Pudno nga adda West Philippine Sea (WPS), saan laeng a bunga ti imahinasion.
Dayta ti imbatad ni Commodore Jay Tarriela, spokesperson ti Philippine Coast Guard (PCG) para iti WPS, ken ni SAGIP Party-list Rep. Rodante Marcoleta idi Martes, Pebrero 4, kalpasan nga imbaga ti naud-udi a saan a pudno a ti kadandanuman a paset ti makunkuna a South China Sea (SCS) ken nairaman iti 200-nautical mile nga exclusive economic zone (EEZ) ti Filipinas.
“Ti panangibagbaga ti maysa a tao a ti West Philippine Sea ket pinarparbo laeng ti gobierno ti Filipinas ket maysa a panangirurumen ken panangibabain iti sibubukel a partidoda, organisasion a nakaikamengan, ken pati iti bukodda a pamilia." kinuna ni Tarriela kas sungbatna kadagiti kontrobersial a waragawag ni Marcoleta.
Inulit ni Tarriela ti kinuna ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. kabayatan ti maikatlo nga State of the Nation Address (SONA)-na idi 2024 a ti WPS ket “saan laeng a bunga ti imahinasiontayo.”
Adbokasia ni Camille Villar para iti pamilia ken aglawlaw: Maysa a nagkaysa a pagimbagan ken kinatalged iti masakbayan
“Takderak ti kinuna ni Presidente [Marcos] idi imbatadna a 'saan a parnuay laeng ti isiptayo ti West Philippine Sea. Kukuatayo daytoy. Agtalinaed a kukuatayo daytoy agingga a nasged ti panangipategtayo iti pagiliantayo a Filipinas.'"
Imbatad ni Tarriela a kasano kadi ngata sanguen ti maysa nga indibidual a kas ken ni Marcoleta dagiti naub-ubing a henerasion ita ket ibagana kadakuada nga "awan ti EEZ ti pagilian iti laud ti arkipelago ti Filipinas."
Kinunana a kaipapanan daytoy ti “naan-anay panangisuko iti pannakidangadang tapno maipasingked ti karbenganda a kas Filipino iti West Philippine Sea.”
Kabayatan ti tri-committee hearing iti Kamara a nangtaming iti panagsaknap ti fake news ken deepfakes, inwaragawag ni Marcoleta a kasapulan ti panangisuro kadagiti Filipino kadagiti komplikado nga isyu a maipanggep iti South China Sea (SCS).
“Awan ti makunkuna a [West Philippine Sea]. Awan dayta, pinarsuatayo dayta,” kinuna ni Marcoleta. “Tapno mapaneknekanyo, uray no kitaenyo iti mapatayo wenno iti ania man, awan ti [West Philippine Sea].”
Ti termino a “West Philippine Sea” ket immuna nga inusar ti gobierno ti Filipinas idi 2011 bayat ti administrasion ni Presidente Benigno “Noynoy” Aquino III a mangdakdakamat kadagiti maritime area iti akindaya a bangir ti arkipelago ti Filipinas nga adda iti uneg ti EEZ daytoy.
Idi 2012, inyetnag ni Aquino ti Administrative Order No. 29 a pormal a nangadaptaran ti gobierno iti termino a West Philippine Sea. Iti dayta met la a tawen, nangirugi ti administrasion ni Aquino iti proseso ti arbitrasion tapno protestarenna dagiti tagtagikuaen ti China iti SCS, a pakairamanan dagiti paset ti WPS a patien dagiti eksperto a nabaknang iti maritime resources ken gas.
Uppat a tawen kalpasanna, idi 2016, winaswas ti Permanent Court of Arbitration (PCA) a nakabase idiay Hague ti nine dash-line nga ibagbaga ti China a masakupanna. Ngem saan nga inkankano ti Beijing ti desision ket intultuloyna a tagikuaen dagiti saksakupenna iti SCS. (Martin Sadongdong/Manila Bulletin)
