ALLON TI BIAG: Walo A Dekada A Panagdaliasat (8)-Bannawag

Autobiograpia ni LORENZO G. TABIN

Maika-8 a Paset

PAGASA/PANAY-OGAN 2

KUNAK ITI NAPALABAS nga intugotnak daydi tatang, idiay Pagasa, Quezon City kalpasan ti panagturposko iti maikanem iti Daclapan Sur-Panay-ogan Elementary School. Nabiitak la iti daydi maikapito a nagestasionak ngem yarigko iti maysa a tulbek a nanglukat iti ridaw ti adu a pannakigasanggasat a napno iti pannubok a nakatubayan ti isip ken panunotko. Apagisu nga agsabat ti aldaw ken rabii idi naglugankami iti Maria de Leon Transit imbes nga iti immuna a limmabas a Philippine Rabbit Bus Line, ta nalaklaka kano ti plete.

Damo pay la a kuy-ad ti lugan idi kellaat a nagkay-o ti boksitko, nangruna idi simmaray-ob iti agongko ti makaulaw nga uttot ti bus. Aglalo la ngaruden idi kasla mapuri dagiti algarruba iti igid ti kalsada iti napartak a panagtaray ti lugan.

Nadlaw daydi tatang ket imbagana nga agsukatkami iti tugaw. Pinagtugawnak iti abay ti tawa sana inlukat tapno makastrek ti angin. Naalaay-ayan bassit ti ulawko. Ngem no kasdi nga agsardeng ti lugan no agpidut iti pasahero, agpangato ta agpangato latta ti naguneg ti lalaemko! Idi diak kabaelanen, timmakderak ket pinalusposakon amin a mayat a rummuar! Inrikep ti tao iti likudanmi ti tawana.

Adda baket a nakadlaw iti mapaspasamakko ket impabulodna ti maysa a praskita, nga impaangotna. Nabang-aranak. No kastoy ti rigat ti agbiahe, kunkunak iti nakemko idi no agannayas ti taray ti lugan, diakto ket ngatan maulit ti aglugan pay. Ngem apay a sisiak la ti kastoy iti dandani pekpek a pasahero?

Naminduan sa idi wenno namitlo a nagestasion ti lugan. Napan sa idi nagkape wenno nangan dagidi drayber ken konduktor. Adu ti immulog; napan nangan dagidi dadduma. Nasiputak a nagturong iti pagpaknian ti dadduma. Nabayagda a nagestasion kadagiti nagsardenganda.

Ngem saankami a napan nangan ken daydi tatang. Napankami la immisbo. Ammok itan, uray no dina imbaga, nga awan ti pawayway ti kuartana.

“Idiayto balayen a manganta,” kinunana. Adda ketdi nabungon a nalingta a kamotit a balonna. Ngem awan ti sumken a bisin kaniak ta agrarabaw pay la ti boksitko.

Agbanatabaten ti lawag idi makadanonkami iti Manila. Diak malagipen no ania a lugar daydi. Agur-urayen daydi Angkel Poling a nangsabat kadakami. Naglawa ti rungiitna a nangkuso iti buokko.

Uray no maul-ulawak pay laeng, napangangaak iti kaadu dagiti pasdek ken arigna aglulumba a lugan.

Yujico ti malagipko a nagan daydi berde a bus a naglugananmi a napan idiay Pagasa—awanen dagidi a lugan. Nasakiten ti ulok gapu iti puyat ken ulawko a nagpatnag.

Inliwliwagko ti ulawko iti panangsipsiputko kadagiti malabasanmi a pasdek; tiptipdek ti agkurso. Uray kadagidi a panawen, dakkelen ti pakaigidiatan dagidi pasdek kadagidi balbalay idiay Abbarit ken Panay-ogan. Agsasanga pay dagiti kalsada.

Nagbaliw ti buya idi makalas-udkami iti Pagasa. Awan pay unay ti balbalay idi, iti daydi a lugar ta rugrugianda a pagbalinen a dakkel a siudad. Babassit pay dagidi kalsada, ken saan pay unay a limpiado. Adu idi ti makalkali a kanal a pagtarayan ti dadakkel a tubo.

