(Immuna a naipablaak iti Bannawag iti Disiembre 14, 1964 a bilang sa iti Disiembre 22, 2014 a bilang.)
LINUKATAN ni Alex ti radio a transistor a kairuruarna iti kahon ti lamisaan ket naipalais ti ayug a "White Christmas."
“Pudno a naidumduma daytoy a bigat,” kinuna ni Fred kadagiti kakaduana. “Nasapa pay laeng, naragsak a Paskuan ti mangngeg…”
Ni Kabo Timot ken Dagiti Agkallaysa
“Isu a nasapaak nga immay ket,” kinuna ni Tony. “Damagko ken ni Mister Aldaba nga ita ti pannakaawattayo iti bonus.”
“Kayatmo a sawen, iti kabayagmon ditoy, damagem pay laeng iti kahero no kaano ti pannakaited ti bonus?”
Agpapaay da Alex, Fred ken Tony iti Luzon Publications. Kamengda iti departamento ti arte.
Nakangngegda iti kanaktuol ti sapatos. Ammoda no asino dayta. Ni Conrado V. Aguana nga ad-adda nga am-ammo iti nagan a C.V., manarawidwid ken akinkukua iti kompania. Dakkel a lalaki ni C.V. Nupay addan iti maikanem a pulo ket dua a tawenna, natibker pay laeng, ket malaksid kadagiti pamurawen a buokna, awan ti pagilasinan iti tignayna iti kasta a kaadun ti tawen a nalikudanna.
Kibkibinen ni C.V. ti maysa nga ubing a babai, agtawen iti pito, ken kasla panuktukiaden a magna, nangruna idi makitana dagiti tallo a pintor a situturongen dagiti matada kenkuana.
Nagrukob ni C.V. ket inubbana ti ubing. Ituloyna koman ti agturong iti opisinana ngem napasardeng iti ikakablaaw dagiti tallo a pintor kenkuana.
“Nasapakayo man ita,” kinunana iti ayug nga impaangaw.
“Napintas man dayta munmuniekayo, sir,” kinuna ketdi ni Alex.
Kinita ni C.V. ti ubing. Immisem.
“Napintas a modelo, sir,” kinuna ni Tony.
“A, kayatyo nga iladawan?” kinuna ni C.V.
Naggigiddan dagiti tallo a pintor a nagtung-ed.
“Kitaentayo man ngarud ti laingyo,” kinuna ni C.V. “Mamatiak iti kinapintas dagiti iladladawanyo, ngem kayatko a paneknekan ita no maadawyo met laeng ti sibibiag a ladawan.”
Inruar dagiti tallo a pintor dagiti alikamenda idinto a ginuyod ni C.V. ti maysa a tugaw ket insimpana ditoy ti ubing. “Agtalnaka, iha, a?” kinunana iti timek a napnuan dungngo. “Iladawandaka. Makitamto.”
Saan a naguni, ngem di met nagkedked ti ubing.
“Ne, ibatik ngarud ta adda asikasuek dita opisina,” kinuna ni C.V. kadagiti tallo a pintor. “Masapul a napintas ti panangsakaryo. Diak kayat ti sinsinan. Agsingsingpetka, iha, a?”
“Namnamaenyo, sir,” kinuna ni Tony.
Timmallikud ni C.V. Aguana. Maysa nga isem ti nagtamdag kadagiti bibigna. Tinurongna ti opisinana a nadidingan iti sarming.
“Kitaem kad’ laeng,” kinuna ni Alex ken ni Tony iti pagsasaoda iti Kabikolan. “Iti daydiay a kinalakay ni C.V., patiem kadi nga adda pay kastoy kaubingna nga anakna?”
“Ubing ngamin ti asawana,” kinuna ni Tony.
“Dayta ti pagimbagan ti mabalo, ania? Makaasawa iti ubing!”
Nagkatawa dagiti dua, banag a nagkunaan ni Fred a di makaawat iti Bikol, “Rugianyo ketdin ket amangan no matektekan daytoy ubing. Laglagipenyo, masapul a magustuan ni Boss ti panangiladawanyo.”
