Apo Abogado,
Maysaak a kontraktor ket adda nasurok a limapulo nga empleadok a pakaibilangan ti arkitekto, inheniero, mason, karpintero, pintor, electrician, tubero ken dadduma pay. Kalalainganna laeng ti kadakkel ti kompaniami. Agipatpatakderkami kadagiti balay ken agraman landscaping.
Iti maysa nga aldaw, natiliwak ti Project Manager-ko a maysa nga inheniero a nagtakaw kadagiti materiales a kas iti landok, pintura, lansa, plywood, door knob, yero ken dadduma pay iti warehouse- mi. Naammuak a dagiti tinakawna a materiales, us-usarenna iti ipatpatakderna a balayna. Narubroban ti suspetsak a saan a daytoy ti umuna a gundaway a nagtakaw ta addan sayangguseng idi nga agtaktakaw iti materiales.
Ania ti rumbeng nga aramidek, Apo Abogado? Kayatkon nga ikkaten iti trabahona ta madanaganak a maulitto manen ti panagtakawna.
APO ABOGADO (5): Ti Kaso a Sexual Harassment iti Maysa nga Unibersidad
--Daniel
Patgek a Daniel,
Umuna unay, daksanggasat a talaga no mismo a trabahadormo, takawenna dagiti materiales nga us-usarenyo iti negosio. Nangnangruna ta ti nagtakaw ket ti pagtalkam nga inhenierom.
Laglagipem nga adda paglintegan iti panangikkat iti empleado. Kayatna a sawen, masapul a surotem dagitoy a paglintegan tapno saanka a nalaka a maipilaan iti labor case iti National Labor Relations Commission (NLRC) nga adda iti babaen ti Department of Labor and Employment (DOLE).
Adda daytoy makunkuna a “security of tenure” a protektaran ti Konstitusion ti Filipinas (Section 3 Article 13, Philippine Constitution) a kayatna a sawen a saan a mabalin nga ikkaten ti maysa nga empleado nga awan ti nainkalintegan a rason. Ti “security of tenure” isu ti karbengan ti empleado nga agtalinaed iti trabahona a saan a madanagan nga iti maysa nga aldaw, ikkaten ti employer-na nga awan gapgapuna. Masapul ngarud a maproteksionan ti maysa nga empleado manipud iti saan a nainkalintegan a panangikkat kenkuana iti trabahona.
Kas maysa nga employer nga adda panggepna a mangikkat iti inhenierona gapu iti panagtakaw iti materiales, masapul a surotem daytoy makunkuna a “due process” a pakaibilangan ti “substantive due process” a kayatna a sawen, adda umno wenno nainkalintegan a rason iti panangikkat iti empleado ken “procedural due process” (Article 292(b) of the Labor Code of the Philippines) wenno ti umno a wagas wenno umno a pamuspusan iti panangikkat iti empleado a masarakan a mismo iti Labor Code of the Philippines (Deoferio vs. Intel Technology Philippines, Inc., G.R. No. 202996, June 18, 2014) ken iti Article 3 Section 1, Philippine Constitution a kunana, “No person shall be deprived of life, liberty, or property without due process of law, nor shall any person be denied the equal protection of the laws.
“Article 297 (formerly Article 282) of the Labor Code of the Philippines, as amended, the following are deemed just causes to terminate an employee:
1. Serious misconduct or willful disobedience by the employee of the lawful orders of his employer or representative in connection with his work;
2. Gross and habitual neglect by the employee of his duties:
3. Fraud or willful breach by the employee of the trust reposed in him by his employer or duly authorized representative;
4. Commission of a crime or offense by the employee against the person of his employer or any immediate member of his family or his duly authorize representative; and
5. Other causes analogous to the foregoing.”
Dayta Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines ti makunkuna a “just causes” a sakupen ti “substantive due process” wenno umno wenno nainkalintegan a rason ti panangikkat iti empleado.
Ilawlawagko dagitoy lima (5) a nainkalintegan a rason iti panangikkat iti empleado.
Ti umuna a paragraph iti Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines kayatna a sawen a ti empleado, nakaaramid iti nakaro a saan a nasayaat nga aramid iti trabahona wenno naigagara a saan a panangtungpal wenno panangsurot iti nainkalintegan a bilin ti employer wenno iti pannakabagi ti employer.
