Sarita ni HERMINIANO C. CALICA
PINALIDEM ti immagsep a tapok dagiti linnaaw kadagiti umangrag a ruot, ngem kadagiti bulong dagiti kayo a durdurosen dagiti rayos ti init-bigat, kasda la riwriw a rimatrimat.
Ubing pay ti bigat, nakuna ni Aurora. Ngem nabasa ti anges ti daga, kas iti bara dagiti uratna iti panagtarayna nga agturong iti sakaanan ti turod. Malaksid iti danapeg dagiti sakana, kanaltiik dagiti ruting a mabaddekanna ken rasras dagiti ruot ken bulong dagiti kupkupies iti gurongna, ken it-it dagiti billit kadagiti di pay nagbunga a baliti iti asideg ti turod, naulimek ti aglawlaw; uray dagiti bulong dagiti di pay nagsabong a madre cacao, ni garaw, awan madlaw— kasla nagbitin dita ti angin.
Aganges-anges a nagsardeng iti sakaanan ti turod, tinaliawna ti naggapuanna: nangatngato bassit ti ‘yanna ngem ti purok; iti abagatan, digdigosen ti sinamar dagiti balay, ket iti ngato dagiti atep a sim ken pan-aw, agal-alikuno ti naingpis nga asuk. Mangngegna— kas iti tartaraudi ti kallingag— ti emmak ken emmek dagiti naibulos a kalding, nuang, baka ken kutak ken taraok dagiti manok.
Immisem ni Aurora. Pagam-ammuan, adda nagparasapas iti ngatuenna. Dua a perroka ti agsinsinnippit ket idi makadisso ti maysa iti sanga ti baliti, immabay ti maikadua sa manen nagsinnippit ken nagrinnidirid dagiti sippitda.
Nalabit a lalaki ti maysa, nakuna ni Aurora, ket agap-apada. Malagipna ti masansan a panangkamkamat ti baud ni amangna iti upa ti kaarrubada. Awan pagdumaan ti pallot ti billit ken pallot ti manok: ti baud ni amangna, apaman a makamakamna ti upa ti kaarrubada, tuonanna, sippitenna iti teltel sa ibbatan ken sarigsiganna.
Sinaludsodna iti naminsan no apay a di ti kapadpadana a kawitan ti kamaten ti baud. Ngilangil ken ngayemngem laeng ti insungbat ni amangna. Ngem ni Mr. Dionisio a maestrona iti Maikanem (naital-o la itay nabiit ni Mr. Dionisio), iti naminsan a leksionda maipapan kadagiti ayup ken tumatayab, kinunana:
“Class, no agkinnagat, agsinnippit sa agrinnidirid ti sippit ti dua a billit, lalaki ken babaida. Di makuna nga agrirririda wenno agpalpallotda. Dayta ti makuna a law of nature… law of the sexes… wenno iti sabali a panangisao… like poles repeal each other, unlike poles attract each other…”
“Sir, no kasta ngarud, no karamutan ni inangko ni amangko no agiddakamin iti rabii, saan a makuna nga agap-apada?” sinaludsod ti lalaki a kaeskuelaan ni Aurora.
Pimgaak ni Mr. Dionisio ket naisursurot ni Aurora.
“Maamirisyonto ti kayatko a sawen no mister wenno misiskayton,” kinuna ni Mr. Dionisio.
Immisem ni Aurora, intuloyna ti nagna sa inyayugna ti masansan a kantaenda iti klase, When I Grow To Be A Lady…
Idi bumaddek dagiti naingpis a dapanna iti pangrugian ti basa, kasla saan a lamiis ti nariknana ta pimmartak ti taray ti darana ken bimmara ti bagina. Immanges iti nauneg, sa minatmatanna ti aglawlaw: nalubed a pangngisiten ti pila a nangabbeng iti apagapaman ken nangduros iti ayus ti sukog-kappo a lipnok; makapurar ti pingping ti lipnok iti sinamar ti init-bigat, natalna ken nalitnaw ti dahum. Iti aglikmut ti lipnok, pangraberen dagiti ruot. Malaksid kadagiti lanut ken muyong, awan ti dadakkel a kayo iti takdang ket agsarsarming ti tangatang iti lipnok.