Adda iti daya ti kalsada daydi bassit a balay a nadanonko. Dakdakkel la bassit ngem daydi kalapaw a nakaipasngayak idiay Gisit-a-bassit. Adda sirokna, nagdiding iti tugpatugpa a playwod. Tugpatugpa met laeng ti aglatlati a daan a yero nga atepna. Barongbarong ti awagda idi ti kasdi a balbalay. Adda naisiping a bassit a paglutuan iti sidiranna iti daya, a naaramid iti dakkel a lata nga adda buttaw iti sikiganna. Agas-asuk pay laeng, adda putedputed a nagragadian ken kusot iti abayna.

Makalulua daydi nanang, a nangar-arakup kaniak. Nagbuybuya laeng ni Herman, ken daydi Tessie.

Adda karantiway ken arukong a lalaki a nakais-isem met a nangkablaaw iti isasangpetmi. Fidel ti naganna. Kasinsin kano daydi tatang. Anak ti kabsat daydi Lelong Undo. Taga-Sabang, idiay Cabugao. Maysa met nga ungaong, a kas iti daydi Angkel Poling. Agpadada a mannigarilio. Wen, saan nga agsigsigarilio daydi tatang, nalipatak sa nga imbaga. Maballaballaetan iti Tagalog ti panagsaoda iti daydi Angkel Poling.

Isuda ti nangisagana iti pamigatmi. Saanak unay a nakapangan ta maul-ulawak pay laeng, ken makaturogak.

Naammuak idi agangay nga awan ti bubon iti daydi a lugar. Adda ketdi gripo ti sangakaarrubaan iti igid ti kalsada ket idiay ti paglabaan, ken pagsakduan dagiti tao. Naammuak met nga adda pagal-alaanda iti kusot wenno nagragadian a pagsungrod ken pagaronda.

Mail-iliwan ni Herman a nagistoria.

“’Tayto agbuya ‘ti sine, manong,” kinunana.

“Sine?” Nalagipko daydi naminsan nga adda immaway a nagpabuya idiay Daclapan Sur.

“Wen... Daydi damo a panangibuya kadakami ni tatang,” kinunana a naglawa ti isem ken nakarimrimat dagiti matana, “kunak no matayak idin!”

“Apay met?”

“’Gasem, nagadu dagidi agpipinnaltog a nagsakay ‘ti kabalio! Agturongda iti yanmi... hi-hi! Kunak no dalapusendakami idi. Naglemlemmengak iti llikud ti tugaw iti sangok. Hi-hi!”

Imbagak ti padasko idiay Daclapan Sur.

“’Bagakto ken ni tatang, ta intayonto agbuya,” kinuna ni Herman. “Uray ta kanayonda kano nga agpabuya dita ospital. Libre kada tatang...”

Technicolor daydi napanmi binuya. Boksing, a paborito daydi tatang. Immay met daydi nanang ken daydi Tessie. Kaduami pay daydi Angkel Poling. Daydi Angkel Fidel ti di nakasurot ta adda nairana a napananna.

Agawidkami koma idin malpas ti pabuya ngem adda nangkamakam kadakami.

“Clemente,” naanus ti rupa ti babai a nangpayapay iti daydi tatang. Panglukmengen, puraw ti badona.

Kinita daydi tatang ti nangawag kenkuana, sana kinita daydi Angkel Poling.

“Pasensiya na kayo, mam,” kinuna daydi angkel. Inlawlawagna a di makasao daydi tatang iti Tagalog, nangrunan iti Ingles.

“Maasianak ken ni manongmo,” kinuna kano daydi naanus a babai kadakuada. “Adda bakante a para dianitor ditoy hospital. Kayatko a tulongan.”

“Wala pong karanasan ng kuya ko sa anumang trabaho dito,” kinuna daydi angkel Poling. “Isa pa, di po siya nakakapagsalita ng Tagalog.”

“Hindi problema iyan. Importante masipag siyang magtrabaho. Alam ko ang kaya niya. Sayang kung sa iba mapunta ang bakante.”

Inikkan daydi babai daydi tatang iti pawayway a mangeddeng.

“Kastoy ti rigat ti di nakaadal, barok,” kinuna daydi tatang idi nakaawidkamin. Adayo ti nakaibansagan dagiti matana. Sinaggaysanakami a kinita kada Herman ken daydi Tessie. “Isu a kayatko a makaadalkayo... tapno saankayo a maipada kadakami ken ni nanangyo.” Nasaona idin dayta, ket inulitna manen.