Minatmatan dagiti tallo a pintor ti ubing. Kalpasanna, rinugianda a yurit iti papel ti langana, banag a nalaka laeng nga inaramidda.
Ngem idi malpasda ti panangiladawanda, naduktalanda nga uray kasano ti panangipampamuspusanda, awan ti maurayda a balikas iti ubing.
Nangiruar ni Alex iti peseta. Ammona no kasano ti panangpatanor ni C.V. kadagiti annakna. Ammona a ti panagyaman, isu ti kangrunaan nga ipapaagsepna kadakuada, kas masansan a sawenna a dina ibilang a tao ti maysa a di makaammo a mangbigbig iti utang a naimbag a nakem.
Impapetpetna ti peseta iti ubing a di met nagkedked nga immawat. Ngem awan man laeng ti panagyaman a nagasut kadagiti bibig ti ubing. Kabayatan ti panangipakita ni Fred iti ladawan ti ubing, ken panangpadpadasna a manggun-od iti panagsaona, babaen ti panagkunana: “Magustuam met laeng, Neneng?”, immulog met ni Tony ket idi agsubli, addan iggemna a tsokolate.
“Itedko kenka daytoy,” kinunana kalpasan ti pannakapaay da Alex ken Fred, “ngem ibagam pay nga umuna no ania ti naganmo. Ania itayen, Neneng?”
Saan latta a naguni ti ubing. Ngem idi yawat ni Fred ti tsokolate, inawatna.
Nagsangpet metten dagiti dadduma a kaopisinaanda. Naawisda iti ar-aramiden dagiti tallo a pintor. Apaman a naammuanda nga anak ti panguloda ti ubing, maysamaysa ti immasideg. “Napintas nga ubing!” Maysamaysa nangpidil iti timid, ken nangmatmat kenkuana.
Rimmuar ni C.V. Aguana iti nasarmingan nga opisinana ket kinitana dagiti ladawan nga inaramid dagiti tallo a pintor.
“Napintas,” kinunana sa innayonna: “Ipanyo man laengen idiay opisinak.”
Kinibinna ti ubing ket rimmuardan.
Binuybuya ida dagiti adda iti babaenna. Nailadawan kadagiti matada ti panagraemda iti ubing.
ITI karabiyan ti Sabado, naaramid ti tinawen a panagrambak ti Luzon Publications iti Paskua. Tunggal empleado, ikuyogna dagiti patpatgenna. Adda programa a pagparangan dagiti artista ken dagiti komiko, dayta ti gapuna a tinawen a mapusek ti nalawa a maikapat a kadsaaran ti pasdek ti Luzon Publications iti kaadu ti tao no madanon dayta a panagrambak.
Nasapa a simmangpet ni C.V. Aguana. Kas kadagiti nalabesen a Paskua, maymaysana a dimteng. Saanna nga inkuyog ti asawana. Kinapudnona, saan nga am-ammo dagiti ipanguluanna ti asawana: ammoda laeng a kalpasan ti pannakabalona iti immuna nga asawana, a nangibati kenkuana iti lima a dadakkelen nga annak, nangasawa manen iti mabalin nga ibilangen nga anakna. Di pay napan ti maikadua nga asawana iti opisinada ket awan ti pamalpalatpatan dagiti ipanguluanna iti langa ti asawana.
“Diyo met inkuyog ni… ‘tay modelo, sir,” sinaludsod ni Alex iti panguloda idi lumabas daytoy iti ‘yanda.
“Awan kadi pay?” Ket inwaras ni C.V. ti panagkitana. Immisem idi makitana ni Amado, ti dianitor, iti saan unay nga adayo iti ‘yanda. Sisasallabay daytoy iti maysa nga ubing a kumitkita iti ‘yanda.
Pinayapayan ni C.V. ni Amado.
“Sir—“
“Wen, Alex, isu ti modeloyo. Anak ni Amado. Idi sumrekak idi bigat-kalman, sinabatnak ni Amado idiay baba ket imbagana a masakit ti katuganganna. Mapan kano gumatang iti agas. Gapu ta maasianak iti panangisursurotna iti ubing a magmagna, imbagak nga ibatina pay laeng sananto sublien.”