Nagtakder iti rabaw ti pila iti sungaban ti lipnok sa imbakalna ti panagkitana iti sango. Iti panagriknana, isuna ni Venus, ti diosa a limtuad iti labutab ti danum, nga inistoria naminsan ni Mr. Dionisio iti “Language & Reading.” Pumudpudot ti darang ti init ket inuksobna ti badona sa impuruakna iti igid. Idi agrukob, nakitana ti ladawanna iti danum: nakiinnisem iti sinampuso a rupana, nakipinnerreng dagiti pangngisiten a mata; kimmandela a ramay dagiti nakitana a nangapiras iti natundiris nga agong, iti naingpis ken pangindaraen a bibig, iti nabusnag a tengnged ken abaga a nagsalumpayakan ti pangatiddogen ken nangisit a buok. Idi lumigsay dagiti kimmandela a ramay iti ladawan iti danum, dua a natangsit—nupay babassit—a timburog ti nagandap iti napudaw a barukong.
Nalagip ni Aurora dagiti ladawan iti magasin nga intugot ni Isio— kalakayan a kaeskuelaanna iti maikanem a grado a nabayag koman a naggraduar no di baliodong— iti eskuela nga inlibasna nga impakita kadakuada. Lamolamo dagiti babbai iti magasin ken adayo a dakdakkel dagiti timburog dagiti barukongda ngem dagiti timburog iti barukongna; ngem adayo ketdi a natirtirad dagiti adda iti barukongna.
Inapiras ni Aurora ti sukog ti bagina manipud iti patong, agpangato iti siket, sa iti barukong— kadagiti babassit ngem natangsit a timburog. Nagkiet, kasla adda naisangsangayan a rikna a nangkayammet iti kaungganna ket bimmara ti bagina. Dinardarasna a linapsut ti sapinna sa timmapuak iti danum. Nabisngay ti lipnok ket nagkikinnamat dagiti allon a nagpaigid sa nagtutupada iti bakrang ti lipnok. Nakarikna iti salibukag.
Nakasukaten idi nakangngeg iti kasla anangsab iti samek sumagmamano nga addang manipud iti ‘yanna. Idi tumaliaw, nakitana ti bukot ti lalaki a kumamkamang iti basbas nga agturong iti bangir a turod. Nalasinna ti lalaki.
“Mang Gorio!” impukkaw ni Aurora.
Timmaliaw ti lalaki ket idi malasinna ni Aurora, nagin-inayad a nagbaw-ing sa nagin-inayad manen—kasla rukrukodenna ti addangna—nga immasideg. Naglemma ti basa ti ling-et iti nadulpet a kaki a badona iti abaga ken barukong; agtutukel ken kasla agtukiad a matnag dagiti ling-et iti napuskol a kidayna. Nakalislis iti ngato dagiti tumengna ti dulpet ken takup a maong a pantalonna; iti siketna, agtiltillayon ti nakakaluban a buneng. Nakakaut ti kanawanna iti bolsa ti pantalonna.
“K-kunak no ‘sinoka itayen!” nagbanarbar ti timek ti lalaki. “Nagsapaka ket nga umay agdigosen? Dika kad’ mabuteng nga agmaymaysa?”
“Saak la umay no masapaak a makariing iti agsapa, manong.” Immisem ni Aurora. “’Nia kad’ ti birbirokenyo ta kasta unay ti ling-etyo?”
“A… ket ‘tay nuangko man. Nakabulos idi rabii. Nabannogakon nga agbirbirok. Kunak no immay ditoy lipnok.” Inaonna ti kanawan nga imana iti bolsana sa inamlidanna dagiti ling-et iti kidayna. “’La, panawanka pay ta birokek ‘tay nuangko.”
RECESS iti dayta a malem. Gapgapu ni Aurora ken maysa a kaeskuelaanna a babai iti kabayabasan iti lungog iti daya ti eskuelaan idi sumabat ni Isio a gapgapuna iti sirok ti eskuelaan— nakangirsi, dumawdawat iti bayabas. Tallo ti bayabas iti raay nga iggem ti kaeskuelaan ni Aurora, dua kenkuana ngem naluluom ken daddadakkel dagiti bayabasna, ket dagitoy ti kitkitaen ni Isio.