Idi naggibus ti panagyan daydi tatang iti hospital, nasayangan daydi naasi a babai iti dina panangawat iti indiayana a tulong.

Adda kontrata dagidi Angkel Poling ken Angkel Fidel nga agkali iti dike kadagiti ar-aramidenda a pagayusan ti danum. Uray no sumsumro pay la ti baldado a luppona, ti sinalput ti bala ti Hapon, kinaykayat daydi tatang ti simmurot kadakuada. Asideg met la ketdi ta iti la abagatan ti barongbarong a paggigiananmi.

Intugotdak, ta imbagak a sumurotak. Isu a napadasak ti nakipagkalkali, uray no di koma kayat daydi nanang.

Kasla awan ti babannogan dagidi Angkel Poling ken Fidel. Nalawag latta ti rupada uray no agkalkalimduosandan iti ling-et. Nasarangsang latta ti katkatawada, nga isamsamirada ti agsusop iti nakaing-ingel a sigarilio bayat ti panagpiko wenno panaggabionda. Dadakkel ketdi dagiti maselda, uray no karantiway daydi Angkel Fidel, ket kasla nakalaglag-a ti panangilayatda iti pikoda ken panangikay-oda kadagiti mapalada.

Saan a nalaka ti agkali ta saan a naruka a daga ti kinalkalida. Diak malagipen ti awagda iti nasarangsang a bato, a natangtangken nga amang ngem iti gagangay a daga. Ngem diak nangngeg a nagreklamoda; linaglag-anda pay ti nagpala kadagiti makalida. Diak nangngegan a nagsaritaanda ti masakbayan, malaksid ti sumaruno a pagkalianda, nga ipadamag ti sumarsarungkar a kapatas. Naragragsak dagiti ababa ti arapaapna, naamirisko dayta, ngem kadagiti managarapaap, a kasla di mapmapnek iti adda a pagbibiaganda. Umdasen nga umangesda iti agmalem ken agpatnag, makaammonton ti sumuno a bigat.

Uray idi nagwaras ti angol a trangkaso, di inkankano dagidi dua nga ulitegko. Kas man la ay-ayam ti biag kadakuada.

Dakkel ti nakaigidiatan daydi tatang. Nalaka a maup-upay. Kayatna a liklikan ti ania man a makadangran iti pamiliana.

Apaman a nangngegna ti agwarwaras a sakit, inkeddengna nga agsublikami idiay probinsia.

“Diak kayat ti matay ditoy. No matayak met laeng, kayatko nga iti lugar a nakayanakak,” kinunana.

SAANKAMIN A NAGBAYAG IDIAY Pagasa. Nagsublikami idiay Panay-ogan. Nabati dagidi Angkel Poling ken Fidel.

Kunam pay, napekpekkamin iti balay daydi Anti Rosa. Saanen a nagsubli daydi Ikit Taling idiay Vigan; imbatin daydi Lela Daling—malagipko ita, durgokan daydi a baket idinto a nakuttong daydi Ikit Taling. Panunotem laengen, a, ti agtawen iti katorse. Di pay nakapagsimpa nga agbalasang, rinabongen daydi Angkel Romeo. Diak nadamag, ken diak malagip no nagkasarda. No pampanunotek ita, ad-adda ti alak a dida nagkasar ta agpadada met nga awan ti trabahona. Ken awan ti nagtugawan dagiti dadakkelda. Nasaok sa idin, a basta imbati lattan daydi Lela Daling ta isu pay a maksay a pakanenda—nadagsen a balikas, ngem kasta met ti ayona uray sadino ti panirigan. Daydi tatangna, diak nakitkita nga immay idiay Panay-ogan; uray daydi manongna nga agpada a diak malagipen ti naganda; agpadada nga agama a malaksid iti kinasarangusongda, awan pay ti trabahoda. No pampanunotek ita, diak ammo no nangal-alaanda iti pinagbiagda. Nasayaatda met ketdi a tao.

