Ni VILLAMOR C. VISAYA JR.

DAYDI paglinglingayan laeng koma ni Nain Abraham Dichoso, 26, baro pay, ti Brgy.  Calamagui, Amulung, Cagayan, a panagtaraken iti higante a koneho kalpasan ti pannakaaksidentena iti lugan idi 2021, nagbalinen a napintas a panguartaaanna.

“Nangrugiak laeng idi iti agassawa a koneho. Napia la a pagpalpalabsak iti oras ta diak met unay makapagpagna idi. Diak impagarup a makaay-ayo gayam isu a nagtultuloyen daytoy a dibersionko. Napintas pay gayam a pangalaan iti panilpo iti biag,” kinuna ni Nain iti pannakiumanmi kenkuana.  

Idi inyanak ti doe wenno makunkuna a kindling dagiti annakna a baby rabbits wenno kittens, ditan nga immadu dagiti tarakenna. Adda pay panawen a dandani 200 nga ulo ti koneho ti tarakenna ngem gapu ta marigatan iti magatang a pellet feeds, inlakonan ti kaaduanna.  

Nasingpet ken nalailo dagiti koneho iti amoda ngem mabalin a karamutanda dagiti gangannaet wenno dida am-ammo a tattao.

Agarup dua-kadapan agingga iti tallo-kadapan ti kaatitidogda ken agdagsenda iti 7 a kilo agingga iti 8 a kilo. Kasungani dagiti lokal a cross breed a babassit ken saanen a tumayag no addan agwalo a bulanda.  Isu nga impamaysanan ti agtaraken iti higante a koneho ken insardengnan ti gumatang iti lokal a breed.

Narigat kano laeng ti agtaraken iti koneho no panawen ti tikag ta alisto a mabannogda ken bassit laeng ti kankanenda gapu iti makunkuna a “self-control” dagitoy.

Iti met panawen ti bagyo wenno nepnep, nasken a naimeg ti pagyanan dagiti koneho ta maiparit a madigos wenno mabasa dagitoy. Adu la ketdi ti maungaw no mabasa dagitoy.

Mailakona kano dagiti higante a koneho iti PhP10,000 agingga iti PhP15,000 depende iti breed idinto a malako dagiti babassit wenno ubbing iti PhP3,000 aginggga iti PhP5,000 ti maysa.

Gapu ta maiparit a madigos wenno mabasa dagiti koneho, adu dagiti kasla madurmen gapu iti angotda aglalo kadagiti agdadagsen.

Nupay maibalbalakad a di koma madigdigos dagiti koneho, masapul latta a kanayon a nadalus dagiti tangkalda ken dagiti ayuyangda.

Kitaen met a dagiti maipatakder a tangkal, saanda a nakatutok iti init, tudo wenno lamiis aglalo no adda iti ruar dagiti tangkal.

Ken kas kuna ni Nain, masapul nga adda nalawa a paglikawlikawan dagiti koneho; iti kasta, makapagwatwatda met. --O

(Napabaro daytoy nga artikulo ta ti nairuar iti Bannawag [printed edition] iti bilang daytoy a Pebrero 1-15, 2023, ti ladawan ni Vince Jacob Visaya ti naipan a saan ket a ti ladawan ni Nain Abraham Dichoso. Naatur ti biddut iti daytoy a bersion. Agdispensarkami iti napasamak, nangruna ken ni Nain Abraham Dichoso. --Autor)