Nagtaray ti kadua ni Aurora idi umasideg ni Isio. Tumaray koma met ni Aurora ngem nakamakan ni Isio dagiti takiagna.
“’Nan ‘ta maysa!” Inet-etan ni Isio ti takiag ni Aurora.
“Dudua! Di agalaka met. Ibbatannak, ne!” Nagwagteng ni Aurora.
Di inibbatan ni Isio, ginuyodna, pinilitna a gaw-aten dagiti bayabas. Naggulagol ni Aurora ket idi makalapsut, nagtaray iti ‘yan dagiti gumamela a pannakaalad ti sirok ti tinabla nga eskuelaan; kinamat ni Isio ket idi maabotanna, sinibbarutna dagiti bayabas ngem naglaw-as ti imana ket nagdisso iti barukong ni Aurora.
Napamalanga ni Aurora, minatmatanna ni Isio a kellaat a nagtalna: agar-arimasa ti lumabbasit a rupa ni Isio, pamuskolen dagiti kidayna ket iti ngumisit iti baba ti bibigna, adda nagtukel a ling-et; kimpet iti bagina ti apagapaman ti pannakabasana iti ling-et a badona ket iti batog ti pusona, napatak ti rikabrikab.
“Ne, laeng…” Makasangit ni Aurora idi ibbatan ni Isio. Intanggayana ti bayabas.
Naggunay ti saan a nakatengngel nga ima ni Isio, nainayad, kasla agaripapa. Pumarpartak ti rikab ti barukongna ken agiinnuna dagiti rumtab a ling-et iti rupana. Kadagiti mata ni Aurora, adda siddaaw ken saludsod ket nagkiet, naggulagol ken nagwagteng ta makasinit ken dina kayat ti angot ti bagi ni Isio.
Pagam-ammuan, nagutad ti kuelio ti bado ni Isio a kinagiddan ti nagubsang a timek ni Mr. Dionisio. Idi tumaliaw, kasla naugotan iti dara; limned dagiti terrem iti rupana, naglamiis ket intulokna ti panangiguyod ni Mr. Dionisio kenkuana idinto nga aglulua a sikikita ni Aurora kadakuada ken kepkepna ti bayabasna iti kanawan nga imana.
“Urayennak idiay opisina ti prinsipal!” kinuna ni Mr. Dionisio ken ni Isio a kasla tukmem a nagtungpal. Kalpasanna, sinangona ni Aurora ket minatmatanna iti napaut.
“Agagaw iti bayabas, sir.” Adda pay la sangit iti timek ni Aurora.
“All right, inka iti klasemon,” naalumamay ti timek ni Mr. Dionisio a di nangisina iti matana ken ni Aurora. Agbuelta koma ngem, “Agkuyogtanto nga agawid no malem,” kinunana. “Dumagaskanto idiay balay ta tulongannak nga agkorek iti papelyo…”
“Wen, sir!” Napatangwa ni Aurora. Rimmagsak ti langana. Ammonan nga isuna ti nakaala iti kangatuan iti eksamen ta no saan, di koman piaren ni Mr. Dionisio. Ni Mr. Dionisio ti kaungetan ken kaestriktuan kadagiti amin a mangisursuro iti Purok Elementary School.
“Bayabas, sir?” Inasitgan ni Aurora ti maestrona. Nasdaaw ta labsanna metten ti abaga ni Mr. Dionisio. Ken kas man immubing ken timmaer ti maestrona.
MALEM ti Sabado ken awan ti klaseda iti hayskul. Nakariing nga agtirtiritir iti sakit ti pus-ongna. Kasla agtiritir dagiti bagisna ken mapugsot ti angesna. Apputna ti pus-ongna, nagkukot iti ikamen; areng-eng nga areng-eng, agteterrem dagiti ling-etna. Matay san! Apay nga awan ti umarayat? Inang… Inang… ngem awan ti simngaw a timekna.
Kimpa met laeng ti ut-ot ti pus-ongna, nakaanges iti nalukay ket limned dagiti ling-et iti mugingna. Bimmangon, inurnosna ti nakunes a badona sa inwarasna ti panagkitana. Is-isuna iti kuarto, naulimek ken nabara. Kasla malungnguop. Ti bara ngata ti kuarto ti makagapu iti sakit ti pus-ongna? Ngem nariknanan daytoy nga ut-ot iti napalabas. Dina la matandaanan no ania nga aldaw.