Kas iti pinanawak idi napanak idiay Pagasa, kasdi pay laeng ti aramid daydi Lelong Undo. Apagbangonna pay laeng iti agsapa no lalausen ti manao, addan nga agpugsopugso a mangwatwatwat ken agarniarnis. Nalipatak gayam, dina met malibtawan ti agkararag. Paset sa ti naadalna iti Moncado a nagkamenganna iti namindua a papanna idiay Hawaii. Bayat kano ti kaaddada iti Moncado, a kaduana dagiti padana a naulaw-ulaw iti isusurotda, inidianda ti nagipauneg iti di naluto ken yano a taraon—yano kunana man ti awan as-asinna a taraon. Isu a di kad’ nakakapkapsut ti bagina? Pumigpigsa laeng iti kanayon a panagwatwatna. Malagipko pay, isu ket ngata a no imaima a napan idiay Hawaii, imaima met la a nagawid. Isu a malagipko ita, saan met unay a dakkel ti maiduronna a taraon.

Nalipatak metten daydi Insan Ansit. Maysa met daydi nga awan ti inar-aramidna no di agwang-iwang-it ken aggilabgilab a ti la adda a masasaona.

Adda pay la idi met dagidi Mang Sela; adda pay la nga agkusaykusay daydi Amboy, a labus ken agmulmulmol ken ag-a-a-a-a-a. Madurmen ken maas-asianak idi, ngem kasla awan ti nangikaskaso kenkuana.

Kasano pay ti panagbiagda iti balay daydi Anti Rosa?

Intultuloy, a, dagidi Anti Rosa ken Mang Sela ti napanawak nga aramidda. Mapanda agangkat iti mataan idiay Sabang nga ilakoda idiay merkado, ken no sadino payen a pangiturongan kadakuada dagiti saksakada.

Dida binaybay-an ti panaglakoda iti linata a bugguong. Inarkilada ti kalesa daydi Tata Tony, wenno kinatulagda; wenno insugpondan sa idin iti negosioda.

Taga-ili daydi Tata Tony. Nadlawko ti kinasingedda a tallo. Kunam la no agkakabsatda.

Daydi Lelang Simona ngay?

Ay, ket awan latta ti aldaw a nangngilin a sumuknal iti kadilian.

Kas idi damo a kaaddak iti Panay-ogan, diak nasiputan a nangisakmol sakbay nga umulog. Dina ketdi nalibtawan ti nangitugot iti pinadis a kabakbaked ti pungupunguan ti ubing. Kasta met a dina naliwayan nga isuksok iti siketna ti bangir a gayadan ti pandilingna. Kunam pay, mayat manen ti wakawakana nga agpalaud iti kalsada nga agpallapallayog ti imbarikesna nga alat, nga igpilna ti inayumaanna a batbateng. Adda arigna burrarawit wenno bislak nga inramanna nga inigpilan. Usarenna dayta a pagpaisay. Wen gayam, mangnanaw pay iti bassit a kurita nga ibedbedna iti murdong ti bislak a pagpaisayna wenno pangyabogna iti batbateng kadagiti bunog, ariwaiw, kappi, ken no ania payen a lames iti kadilian. Saan la nga agpaisay ti aramidna. Agapurot pay iti kulot, kanutkanot, ragragutirit, balbalulang, pukpuklo, ken suyasuya. Uray ania a ruot ti kadilian ken tangrib a mabalin nga ipakuarta. Ti la aragan ti dina taliawen, nupay daytoy a ruot ti kabengbengan. Awan ti agsidsida iti aragan. Usaren la dagiti kumpradora a pangabbong iti tagilakoda nga ikan tapno narigat a malaes.

Nasaksiak amin dagitoy bayat ti panagbayagko idiay Panay-ogan.

Ah, wen gayam. Adda kinaung-ong a naaramidko iti kaaddak idiay. Diak koman ibagbaga, ngem malagipko met daydi Lelang Ines a bulsek.

Maysa nga aldaw a pannakasapul daydi lelangko iti tumeng a mapan umigid, siak ti imbaonda a mangkibin a mapan iti pagpaknian iti laud ti balay, iti sirok dagiti pasakuati wenno kawkawati. Awan ti kasilia idi. Adu ti karemmengan a mabalin a pagkamangan lattan. No makaigidka, mapanka lattan iti asideg a remmeng. Bislak ti us-usarenmi idi!

Nupay diak koma kayat a kuyogen, napilitanak ta awan ti sabali a mabaonda.

Daytoy ti kunak a bunga ti kinaung-ongko.

Adda nakitak a temtem nga agas-asimbuyok pay laeng. No ania ketdi ti naknakanko ta adda simmiplot iti ulok!

