December 14, 2024

Home DADDUMA PAY

EDITORIAL TI MANILA BULLETIN: Ania ti ibungana iti Filipinas ti panagballigi ni Trump?

Dandanin agsubli ni Donald Trump iti White House kalpasan a nabotosan iti maikadua a gundaway a kas presidente ti U.S.

Ngem ania ti ibungana iti Filipinas daytoy maikadua nga administrasion ni Trump?

“Segseggaanmi ti makipagtrabaho ken ni Presidente Trump iti nadumaduma nga isyu a mangted iti pagimbagan ti tunggal maysa dagitoy  dua a nasion nga addaan iti nauneg a singgalut, agkaasping a pammati ken  sirmata, ken nabayagen a pakasaritaan ti panagtitinnulong,” kinuna ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. kalpasan a kinablaawanna ni Trump kasta met dagiti amin a makipagili iti Amerika. “Mangnamnamaak a daytoy di agkupas nga aliansa, a nasubok iti gubat ken talna, ket agbalinto a puersa ti kinaimbag a mangiturong iti dalan ti kinarang-ay ken panaggayyem iti rehion ken iti agsumbangir a bangir ti Pasipiko. Nalagda daytoy a panagkakadua a naan-anay a nakaikumitan ti Filipinas gapu ta naibatay daytoy kadagiti ibaybayog dagitoy a pagilian: wayawaya ken demokrasia.”

Iti sabali a bangir, impaganetget ni Philippine Ambassador iti Washington Jose Manuel Romualdez ti napateg nga akem ti kaadda ti U.S. iti Indo-Pacific iti pannakataginayon ti kinatalged ken pannakataginayon ti kappia ken seguridad iti rehion.

Tao, Lugar, Pasamak

TAO, LUGAR, PASAMAK: Sadiay Ilocos Sur

Para ken ni US Ambassador iti Filipinas MaryKay Carlson, kinunana met sakbay ti maudi a pannakabilang dagiti botos iti eleksion presidensial ti U.S.  a saan a napateg no asino ti mangabak, ken impaganetgetna ti naan-anay a panagtalekna iti natibker nga aliansa dagiti dua a pagilian.

“Napateg ti Filipinas iti interes ti U.S. Adda ti Filipinas iti nagsangaan dagiti kangrunaan a sea lanes iti Indo-Pacific ken masarakan iti asideg ti Taiwan, a mamagbalin iti daytoy a nangnangruna a napateg no adda mapasamak a kellaat a panagkasapulan ti Taiwan,” kinuna ni Lynn Kuok, Lee Kuan Yew chair iti Southeast Asia Studies ken fellow ti Foreign Policy iti Center for Asia Policy Studies, iti komentariona a naipaskil iti website ti nonprofit public policy organization a Brookings Institution.

Ngem nupay namsek iti optimismo ti maipapan iti relasion ti Filipinas ken U.S., agpannuray amin daytoy iti panangkita ni Trump iti kinapateg ti Filipinas kadagiti interes ti .S., nangruna iti Indo-Pacific. No iti biangna ket napateg a kaaliado ti Amerika ti Filipinas, manamnama ngarud ti pagilian ti ad-adu a suporta.

Iti sabali a bangir, adda dagiti pakaseknan dagiti Filipino nga agnanaed iti Estados Unidos, nangruna iti maipanggep iti America First policy ni Trump ken kadagiti planona iti imigrasion.

“Masapul a serraantayo dagiti beddeng, masapul a bay-antayo nga umay dagiti tattao iti pagiliantayo. Kayatmi nga agsubli dagiti tattao, ngem masapul a sumrekda iti legal a wagas. Rugiantayo babaen ti annurotentayo nga America first,” kinunana iti victory speech-na.

Dakkel a parikut daytoy nga annuroten kadagiti ilegal a Filipino immigrants iti U.S. Dakkel met ti epektona iti panagtitipon manen dagiti pamilia a Filipino iti U.S.

Ngem kinuna ni Ambassador Romualdez nga awan ti rumbeng a pagbutngan iti mabalin a “kadakkelan a panagideportar” ti U.S. iti pakasaritaan ti pagilian gapu iti parikut iti lohistika ken magastos.

“Agduaduaak iti dayta. Kuna dagiti dadduma nga analista ditoy a dakkel ti magastos iti panangsapul kadagitoy nga illegal immigrants. Adu ti kasapulan a rekursos,” kinunana.

Nupay saantayo a paregtaen ti illegal immigration, yebkasmi ti namnama a dagiti Filipino nga ilegal a simrek iti U.S., maikkanda koma iti patas a gundaway a mamagbalin a legal ti panagyanda iti Amerika a pangbirbirokanda iti ”naberberde a pagaraban.”

Yebkasmi pay ti namnama nga iti sidong ni Trump, agtalinaed a natibker ti relasion ti Filipinas ken U.S. no panunoten nga agpada nga itantandudo dagitoy a nasion ti kinapateg ti wayawaya ken demokrasia — kangrunaan a banag a mamagsingsinggalut kadagitoy dua a pagilian iti panaglabas dagiti tawen.