Iti daydi naudi a pannakapasamakna, adda dara a nagmantsa iti sapinna ket dandani nagikkis iti butengna. Ngem dina imbagbaga ken ni amang wenno inangna. Dina ammo no apay.
Aglaladut, nagturong iti ridaw. Inkukatna ket simmabat ti nabara a sang-aw ti nakuyem a malem. Kinitana ti naangrag a kataltalonan: umang-anges ti daga iti bara; natalna dagiti kayo iti adayo ken kasda la agpukaw iti tayag dagiti aglulumba a bantay iti laud; iti ngato dagiti himmigante a bantay, nakabitin dagiti napuskol ken ngumisit nga ulep a nangabbong iti init; maysa a kali ti agam-ampayag iti tangatang. Kasla matalimpungaw ken maariweng iti panangkitana iti adayo. Immulog sa nagturong iti likudan ti balay.
Nagsibo ti darana idi makitana ni Boy, ti adina nga agtawen iti sangapulo ket dua, a nakasango kenkuana ken nakadumog iti ‘yan dagiti sabong ti rosas. Kinamatna ti adina. Agkatkatawa a nagtaray ni Boy iti ‘yan ni Ama Tasio a mangpekpekkel kadagiti baudna iti sirok ti aludig. Simmalipengpeng iti likudan ti amada.
“’Mang, kitaem kad’ ni Boy… ‘su met la a malaylaylay dagiti masetasko ta—“
“No dimo met gayam sibugan, di sibugak iti isbok! He-he-he…”
“’Nia ket dagitoyen, ‘ya! Inkay idiay man!” indil-ag ti ama.
Agel-ellek ni Boy a nagturong iti ‘yan dagiti kapatadanna nga agkakampuso iti kabalbalayan iti abagatan.
“Agaluadka, ipulongkanto ken ni inang!”
Sisusuron, sinublian ni Aurora dagiti masetasna. Nanglaylay dagiti masetas, leppay dagiti ungkay dagiti apagbukar a sabong dagiti rosas. Ngem adda dara kadagiti marisda ket kasla ad-adda a lumabagada iti nakuyem ngem nabara a malem. Bimmag-ot iti natirad a pasok iti inaladan sa rinugianna a rukiten ti puon dagiti masetas.
Nakarukob a mangrukrukit iti maudi a puon ti masetas idi mataldiapanna ti apagdillaw nga anniniwan iti sangona. Aggunggunay ti anniniwan, makidangdanggay iti panagkutina. Timmangwa ket natiliwna ti kellaat a yiisem ni Mr. Dionisio nga immampir iti ruar ti alad. Impunasna dagiti aglingling-et nga imana iti nalayak a badona sa inisemanna ni Mr. Dionisio.
“Good afternoon, sir! Dikay nadlaw a dagus!”
“Naimbag a malemmo met, Aurora… Miss Inocencio!”
Kellaat, napasardeng ni Aurora iti yaaskawna nga umasideg iti alad, tinaliawna ni Mr. Dionisio, nagpinnerrengda ngem dagus nga imbaw-ingna dagiti matana. Nariknana a kasla immakar iti pingpingna ti maris dagiti rosas ket dita ti is-iseman ti maestrona.
“Naggapuanyo kadi, sir?”
“Idiay man eskuela. Nagburas dagiti ubbing kadagiti garden-da ket inikkandak man, ne.” Manipud iti likudanna, nagtillayon iti kanawan nga imana ti sangaraay a tarong. “Mangalaka, ne, adu—“
“Dika met la paunegen ni maestron, Aurora!” timek manipud iti balay.
“Naimbag a malemyo, nana,” inkablaaw ni Mr. Dionisio ken ni Ina Juana.
“Kasta met, maestro.” Immasideg ni Ina Juana. “Dumanonkay pay, maestro. Di met la paunegenen ni Aurora ti maestronan.”
“Awan aniamanna, nana. Inton maminsan laengen. Naidaw-asak la ngamin ta nakitak ‘toy balasangyo—adu la ketdi ti matiritir ti tengngedna idiay ili.”