Ammok la ngaruden a di makakita daydi kaasi a lelangko iti tumeng, inturongko pay laeng iti temtem! Kunam pay, ay, ti kulkulagtitna piman!

Inyadayok met laeng idi maamirisko a madi ti inaramidko.

Kasta unay ti panangungetda kaniak ngem diak lattan nagtagagari, ta basolko met.

Agwingwingiwingak no malaglagipko daydi a pagteng. Dakdakkel ngem iti bagik ti babawik.

Maysa pay a kasla di nakappapati nga istoria.

Daytoy, a, ket istoria met daydi Angkel Poling a pinanawanmi idiay Pagasa, a kellaat lattan a nagawid iti Panay-ogan ket imbagana a saanen nga agsubli idiay siudad. Agasem, nagadukami la ngaruden, nainayon pay daydi Angkel Poliing.

Daydi a panagawidna ti nakaammuak iti adu a padpadasna, a no am-amirisek ita, langlangsotna laeng! Agasem, adu kano ti naggigiananna idiay Manila. Nadumaduma a kita ti trabaho a sinerserrekna—saan a nagis-istoria idi addakami idiay Pagasa. Ken nakadkadanon kano idiay Kabisayaan; diak malagipen no sadino a paset ti Bisaya.

Iti maysa a sardam, a manmano a panaguummongmi nga agkakasinsin, inummongnakami iti sangona ket rinugianna ti nagistoria.

Immuna nga inistoriana ti panagbalinna a ministro ti maysa a sekta. Inusarna kano ti imparabur ti Dios a galadna a manarita iti panagilawlawagna iti linaon ti Biblia. Patpatiek met idi damo ta pinampanunotko no adda pakainaigan ti ibagbagana iti daydi padasko idiay San isidro... daydi kunak a panagkompesarko, nga imbaga daydi Apo Padi nga ibagak lattan a nagtakawak iti itlog.

Ngem agsubliak iti daydi Angkel Poling.

Insublatna nga inistoria ti padpadasna idiay Manila.

“Maysa kadagiti adu a trabaho a nagpadpadasak,” kinunana. Malagipko latta ti sarangsang ti panagistoriana, a nakarimrimat dagiti matana, ken adda bangbangir nga isemna. “Ti panagmanehok iti maysa a trak wenno bagon, ti maysa kadagiti nakallalagip a padasko,” kinunana. “Dakkel a trak daydi. Six by six. Ammoyo ti six by six? Adu ti pilidna. Pagbumbunagmi iti materiales a masapulmi iti kompania a nagtrabahuak.

“Iti maysa a nariwet pay nga agsapa nga agtutuglepak a bimmangon gapu iti napalalo a bannogko iti napalabas nga aldaw, nagluganak iti mammanehuek a bagon ket rinugiak ti nagbiahe. Idi makadanonak iti maysa a pagpikoran a manmano ti balbalay, pagammuan lattan ta adda napintas a babai a bimmallasiw iti kalsada. Gapu ta diak napadpadaanan, nadungparko. Kunam pay, iti pigsa ti pannakadungparna, nalkab ti susona a naisalat iti tapaludo ti bagon...”

Kunam pay, nakanganga ken nakamulagat dagiti kasinsinko, nga agur-uray iti sumaruno a pasamak. Numona ta ibaybayag met daydi angkel ti agistoria. Isardengna ket manindi iti Balasang a sigarilio—daydi a kita ti sigarilio ti ad-adda a rungrungrongen dagiti mannigarilio; awan pay dagiti nalatak a sigarilio idi. Sumukloy iti atiddog sa paggiddanenna a paruaren ti asuk iti ngiwat ken agongna. Makaulaw ket linikliklikak ti mapug-awan.

Ngem siak? Ha-ha! Agpatpatuboakon iti kawwet a kunada kadagidi a panawen ket nangrugi metten nga agampaampayag ti pampanunotko. Iti ababa a pannao, nagduaduaakon iti is-istoriaen daydi Angkel Poling.

Daydi nga ulitegko ti maikalima kadagiti agkakabsat. Sinaruno daydi Angkel Romeo. Agkaarngida iti daydi tatang a nalaing a manarita. Ti pagdaksanna ket amirisem nga umuna no pudno met la ti ibagbagana; saan koma nga isut’ pakataktakan ti kararuana a sumaklang. Maiduma daydi tatang, a pinatik amin nga inis-istoriana.

