Isuroyo kadagiti annakyo iti nasapa pay nga edad, wenno sakbay ti panageskuelada: “Awan ti libre iti daytoy a lubong. Awan ti makunkuna a libre a pangngaldaw.”
Daytoy ti kapapatgan a leksion nga imbinglay ni Dr. Paul Watters bayat ti panagsaona maipapan iti Cybercrime and Piracy a naangay idi Nobiembre 13 idiay Marriot Hotel.
Nakaad-adu dagiti libre nga ididiaya ti cyberspace a makagargari unay isu a dagiti tattao a nairuam kadagiti bambanag a libre, gagangay a masulisogda kadagitoy a bambanag. No masapa a maisuro dagiti ubbing a dida paallilaw iti ania man a libre, saanda met a mabiktima iti cybercrime.
Kinuna ni Dr. Watters, maysa a nalatak a propesor ken researcher iti Macquarie University iti Australia, a maipaspasungalngal dagiti Filipino iti nakaro a peggad ti cyberthreat no ag-browse-da kadagiti pirate sites, banag a mangipaganetget iti pannakasapul ti madagdagus a pannakaipaulog ti linteg a mangipalubos iti site-blocking iti Filipinas.
Australiano, 2 pay, natiliw gapu iti bogus a doliar
Ni Dr. Watters ti autor ti panagadal a kinomision ti Motion Picture Association (MPA) a nangibaga a nangatngato ngem 33 a daras a maipasungalngal dagiti Filipino iti cyber threat kadagiti nalatak a pirate website no idilig kadagiti lehitimo a film ken TV platform.
Naiparang dagitoy a takuat iti anti-piracy symposium nga inorganisar ti Intellectual Property Office of the Philippines (IPOPHL), ti Alliance for Creativity and Entertainment (ACE), GMA Network, Inc., ken Globe.
Dinakamat ni Watters no kasano a ti napalalo a panagusar iti internet ken mobile data iti Filipinas ti namagbalin kadagiti Filipino a puntiria dagiti pirata. Kinunana a dagiti pirate site, mangipaayda iti plataporma para kadagiti kriminal para iti nalaklaka a panagala iti datos dagiti kostumer ngem ti panag-hack kadagiti website. Daksanggasat ta dagiti consumer iti Filipinas, sumsumrekda kadagiti pirate site a dida ammo dagiti pakaipasungalngalanda a peggad, agraman ti pannakaibutaktak dagiti datosda.
Gapu iti daytoy a pagkapsutan dagiti consumer, impaganetget ni Watters a kasapulan ti panangaramid kadagiti addang tapno maipasigurado ti pannakaipakaammo kadagiti pangta nga aglemlemmeng kadagiti pirate site.
“Ti panang-block kadagiti kalatakan a pirate site ti kaepektibuan a pangrugian,” kinuna ni Watters.
Dinakamat met ni Yoly Crisanto, ti Chief Sustainability and Corporate Communications Officer ti Globe, ti madagdagus koma a panangamendar ti Kongreso iti outdated nga Intellectual Property Code ti Filipinas tapno mapapigsa ti pannakaipatungpal ti linteg kontra iti content piracy, nangnangruna ti pannakaipalubos ti site-blocking.
Iti maysa impormal a saritaan nga indauluan ti TV host a ni Pia Guanio, trinatar dagiti Globe Ambassador a da Edu Manzano, Shaina Magdayao, ken Kim Atienza no kasano a binaldado ti panagpirata ti entertainment industry.
Kinuna ni Manzano, dati a pangulo ti Optical Media Board, a dati a mangpatpataud ti industria ti pelikula iti Filipinas iti nasurok a 200 a pelikula iti tunggal tawen. Gapu iti pirata, bimmaba daytoy a bilang iti nakurkurang ngem 30 iti tunggal tawen, a nakapukawan iti pagsapulan ti adu a trabahador iti industria.
Kinuna met ni Magdayao a ti panagpirata ti nangupay kadagiti agipupuonan iti industria.
(Nestor Cuartero/Manila Bulletin)