“Kunam kadi, maestro, ket karangkang pay laeng!”
“Ay, wen, ‘gistayko nalipatan ‘tay ibagak koma ken ni Aurora. Awisek man, nana, ‘toy balasangyo nga umay agkorek no rabii iti papel dagitay eskuelak?”
“Nasayaat, a, maestro, ta isu pay a pakaadalanna.”
“Dayta ketdi, a, no madin ni Aurora. Saanko ngaminen nga eskuela.” Immisem ni Mr. Dionisio a kimmita ken ni Aurora.
“Umayak, sir,” kinuna ni Aurora.
“Ne, alaenyo daytoy dadduma, nana.” Ginudua ni Mr. Dionisio dagiti iggemna a tarong sa inyawatna ken ni Ina Juana.
Sibabain nga inawat ni Ina Juana dagiti tarong sa intedna ken ni Aurora.
“Talaga a paboritonaka ni maestrom, Aurora,” kinuna ni Ina Juana apaman a nakapanaw ni Mr. Dionisio.
“Nagdadakkel ket dagitoy a tarongen, inang!” Pinetpetan ni Aurora ti maysa.
“Nangalaanyo?” Immasideg ni Ama Tasio a mangpekpekkel pay laeng iti baudna.
“Inted ni maestro,” kinuna ni Ina Juana.
“’Sino a maestro?”
“’Tay balo, a, a maestro ni Aurora.”
“’Tay agdagus iti dakkel a balay dita daya?”
“Nagdagullitka ket a laklakayanen! ‘Sino pay ngay?”
“Barbaro man a nagpadawat!”
“Kasdiay, a, ti tao. Deadal ken ammona ti makikaarruba. Saan a kas kenka a ‘ta la manokmo ti ammom a pekkelen!”
Namrayan ni Ama Tasio a kinuti dagiti abagana sa napanna inwayway ti baud iti sirok ti aludig, idinto nga immuli ni Ina Juan iti balay; simmaruno ni Aurora a mangtiltillayon iti tarong iti kanawan nga imana.
Nalawag pay idi makapangrabiida. Agkalkalungkong ni Ina Juana idi agpakada ni Aurora a mapan iti balay ti maestrona.
“Dika agparparabii. Umaynakanto sabaten ni amangmo!” impakamakam ni Ina Juana idi addan ni Aurora iti lalaktawan.
“Itulodto ti maestronan, a!” indayengdeng ni Ama Tasio a makumikom a mangipugpug-aw iti asuk iti mata ti baudna.
Kasla mangullom ti bara ti aglawlaw ket kadagiti balitang kadagiti paraangan, agpapatang ken agpapariir dagiti nataengan idinto nga iti ‘yan dagiti narakab ti puonna nga aludig ken kapasanglay, lumned a tumpuar dagiti agaayam— a pakaibilangan ni adingna a Boy— iti “Thow the Can;” rumisak ti ikkis ken garakgak dagiti matiliw a kagiddan dagiti agkikinnamat a danapeg sa ikkis ken katkatawa manen a pasaray ballaetan ti makasangit a timek ti “IT” ken ti pannakaipullasit ti lata ti sardinas wenno gatas iti karemmengan wenno kabingkolan.
Pagam-ammuan, nagdisso iti asideg ni Aurora ti naipullasit a lata. Maysa nga ubing a babai ti simpeg a nangpidut ket agbuelta koman a mapan mangipatakder idi mataldiapanna ni Aurora.
“Dika met makisali?” dinamag ti babai nga ub-ubing la bassit ngem ni Aurora.
Nagwingiwing ni Aurora. Intuloyna ti nagpadaya. Masmasdaaw ti pinanawanna a nangisurot iti panagkitana kenkuana. Idi, kadagiti rabii a sellag wenno lenned nga awan klaseda iti kabigatanna—ken uray pay no adda no dadduma—dina pay naiwarsi ti buggona no ar-arigen, makilumluban ken ni Boy a mapan makiaay-ayam iti kaarruba.
Apaman a nakadanon iti arsadanan ti galba ken tinabla a balay, immawag ni Aurora. Iti apagdarikmat, nakangngeg iti kayaskas ti tsinelas sa nainayad nga arimpadek, sa anit-it ket iti di unay nailukat a ruangan, nakitana ti maestrona a nakatakder iti estampa ti agdan, nalingdan ti kagudua ti bagina— agraman ti rupana— iti silnag ti pagsaingan nga aggapu iti salas.