Ti maikadua a paragraph iti Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines, isu ti nakaro wenno masansan a panagbaybay-a ti empleado kadagiti pagrebbengenna.
Ti maikatlo a paragraph iti Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines, isu ti panangloko, panagulbod wenno panangsalungasing ti empleado iti panagtalek ti employer wenno iti pannakabagi ti employer.
Ti maikapat a paragraph iti Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines, isu ti panangaramid iti krimen ti empleado iti employer-na, kameng ti pamiliana wenno iti pannakabagina.
Ti maikalima a paragraph iti Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines, isu dagiti sabsabali pay a rason a kapada dagiti immuna a nadakamat a rason.
Gapu iti panagtakaw ti inhenierom iti materiales, mabalimmo nga ikkaten babaen ti Serious Misconduct wenno iti panagaramidna iti nakaro a saan a nasayaat nga aramid iti trabaho a masarakan iti Paragraph 1, Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines ken fraud or willful breach by the employee of the trust reposed in him by his employer or duly authorized representative wenno panangloko, panagulbod wenno panangsalungasing ti empleado iti panagtalek iti employer wenno iti pannakabagina a masarakan iti paragraph 3, Article 297 (dati nga Article 282) iti Labor Code of the Philippines. Laglagipem a ti inhenierom, isu ti Project Manager-mo. Ket gapu iti inaramidna, naawanankan iti panagtalek kenkuana, maysa daytoy a rason iti panangikkatmo kenkuana.
Mapanta iti “procedural due process” wenno iti umno a wagas wenno umno a pamuspusan iti panangikkat iti maysa nga empleado.
To comply with procedural due process when terminating an employee for a just cause, the following should be done:
1. The first written notice to be served on the employees should contain the specific causes or grounds for termination against them, and a directive that the employees are given the opportunity to submit their written explanation within a reasonable period or at least five (5) calendar days.
2. After serving the first notice, the employers should schedule and conduct a hearing or conference wherein the employees will be given the opportunity to: (1) explain and clarify their defenses to the charge against them; (2) present evidence in support of their defenses; and (3) rebut the evidence presented against them by the management.
3. After determining that termination of employment is justified, the employers shall serve the employees a written notice of termination indicating that: (1) all circumstances involving the charge against the employees have been considered; and (2) grounds have been established to justify the severance of their employment. [King of Kings Transport, Inc. v. Mamac, 553 Phil. 108 (2007)].
Maysamaysaek, nga ilawlawag dagitoy tallo (3) a paragraph iti makunkuna a “procedural due process.”
Umuna, masapul nga ikkam ti inhenierom iti first written notice wenno umuna a naisurat a pakaaammo a naglaon kadagiti espesipiko a rason ti pannakaikkatna agraman ti direktibam iti inhenierom nga adda gundawayna a mangsungbat iti dayta umuna a naisurat a pakaammom iti las-ud ti lima (5) nga aldaw. Masapul met nga isuratna dayta a sungbatna wenno daytay makunkuna a “written explanation.”
Maikadua, masapul a denggem babaen ti administrative hearing wenno komperensia dagiti depensa ti inhenierom, maikkan iti gundaway a mangisumiter iti ebidensiana tapno paneknekanna a saan a husto wenno umno dagiti ebidensia ti management wenno kompania kontra kenkuana.
Maikatlo, no mapaneknekam a nagbasol ti inhenierom babaen dagiti naipresentar nga ebidensia ken sirkumstansia, ikkam iti second written notice wenno maikadua a naisurat a pakaaammo nga isuna ket ikkatemon iti trabahona.
Dagitoy a nailanadko, isu ti umno a wagas ti panangikkat iti maysa nga empleado a kas iti inhenierom a nakaaramid iti saan a maikanatad bayat ti panagtrabahona iti kompaniam.
Sapay koma ta nakatulongak ket nalawlawaganka iti saludsodmo. --O
(Palagip: Kadagiti legal a saludsodyo, ag-e-mail-kayo ken ni Apo Abogado iti [email protected])
(Bannawag, Enero 1-15, 2024)
