Kas tinawen a tradision, mangiruruar ti National Commission for Culture and the Arts (NCCA) iti kalendario a mangitandudo iti kultura a Filipino. Iti 2024, kas pangselebrar iti sentenario wenno maika-100 a tawen ti pannakayanak ni Magdalena Gamayo, mangngabel a taga-Lumbaan-Bicbica, Pinili, Ilocos Norte, pinadayawan ti NCCA babaen ti panangiruarna iti maysa a kalendario.

Naideklarar a kas Manlilikha ng Bayan (Nailian a Mammartuat) wenno National Living Treasure ni Nana Daleng (awagna kadagiti kasingedna) idi 2012 gapu iti “kontribusionna iti pannakaidur-as ti abel nga Ilokano babaen ti panagaramatna kadagiti tradisional a desinio iti inabelna, kasta met ti panangpasayaatna iti wagas ti panagabel a nangpapintas pay iti kinaidumduma dagitoy a desinio,” ken iti “naanus a panangisursurona iti arte ti panagabel ken kadagitoy a tradisional a desinio iti komunidadna, a nakatulong kadagiti kailianna a mangbigbig iti tradisional a kulturada babaen ti panagabel.”

Ti Gawad sa Manlilikha ng Bayan (GAMABA) ti kangatuan a pammadayaw nga ipapaay ti estado (gobierno ti Filipinas) kadagiti indigenous ken folk nga artists, artisans, craftsmen, ken practitioners.

Naiparang iti kalendario ti nadumaduma nga abel nga Ilokano nga inaramid ni Nana Daleng, a pakakitaan iti kinalaingna nga agabel iti agduduma a komplikado a desinio ken wagas.

Ni met Roel Hoang Manipon, journalist ken cultural researcher ti nangdesinio, nangsurat iti teksto, ken nangretrato kadagiti nausar a ladawan iti kalendario.

Naipasngay idi Agosto 13, 1924, mabigbig ni Nana Daleng a kas maysa a master iti panagabel, maysa a tradisional nga obra dagiti Ilokano. Maawagan kas “abel” wenno “inabel,” agtultuloy ti panagabel kas industria, a nagramut iti patawid ken folk nga artistry. Agduduma ti wagas nga ipakpakat dagiti mangngabel kadagiti inabelda, kas iti gagangay nga abel, binakol, pinilian, binetwagan wenno tinumballitian, kundiman, ken ti impalagto, tapno makapartuatda kadagiti desinio ken langa a naadaw iti aglawlawda ken dadduma pay a bambanag kas iti sabsabong, al-o, alsong, kahon, kataltalonan, alinuno, alipugpog, insekto, kdp.

Agnanaed ni Nana Daleng iti maysa kadagiti komunidad ti panagabel iti Ilocos Norte—iti Purok Ulidan ti Lumbaan-Bicbica. Ti nanangna ti nangsursuro kenkuana nga agabel sa idi kuan, sinuruan dagiti ikitna idi agtawen iti 15. Naaddaan iti bukod a pagablan ni Nana Daleng idi agtawen iti 19. Kadagidi a panawen, gagangay nga obra iti komunidadda ti panagabel ngem bimmassit ti bilang dagiti agab-abel iti panaglabas ti panawen. Intultuloy ketdi latta ni Nana Daleng ti panagab-abelna ket nagbalin a mabigbig a mangngabel iti ilina ken iti pagilian.

(Naipablaak iti Pebrero 1-15, 2024 a bilang ti Bannawag.)

Magatang ti Bannawag kadagiti sukiyo nga aglaklako iti pagiwarnak ken magasin.

Para iti subskripsion, ag-email iti [email protected]. Para iti dadduma pay a detalye, kontaken ti Circulation Department iti 8527-8121 Loc. 369, wenno iti CP No. 09567620852.

Mabalin pay a magatang ti Bannawag iti

Shopee: http://bit.ly/Bannawag-Shopee

Lazada: http://bit.ly/Bannawag-Lazada

Para iti digital a kopia:

PressReader: http://bit.ly/3n83kNQ

Magzter: http://bit.ly/407pazG

Para kadagiti kompleto a sarita, nobela, daniw, salaysay ken dadduma pay, bisitaen ti opisial a website ti Bannawag iti https://bannawag.ph

Laglagipenyo koma met, kakailian, nga ag-join/i-follow (ka)dagiti official a social media account/page/group ti Bannawag,

iti Instagram: https://www.instagram.com/bannawagmagazine

iti Twitter: https://twitter.com/BannawagMagasin

Facebook Page: https://www.facebook.com/BannawagMagasin

Facebook Public Group: https://www.facebook.com/groups/bannawag.magazine

Dios ti agngina.

Isip pabaknangen, Bannawag ti basaen!