“Umulika,” kinuna ni Mr. Dionisio iti timek a di napigsa ngem di met nakapsut.
Idi makauli ni Aurora, intangep ni Mr. Dionisio ti ridaw sa immuna iti laem, nagna iti di magteng ti silnag ti pagsaingan a liningdan ti nangisit nga estatua a kinitikitan ti Igorot. Nagsardeng sumagmamano nga addang iti asideg ti lamisaan— ken iti ikub ti sipnget; inwardasna ti aramiden ni Aurora. Nakoreknan dagiti dadduma a papel, bassit laengen ti para ken ni Aurora, nakasaganan dagiti koreken daytoy iti lamisaan, mabalinnan ti mangrugi. Kalpasanna, napan nagtugaw iti pandek a langkapi a sumango iti karantiway a lamisaan a pagkorekan ni Aurora. Naipideg ti langkapi iti suli ti laem, iti paset a di magteng ti pagsaingan ken sumango iti sanguan ni Aurora.
Saan a rinugian a dagus ni Aurora ti panagkorekna, timtimbengenna ti riknana. Masmasdaaw ta naidumduma ita ti kinalukay ti maestrona, kasla awan ti aniamanna iti maestro no umno wenno saan ti aramidenna kadagiti papel a pagaammona a kaaduan kadagitoy ti papel dagiti gagayyem ken kapurokanna. Idi, kadagiti rabii a yaayna panagkorek, adda latta ti maestrona iti arpadna ket kasla amana nga agrukob kenkuana no adda damagenna kadagiti paset ti leksion a dina maawatan. Manmano nga umadayo ket no mapan agtugaw iti langkapi, agpaut iti sumagmamano a minuto, ukradenna ti Bannawag sa yakkubna iti sangona sa agkidem a kasla aginana. Kalpasanna, umayto manen iti arpadna.
Impatay ni Aurora ti kanawan nga imana iti mugingna tapno di masisirap iti pagsaingan ket iti imparukib a panangsiraratna iti maestrona, nakitana daytoy a kasla limnek iti tugawna; iti luppona, nakaukrad ti Bannawag. Dina masinunuo no nakaturog wenno saan.
Idi maguduana ti korkorekenna, naginat ni Aurora sa timmaliaw iti nakatangep a siled iti sikiganna. Awan sa ket ni Nana Immang, kinunana iti nakemna. Tagaili ni Nana Immang, balayna daytoy a pagdagusan ni Mr. Dionisio ket pasaray agudong no kasta a lawlawasna. Nagudong siguro ti baket. Imbaliwna dagiti matana iti korkorekenna ngem iti kellaat a panangimamegna iti lapis, natukkol.
“Sir, awan lat’ sabali a lapisyo? Natukkol ti lapis, sir,” kinuna ni Aurora.
Kellaat a nagkuti ni Mr. Dionisio, timmakder nga iggemna ti nakaukrad a Bannawag iti sangona, naggunay ti kanawan nga imana iti linged ti nakaukrad a Bannawag a kasla adda ar-arikapenna iti pantalonna sa nagin-inayad nga immasideg ken ni Aurora a nakalinged latta ti Bannawag iti sangona.
Idi agrukob ken yawat ni Mr. Dionisio ti ballpen, nakita ni Aurora nga agtutukel dagiti ling-et iti lumabaga a rupa ti maestro, karkarna ti gilap dagiti matana. Idi aginnawat dagiti imada, narikna ni Aurora ti bara dagiti dakulap ti maestro.
Kellaat, simmiplag ti angin manipud iti nakalukat a tawa ket naiddep ti pagsaingan, nabungon ti siled iti sipnget, sa iti sumaruno a darikmat, nagtarakatak ti sim a sinaruno ti gilap ken adayo a dalagudog. Sumagmamano pay a kanito, makatitilengen ti tarakatak ti tudo iti sim.
“Dika madanagan, itulodkanto.” Kasla arasaas ken nagpigerger ti timek ti maestro.