Saan a nakatimek ni Alex.
Simmangpet met da Fred ken Tony a nangikuyog iti assawada ken annakda ket awan ti immuna a sinaludsodda ken ni C.V. no di ti anakna nga inladawanda.
Kinita laeng ni C.V. ti ubing a kibin ni Amado.
Kas ken ni Alex, nalaus ti panagsiddaaw da Fred ken Tony. Immasideg met dagiti dadduma pay a nangidaydayaw iti ubing idi bigat-kalman ket apaman a naammuanda ti pudno, kasla nagbainda iti bagida.
Kitkitaen pay laeng ti ubing ida. Ngem kasla didan ikankano.
“Umaykayo idiay sango.” Sinallabay ni C.V. ni Amado. Kinibinna met ti ubing.
“Sir, saan la koman. Takuptakup ti bado ni Nene. Namurengan ngamin ‘tay kakaisuna a nasayaat a badona.”
Kinita ni C.V. ti bado ti ubing. Takuptakup nga agpayso. Daytoy ngata ti di nakalasinan dagiti tallo a pintor kenkuana. Wenno dida inimatangan a pulos.
Ngem nagpilit ni C.V. a nangayab kadakuada nga agama nga agtugaw iti sango. Naiturong ti imatang dagiti naitallaong ken agpapaay iti dayta a kompania iti manarawidwidda. Apay nga ipapaayanna iti naisangsangayan nga imatang ti dianitor ken ti anakna?
Iti biang ni Amado, mabain iti abay ti panguloda. Isu a dianitor laeng, isu ti mayabay iti pagraemanda a manarawidwid? Isuda iti anakna a rutayrutay ti kawesna?
Naituloy ti programa. Adda nagkanta nga empleado. Timmakder ti ubing, ngem saan nga iti agkankanta ti nakaiturongan dagiti matana no di ket iti ‘yan da Alex, Fred, Tony ken dagiti dadduma pay a nangrayray-aw kenkuana idi bigat-kalman.
“Apay, tatang, didak sa met malasinen?” sinaludsod ti ubing iti amana.
Napataliaw ni C.V. Aguana gapu iti saludsod ti ubing. Nakitana ti panangkagat ni Amado kadagiti bibigna. Ania ngata ti isungbatna? Ngem inunaanna ni Amado ket tinapikna ti abaga daytoy.
“Amado, inka man idiay opisinak. Alaem dagitay dua a bungon iti rabaw ti lamisaanko. Yegmo ditoy.”
Nagtungpal ti ama. “Urayemon ni tatangmo ditoy, iha,” kinuna ni C.V. iti ubing.
Iti di nagbayag, nagsubli ni Amado a siiiggem iti dua a napipintas a bungon.
“Agpaay kenka,” kinuna ni C.V. iti ubing. “Luktam, Amado.”
Maysa a napintas a munmununieka ti linaon ti umuna a kahita. Agarup limmagto pay ti ubing iti ragsakna.
“Nasayaatka nga ubing,” kinuna ni C.V. “Sagutko kenka dayta. Ken dagitoy impintada a ladawam.”
Ngem kasla awanen ti nangngeg ti ubing. Inubbana ti napintas a munmunieka. Pinagkiremkiremna dagiti mata daytoy. Inap-aprosanna ti napintas a kawes ti munmunieka. Awanen ti aniamanna kenkuana dagiti mapaspasamak iti aglawlawna.
Immisem ni C.V. Aguana. Inisemanna ti kinaragsak ti ubing. Sa naglidem ti rupana. Wen, no mataginayon koma ti panagtalinaed ti ragsak nga ipaay ti munmunieka iti ubing!
Ngem ammona, kapkapnekanna, a ti saludsod ti ubing itay, “Apay, tatang, didak met malasinen?” umapayto manen, ket inton umapay manen, uray maikkan iti munmunieka, dinanton mayaw-awan.—O