Asideg idin ti panagseserrek. Sumrekak idin iti sekondaria. Nangngegko ti nakapsut a panagsarsarita dagidi tatang ken nanang maipanggep iti pangalaanda iti matrikulak iti Cabugao Institute. No diak agriro, pitopulo a pisos sa pay la idi ti matrikula. Nagtulaganda a mapan isalda daydi tatang ti mano a bulan a pensionna iti daydi Apo Rita nga adda tiendana iti abagatan ti pagentradaan iti merkado ti Cabugao. Nasayaat a tao, saan a kas kadagiti adu a babaknang a di agtalek kadagiti taga-aw-away—maamirisko ita, nalabit a gapu ta ammona nga adda binulan nga ur-urayen daydi tatang.

Bayat ti pannakakumikom daydi tatang a mangisagsagana iti akaranmi idiay Labut, sinublianna ti nakairuamanna nga aramid. Nakaala iti daan a kalesa ken maysa a kabalio. Inaldaw a mapan mangalesa. Isidawsidawna ti agsapul iti gatangenna a baka, nuang, wenno kabalio, a saan nga agbayag kenkuana ta ilako wenno isukatna met la dagus ket narimat dagiti matana no makaganansia. Kanayon nga agpakpakatda wenno aggangganansia, nangruna no maallukoyna ti kasinnukatna nga aginsema iti dakkel.

Limmatak iti kasdi nga inar-aramidna. Nangruna ket naam-ammoda a maysa a beterano. Adu ti nagayyemna nga eskribiente idiay munisipio. Uray pay hues. Ken nagayyemna pay daydi Fr. Apostol a padi ti Aglipayano.

Ngem iti naminsan, naisarsarak daydi tatang gapu laeng iti maysa a koliar ti kabalio.

Diak nasimpuonan ti nangisaklangan daydi maysa nga ina a kanagnagan daydi Ikit Rosa. No nagsinnukat wenno nagginnatangda.

Nasingaak laengen idi adda kasubsubang daydi tatang. Adda daydi tatang iti lulonan ti agdan.

Nakabannikes daydi ina iti arsadanan ti agdan. Koliar ti gapu ti pagsinsinnugbatanda.

Pagammuan, nakitak nga imbarsak daydi tatang ti koliar ket natiruan koma ti saka ti ina no di nakalisi.

Napan insaklang daydi ina daydi tatang.

Pinagudongda daydi tatang. Ngem nagawid met la a dagus ket inistoriana ti napasamak.

Imbagana kano nga iti yuulina, nasikkarudna ti koliar nga agdawdawadaw iti lulonan ti agdan isu a natnag. Innayonna a dandani kano pay natnag.

Saan nga impangpangag ti hues ti palawag daydi babai. Kinampianna daydi tatang.

Napaneknekak, nga uray saan a nakaadal daydi tatang, kabaelanna nga irasonan ti bagbagina; di ad-adda koma pay no nakaadal? Ken ammok a nakatulong ti kinabeteranona iti kasona.

“Isu nga ituloymo ti agbasa, barok,” kinunana a bulon ti itutuprana iti tawa.

(Maituloyto)

Napalabas a paset: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7

Magatang ti Bannawag kadagiti sukiyo nga aglaklako iti pagiwarnak ken magasin.

Para iti subskripsion, ag-email iti [email protected]. Para iti dadduma pay a detalye, kontaken ti Circulation Department iti 8527-8121 Loc. 369, wenno iti CP No. 09567620852.

Mabalin pay a magatang ti Bannawag iti

Shopee: http://bit.ly/Bannawag-Shopee

Lazada: http://bit.ly/Bannawag-Lazada

Para iti digital a kopia:

PressReader: http://bit.ly/3n83kNQ

Magzter: http://bit.ly/407pazG

Para kadagiti kompleto a sarita, nobela, daniw, salaysay ken dadduma pay, bisitaen ti opisial a website ti Bannawag iti https://bannawag.ph

Laglagipenyo koma met, kakailian, nga ag-join/i-follow (ka)dagiti official a social media account/page/group ti Bannawag,

iti Instagram: https://www.instagram.com/bannawagmagazine

iti Twitter: https://twitter.com/BannawagMagasin

Facebook Page: https://www.facebook.com/BannawagMagasin

Facebook Public Group: https://www.facebook.com/groups/bannawag.magazine