Nangngeg ni Aurora ti apagdillaw a karasakas ti natnag a magasin iti tabla ken kasla dimmenden ti mestro kenkuana. Simpeg manen ti gilap iti tawa ket nakitana ti karkarna a langa ni Mr. Dionisio. Kellaat, adda gimmilap iti panunotna: addan kadagiti mata ni Mr. Dionisio daydi gilap iti mata ni Isio idi panggepenna nga agawen dagiti bayabasna; daydi karkarna a tignay ni Isio, tignay itan ni Mr. Dionisio.
Nagarigenggen ni Aurora, nagkiet a kasla dinennet ti nabara a banag. Nagsao ngem dina ammo no adda simngaw ta kellaat a pimmigsa ti titileng ti sim…
PIMMUSKOL dagiti ruot ken mangrugin nga agkarkar kalpasan ti panangidapnas ti napalabas a bayakabak. Dagiti bulong dagiti kayo, sumilapda iti tupar ti nakangaton nga init-bigat. Iti takdang, iti asideg ti lipnok— a nagbalin itan a bassit a burubor— iti ‘yan dagiti nadumaduma a muyong, adda nalabaga a sabong.
Agkakapsut, tinurong ni Aurora ti sabong. Leppay ti ungkay ti sabong, kadagiti petalo, adda ganna ti naggayangan ti tudo. Agkanna koma ngem napaliad— bimmanesbes iti asideg ti rupana ti bassit nga alimbubuyog a rimmuar manipud kadagiti petalo ti sabong. Nagbuelta ket tinurongna ti immatiddog a pila a nangduros iti agus ti burubor. Immanges, minatmatanna ti danum: nalibeg, nalidem ti ladawanna ken ti tangatang.
Nalagipna daydi naudi a yaayna ditoy, daydi panagtakderna a silalamolamo iti pagtaktakderanna ita ken daydi panagdigosna—ngem nalibeg ita ti danum, ken narugit.
Inngatona ti gayadan ti badona. Bugguanna koma dagiti sakana idi mataldiapanna ti sellangna ket kasla adda nagtibsok iti barukongna: adda mantsa ti dara iti sapinna! Naglagaw a kimmita iti aglawlaw ta kasla adda sabali a mata a nakigiddan a kimmita iti sellangna, kasla adda angsab nga imbuyog ti angin. Pagam-ammuan, nakitana ti panaggaraw ti kakupkupiesan iti asidegna ken ti apaggilap a bagi ti tao a simpok iti kasamekan.
Kimmayanga dagiti pingpingna. Darumog, a kas iti panagdarumog ti sabong a ginayang ti tudo, kinamangna ti takdang; makasangsangit a nangsurot iti basbas a rummuar iti lipnok, linabsanna dagiti nagsabong a madre cacao. Aadu kadagiti sabong ti rinegreg ti tudo. Nakadugsak iti tumatayab kadagiti kabungbunga a baliti ngem dina inkaskaso no sadino ti nagdissuanda. Idi makadanon iti patad, imbulosna ti saibbekna sa nagna nga agturong iti Purok.—O
(Immuna a naipablaak iti Pebrero 16, 1970 a bilang ti Bannawag.)
Mabalin pay a magatang ti Bannawag iti
Shopee: http://bit.ly/Bannawag-Shopee
Lazada: http://bit.ly/Bannawag-Lazada
Para iti digital a kopia:
PressReader: http://bit.ly/3n83kNQ
Magzter: http://bit.ly/407pazG
Para iti dadduma pay a detalye, kontaken ti circulation department iti 8527-8121 Loc. 369, 09171360110 wenno ag-email iti [email protected].
Para kadagiti kompleto a sarita, nobela, daniw, salaysay ken dadduma pay, bisitaen ti opisial a website ti Bannawag iti https://bannawag.ph
Laglagipenyo koma met, kakailian, nga ag-join/i-follow (ka)dagiti official a social media account/page/group ti Bannawag,
iti Instagram: https://www.instagram.com/bannawagmagazine
iti Twitter: https://twitter.com/BannawagMagasin
Facebook Page: https://www.facebook.com/bannawag.magazine
Facebook Public Group: https://www.facebook.com/groups/1668855693563462.
Dios ti agngina.
Isip pabaknangen, Bannawag ti basaen!
