Apo Abogado,
Nakaturogakon iti maysa a rabii idi adda immay a lima a polis ditoy balaymi. Inimbitarandak iti police station gapu ta maysaak kano a suspek iti panagtakaw iti maysa a balay. Nasdaawak ta awan ti ammok iti dayta a krimen. Napalalo ti butengko ta dadakkel dagiti armasda. Puersado ti panagsaritada ket impariknada kaniak ti kinaturay ken kinaagresiboda. Uray ti asawak ken dagiti uppat nga annakmi, nagbutengda ket napalalo ti sangitda idi posasandak ken inlugandak dagiti polis iti police car. Imbaga ti pamiliak kadagiti polis nga awan basolko ken awan partisipasionko iti dayta a panagtakaw. Ngem dida dinengngeg ti pakpakaasi ti pamiliak.
Impandak dagiti polis iti police station ditoy ilimi. Adu dagiti sinaludsodda kaniak iti interrogation room. Agmaymaysaak idiay ket napanunotko nga amangan no adda dakes nga aramidenda kaniak. Binutbutengdak pay a no diak admitiren wenno aklonen a maysaak kadagiti nagtakaw, dangrandak kano agraman ti pamiliak. Inggusodda pay ti ungto ti M-16 iti barukongko. Binalkotda iti supot a plastik ti ulok ket diak nakaanges agingga a dandani napukaw iti puotko. Agarup dose oras ti interogasion. Napalalo ti panangparigatda kaniak. Ngem awan inakok ta awan met basolko.
Idi ammodan sa nga awan maganabda kaniak, pinalubosandak iti sumuno a bigat.
TULONG ITI MANNALON: Saankan a Mangruruot, Agmulaka iti Pagpakanmo Kadagiti Tarakenmo
Ita, Apo Abogado, adda kadi dagiti karbengak a linabsing dagiti polis kabayatan ti kaaddak iti kustodiada tapno imbestigarendak? Nakaro ti napasamak kaniak ket sapay koma ta matulongandak ken malawlawagandak.—Vicente
Patgek a Vicente,
No ti maysa a tao ket adda iti kustodia ti polis ken nakasentro kenkuana ti maysa nga imbestigasion wenno ti makunkuna a custodial investigation, maikonsiderar isunan a kas maysa a suspek iti panagaramid iti krimen. Iti daytoy a kanito, gagangay nga agdamag dagiti polis iti suspek maipanggep iti partisipasionna wenno ania man nga ammona iti napasamak a krimen. Saan a mailibak nga adda dagiti gundaway nga agresibo ken abusado dagiti polis; ranggasanda ti suspek, pisikal wenno sikolohikal. Butbutngenda ti suspek tapno aklonen wenno admitirenna nga isuna ti nangaramid wenno maysa kadagiti nangaramid iti krimen.
Ita, maipanggep iti saludsodmo, Vicente, uray laeng no ‘tay makunkuna nga imbitasion dagiti polis iti maysa a tao wenno suspek iti police station maipanggep iti maysa a krimen, makuna daytoyen a custodial investigation ket addan dagiti karbengan wenno kalintegan daytoy a tao wenno suspek a proteksionan ti Konstitusion ken masapul a respetaren dagiti polis dagita a kalintegan.
Ngem kas nakunan, dakkel ti posibilidadna a puersaen dagiti polis ti maysa a suspek nga aklonen wenno admitirenna ti panangaramidna iti krimen uray inosente isuna. Masansan nga akuen ti suspek a nagbasol uray saan gapu iti butengna. Arigna awan mababaelan ti maysa a suspek iti panawen ti custodial investigation. Ngem no mapuersa ti maysa a suspek nga awan abogadona kabayatan ti custodial investigation a mangaklon wenno mangadmitir iti maysa a krimen ket usaren ti polisia daytoy nga ebidensia iti korte, saan a mabalin ta maysa daytoy a pananglabsing iti right against self-incrimination wenno karbengan wenno kalintegan ti tao a saan a manginkriminar iti bukodna a bagi (mismo nga isuna ti mamagbalin iti bagina a nakabasol), kas ibagbaga ti Konstitusion.
