem diak idin a magmagna't tambak,

addaakon aspalto a dana.

rimmayray dagidiay matana, ay!

saludsodna agiinnipusdan,

saludsodna awanen 'tay sarday,

atanudko, agkakamakamdan.

adut' binukualna iti innak

panagubing nangted kaniak ragsak.

*umuna ti bandus Ikeya–Seki,

nadiskobre idi setiembre 18, 1965,

addaak idi iti kolehio; maikadua ti

bandos hale-bopp, namataan iti deppaarnat'

laud nga amianan 'diay pinili, ilocos norte,

immagibas ken nagpakita iti lubong idi kalgaw

ti 1997, kalpasan ti kombension nasional

ti gumil filipinas 'diay narvacan, ilocos sur.

3

nawarwar pay pannakakitak ti

maysa a satellite* ubingak pay

idi addaak pay la't abay 'diay

bantay sang-at dayta a rabii.

siddaaw a naindaklan daras

a nangbagkat bagik nagtugawak:

binuyak 'di sputnik, ay! ta siak

ta nalipatakon daydi ulnas.

awan idi a tiempo't mugingko

a ni sputnik 'tay nangyun-una

iti lumba't tangatang dagiti

napnuan teknolohia nga adu.

ti likudan sputnik ta adda

bumangbang-es explorer met idi.

*impatayab ti union sobiet ti

sputnik 1 satellite, 58.0 cm-diametro

nga aluminum; agatiddog iti 2.4-2.9 metro

idi maika-17 ti oktubre 1957.

namataan dagiti agkabsat a vbc ken hbc

ti satellite iti maysa a bangkag 'diay upon,

pinili, ilocos norte.

immabot iti 1400 ti panangrikus ti satellite iti

daga, 800 a kilometro ti kangatona, sakbay

a nagrakaya kalpasan ti 92 nga aldaw.

4

Daytoy a box (nabungon a makan wenno

mainum) agbalor one fifty; lady's choice.

(no lady's choice, 'diay pilien ti balasang

a mangisala isu ti agbayad).

--emcee iti maysa a sosialan wenno

pagsasalaan pangalaan iti nayon a kuarta nga

ilaban ti mutia ti bario (barangay

itan) idi dekada 50 ken 60 'diay pinili,

ilocos norte.

ay! agiinnunada dagiti

appo't lakko ni eva a mapan

umasideg iti lalaki 'di

adda coleman* aglawlaw salonan.

yas-askaw pay la 'diay napilida

'ti sirok ti damortis ta addan

nangipukkaw isardeng musika:

'diay opening price ta nayonandan.

nabainan mangyaskaw sakana,

ania ngarud, plus fifty met daydiay

ada't bolsana nga intuonna --

matat' aribai ta rimmayray.

kadagidi a panawen adu

idit' naibolbolsitok lubongko.

*ti coleman lantern, nayam-ammo iti

merkado idi 1914, maysa a lampara

a gas ti mangparayray.

currency exchange rate kadagidi a

panawen: $1=P2.

5

napurdot nga anis idi daytay

ngatngatingaten babbaro iti

pakisalaanda no rabii,

sang-awda 'tay kagiddan 'diay kidday.

malaksid bawang ken tabako ta

adda naisiwsiwawi nga addaan

iti anis sadiay kakellengan,

anis idi daytay purdotenda.

bangluenda pay kappukis met idi

buok inurnos ti pomadada,

ay! ngem anis sabali laeng met

'tay alingasawna no rabii.

daytat' nakitak nga ugalida –

am-aminda kalugarak ida.