ADUN ti natartarakenko nga aso a nagduduma ti breed-na ngem kadagupan dagitoy, dua laeng ti impadpadoktorko maigapu iti panaggagatel ti kudilda. Isu da Kisses ken Andrei.
Ania kadi ti makaigapu a panaggagatel ti kudilda? Gapu ngata iti kankanenda wenno iti kaadda ti timel wenno angpas? Wenno panaggango ti kudilda?
Kuna ti beterinariano dagiti asok, nasken a maipadoktor dagiti aso no kasta nga aggagatelda. Budobudo laeng, saanmo a kunkuna. Ta no masansanen a kudkoden ti aso ti kudilna, delikadon daytoy. Mabalin a maimpektaran wenno masugat ti kudil ti aso. Mabalin pay a maimpektaran daytoy agingga a masugatton ti kudilna no masansanen nga kudkodenna.
Kastoy ti balakad ti beterinariano dagiti asok.:
Umuna, sintirek no ania ti makaigapu iti panaggagatel ti asok. Amangan met ketdi no adda timel wenno angpasna ta sigurado a kudkoden daytoy ti kudilna. No adda timel wenno ampas ti aso, nasken a ma-deworm daytoy. Binulan wenno tunggal tallo a bulan ti panag-deworm ti aso. Depende no ania ti maipatomar nga agas. No ma-deworm ti aso, inanamaem a saan a kapten ti timel wenno angpas daytoy. Saan met a kumanudkod nokua.
Maikadua, ag-allergy met ti aso. Kasla tao nga adda met sensitibo ti kudilna. Makasida laeng iti ikan wenno itlog, aggagatelen daytoy. Kasta met ti aso. Liklikan ngarud a pakanen ti aso iti ikan, karne ti manok, karne ti pato ken itlog no kasta a sensitibo ti kudilna. Adda magatang iti dog shop a dog food a nairanta kadagiti aso a manag-allergy. Adda dry foods wenno nailata a dog food. Nalaka laeng ti bayadna.
Maikatlo, ti panaggango ti kudil ti aso. Saan a maliklikan a kudkoden ti aso ti kudilna no dry daytoy. Nagduduma ti rason no apay nga aggango ti kudil ti aso. Mabalin a saan a maibagay iti daytoy ti shampoo nga us-usarem. Maibalakad nga agusar iti mild shampoo tapno maliklikan iti panaggango ti kudil ti aso. Nasken a mabugsawan a nasayaat ti dutdot ti aso no kasta a digosem tapno maliklikan ti panaggango ti kudil daytoy.
Nasken ti naannad a panangestimar kadagiti aso. Kasapulanda met ti balance diet. Kasapulan met a pagsidaen iti nateng. No lanaan ti dutdot ti aso, maibalakad nga agusar iti coconut oil, olive oil, wenno vitamin E oil. Saan nga agusar iti petroleum jelly. Maibalakad pay a sagpaminsan nga ipasiar ti aso uray maminsan laeng iti uneg ti maysa a lawas. --O
(Kameng ti autor iti Batac City Dog Enthusiast, grupo dagiti agtartaraken iti aso iti Siudad ti Batac.)
(Bannawag, Oktubre 16-31, 2023)