Ngem dina kayat a sawen nga amin a panagamin, panangaklon, wenno panangadmitir ti suspek iti maysa a krimen kabayatan nga adda isuna iti custodial investigation ket saan a mabalin nga usaren nga ebidensia laban kenkuana iti korte. No daytoy a panangadmitir ket boluntario ken naisurat iti imatang ti abogadona, mabalin nga usaren nga ebidensia daytoy naisurat a testimonia laban kenkuana iti korte.
Ulitek, adda dagiti kalintegan wenno karbengan ti maysa a tao wenno suspek kabayatan ti kaaddana iti custodial investigation. Dagitoy a kalintegan wenno karbengan ket masapul a respetaren dagiti polis ken dadduma pay a mangipatpatungpal iti linteg. Daytoy a kalintegan wenno karbengan ket saan la a proteksion para kadagiti suspek no di pay ket proteksion para iti estado (sibubukel nga umili) ta mabalin a maabak ti estado iti korte gapu ti pananglabsing dagiti polis kadagiti kalintegan wenno karbengan ti maysa a tao wenno suspek kabayatan ti kaaddana iti custodial investigation.
Nalawag dagitoy a karbengan, kas mabasa iti Konstitusion.
Section 12, Article III of the 1987 Constitution provides that:
1. Any person under investigation for the commission of an offense shall have the right to be informed of his right to remain silent and to have competent and independent counsel preferably of his own choice. If the person cannot afford the services of counsel, he must be provided with one. These rights cannot be waived except in writing and in the presence of counsel.
2. No torture, force, violence, threat, intimidation, or any other means which vitiate the free will shall be used against him. Secret detention places, solitary, incommunicado, or other similar forms of detention are prohibited.
3. Any confession or admission obtained in violation of this, or Section 17 hereof shall be inadmissible in evidence against him.
4. The law shall provide for penal and civil sanctions for violations of this Section as well as compensation to the rehabilitation of victims of torture or similar practices, and their families
Daytoy umuna a parapo ti Section 12, Article III iti 1987 Constitution ket isu ti makunkuna a “Miranda Rights” wenno “Miranda Doctrine” a naadaw iti desision ti United States Supreme Court iti kaso a Miranda v. Arizona (384 U.S. 436, 1966). Manipud idin, nagbalin daytoy Miranda Rights a paset ti Bill of Rights, kas maysa a proteksion kadagiti tao a suspek iti krimen laban iti panangabuso kadakuada dagiti ahente ti estado a kas koma dagiti polis kabayatan ti custodial investigation.
Iti kaso a People of the Philippines v. Robelyn Cabanada (G.R. No. 221424, July 19, 2017), inlawlawag ti Korte Suprema ti Miranda Rights:
“The Miranda doctrine requires that: (a) any person under custodial investigation has the right to remain silent; (b) anything he says can and will be used against him in a court of law; (c) he has the right to talk to an attorney before being questioned and to have his counsel present when being questioned; and (d) if he cannot afford an attorney, one will be provided before any questioning if he so desires. The said rights are guaranteed to preclude the slightest use of coercion by the State as would lead the accused to admit something false, not to prevent him from freely and voluntarily telling the truth.”
Iti People of the Philippines v. Dindo “Bebot” Mojello, G.R. No. 145566, March 9, 2004, kinunana met:
It cannot be gainsaid that the constitutional duty of law enforcement offices is to ensure that a suspect has been properly appraised of his Miranda rights, including the right to counsel. It is in the paramount public interest that the foundation of an effective administration of criminal justice relies on the faithful adherence to the Miranda doctrine. Compliance with Article III, Section 12, par. 1 by the police authorities is central to the criminal justice system. Miranda rights must be in every case be respected, without exception.
Iti sabali a bangir, iti People of the Philippines v. Robelyn Cabanada [G.R. No. 221424, July 19, 2017], citing Luz v. People of the Philippines [683 Phil 399, 2012]), kinuna ti Korte Suprema:
Miranda rights are intended to protect ordinary citizens from the pressure of custodial setting. Jurisprudence says:
“The purposes of the safeguards prescribed by Miranda are to ensure that the police do not coerce or trick captive suspects into confessing, to relieve the “inherently compelling pressures” “generated by the custodial setting itself,” “which work to undermine the individual’s will to resist,” and as much as possible to free courts from the task of scrutinizing individual cases to try to determine, after the fact, whether particular confessions were voluntary. Those purposes are implicated as much by in-custody questioning of persons suspected of misdemeanors as they are by questioning of persons suspected of felonies.”
