Lima a Daniw ni HONOR BLANCO CABIE
Las creencias populares son parte de una cultura
1
'ti dayta a sardam disiembre 'diay
kinakawan amianan ti lugar
dinakkelak anian siak 'tay simgar
ngem diak met napanunot nagtaray.
tallokami mapankami idi
makiinum kape, makipangan
ta kanaganan pagipugonan,
pagisab-itan 'tay tinudokmi.
mabtak idit' bayengyengkon daytat'
gapu no sapay nagpaudiak,
adda pardas 'di tarakatakna
isbot' kasindakkelko – ay! sal-at.
nakatakder 'ti kanigidko, diak
met ngad makitat' anniniwanna.
2
naminsan pay kasinsinko kaduak,
duapulo ket limat' kalgawnan 'ti
rabaw daytoy daga, panagamak
'tay simbalud idi't saksakami.
adda labsanmi a mangga sadiay
kasinnumbangir ti pangleddegan,
inirutanna ti tengngedko, 'tay
mangisiguro diak itarayan.
'tay posporo darasna inkiris:
pangbuak kano iti maranrana,
dayta 'tay naisaneng ditoy pispis,
'tay naisaneng adda imbungana.
maysa dayta iti pammatimi,
naiburnay nga ugali ti puli.
3
Lalaki: Pahinging pangkain. Barya
lang.
--iti abay ti 577 sakbay alas sais
iti dayta a malem.
perngek ti balballawasna daydiay
atiddog imana a kanawan,
por dios por santo a kunan angkuan
kayatnan 'tanud a maisalapay.
adda rakrakabnat' barukongna,
'diay braso, pungopunguan addaan
salun-at sagut panawen – anian,
atanud, nabengbeng 'diay karkarma.
no agbalsig koma't pagsungrod ni
roberto – boto kan panayudan –
di maymayat ngem 'diay yaw-awatna
'diay imana 'toy dangaw ti puli.
rumbeng kadagitoy marangkaydan,
maidulindan babat' barissanga.
4
panagubingko 'ti lugar sadiay
nakaikalian bugtong a kadkaduak
awan kaniak panagkigtot, daytay
pakaigapuan innak panagamak.
sadiay dana* mapan 'diay lubong ta
adda kano 'tay batbateng, daytay
mangsilo no sadiayka a magna
'ti rabii – dikan makataray.
ngem napanunotko kadagidi
a panawen, kagangganus pay lat'
riknak, inwalinko nga impakni
salaysayda nga addaan milat.
diak met ketdi pinadas ti nagna
ta amangan adda 'tay yakarda.
*nasamek a baetan agpaamianan mapan
natrigoan, labes ti lubong a sitio ti upon
'diay pinili, ilocos norte.
5
napanen 'diay ballasiw ti bantay
ni kayong hitler ngem no 'tay innak
malaglagip salaysayna, ay! siak
maal-aliaw kayatkot' agtaray.
nakakabalio no pasiarenna
idit' kasinsinko, ka'rrubami,
no agpasiar a la ket rabii
ta malipatanna 'diay orasna.
naminsan panagawidna sadiay
gabur a madalananna – alas
dos 'ti bigat – damortis nagdeppes
'diay dalanna: kabalio nagtaray.*
kas man adda daytay nangap-apras
'ti tarakenna a naiwallages.
*iti panagburang-it ti kabalio dandani
natnag ni mang hitler ngem naarakupnat'
tengnged ti kabaliona a sa la nagsardeng
idi dumteng ti arubayanda't valbuena,
maysa a kilometro manipud 'diay yan
damortis 'diay gabur.