Babaen dagiti nadakamat a paglintegan ken hurisprudensia, ania kadi dagiti kalintegan wenno karbengan ti maysa a tao wenno suspek kabayatan ti kaaddana iti custodial investigation? Isuda ngarud dagitoy sumaganad:
1. Ti karbengan a mapakaammuan iti karbenganna a Miranda Rights.
– Saan nga umanay ti panangibasa ti polis iti Miranda Rights iti maysa a suspek nga adda iti kustodiana wenno naarestona. Masapul nga ilawlawag a nasayaat ti polis daytoy iti suspek iti lengguahe a maawatan ti suspek.
2. Ti karbengan nga agtalinaed nga agulimek ken karbengan a mapakaammuan nga ania man nga ibagana ket mabalin a mausar nga ebidensia kontra kenkuana.
– Daytoy a karbengan ket saan laeng a ti verbal a panangamin, panangaklon wenno panangadmitir (verbal confession), mairaman pay ti panangyakto wenno panangimuestra iti krimen wenno ’tay makunkuna a reenactment ti krimen.
3. Ti karbengan a maikkan iti abogado a boluntario a pinilina ngem no awan ti pinilina, ti abogado nga ited ti polisia kenkuana ti agbalin nga abogadona.
– Daytoy a karbengan ket nakapatpateg ta ti abogado ti mangkita wenno mangsintir no umno wenno maiparbeng iti paglintegan dagiti aramiden dagiti polis iti klientena kabayatan ti custodial investigation. Ti abogado ti mangirupir iti kalintegan wenno mangprotektar iti klientena kadagiti mabalin a panagabuso nga aramiden dagiti polis iti klientena kabayatan ti custodial investigation.
4. Ti karbengan laban iti torture, panangparigat, panangpuersa, panangbutbuteng, intimidasion wenno ania man a wagas a pananggundaway iti maysa a tao.
5. Ti kalintegan a saan a maidetine wenno maibalud iti sekreto a lugar nga agmaymaysana, nga awan ti gundawayna a makikomunikar ken dadduma pay a kapareho a wagas ti pannakaidetine wenno pannakaibalud.
No malabsing dagitoy a kalintegan wenno karbengan, ania man a panangadmitir (confession) a naala iti maysa a tao wenno suspek iti tiempo ti custodial investigation ket saan a mabalin a mausar nga ebidensia kontra kenkuana iti korte. Daytoy ti makunkuna nga Exclusionary Rule, ta naikompromiso dayta a panangadmitir wenno confession ket masapul a maiparit babaen ti “Fruit of the Poisonous Tree” Doctrine.
Dagiti polis wenno ken dadduma pay a mangipatpatungpal iti linteg ket mabalin a pilaan ti biktima iti criminal, civil wenno administratibo a kaso no linabsingda dagitoy a karbengan wenno kalinteganna bayat ti kaaddana iti custodial investigation.
Ngarud, maibatay kadagitoy a diskusion, dagiti kalintegam wenno karbengam a kas maysa a suspek kabayatan ti custodial investigation, agdadata a linabsing dagiti polis. No adda man panagadmitir wenno confession a naalada kenka, saan a mabalin nga usarenda nga ebidensia laban kenka iti korte. Mabalinmo pay ti mangipila iti criminal, civil wenno administratibo a kaso mailaban kadagiti polis a nanggundaway kenka idi addaka iti custodial investigation.—O
(Palagip: Kadagiti legal a saludsodyo, ag-e-mail-kayo ken ni Apo Abogado iti [email protected] wenno saan, mabalinyo nga ipatulod babaen ti koreo iti: Apo Abogado, Bannawag Magazine, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla cor. Recoletos Sts., Intramuros, Manila. Ilanad met iti suratyo ti adres ken numero ti selponyo. Saan a maipablaak ti pudno a nagan ti nagsurat malaksid no adda pammalubos daytoy.)
