NO agmulmulaka iti lasona ket parikutmo ti daras a panagleppes wenno pannakalungsot dagiti apitmo, para sida man wenno para bin-i, mabalin a makatulong kenka ti resulta ti panagsukisok nga insayangkat ti grupo dagiti agsuksukisok manipud iti Research Directorate ti Mariano Marcos State University (MMSU). 

Dagiti nagsukisok: Marissa I. Atis, Aleta E. Dumaoal, Maura Luisa S. Gabriel, Hazel G. Obien, ken Delia A.  Rebucal.

Insayangkat ti grupo ti nasao a panagsukisok tapno masolbar ti problema ti panagleppes wenno pannakalungsot dagiti apit ken bin-i a lasona kalpasan ti 4 agingga iti 5 a bulan a pannakaapit dagiti mula a gagangay nga agresulta iti 30 agingga iti 50 porsiento a pannakalpes dagitoy. Babaen ti naisayangkat a panagsukisok, maliklikan ti nangato a pukaw dagiti agmulmula iti lasona kasta met nga adda latta bin-i nga aramaten dagitoy iti sumaruno a panagmumula. 

Ania ti inaramidda?

Kolum

APO ABOGADO (25): Kayat a Pawaswas ni Misis ti Kasarda ken Mister

Inadalda ti epekto dagiti nadumaduma a sistema ti pannakaidulin dagiti lasona a kas iti panagaramat iti garami, panagaramat iti maleic hydrazide kadagiti bin-i, ken ti umno a panagabono kangrunaanna iti nitroheno ken foliar fertilizer kadagiti mula. 

Iti panangisagana kadagiti maidulin a lasona tapno mapaatiddog ti biag (shelf-life) dagitoy, pinilida dagiti napintas ti kalidadna a bagas ti lasona wenno dagitay awan depektona a gapuanan dagiti peste ken sakit. Siniguradoda pay nga awan dunor dagitoy.  Dinalusanda met a nasayaat dagitoy.  Dagiti laeng bagas ti imbatida. Walo a kilo ti naipan iti karton ken naidulin iti lugar a napintas ti sirkulasion ti angin. 

Dagitoy ngarud ti rekomendasion ti grupo kalpasan ti naisayangkat a panagsukisok:

·        Suroten ti kadawyan a sistema ti panagmula iti lasona a kas iti panangisagana iti talon, panagmula, ken panagabono malaksid dagiti dadduma pay a balakad wenno rekomendasion a kas kadagiti sumaganad:

1.      Saan nga agaramat iti adu a nitroheno kadagiti mula kangrunaanna kadagiti para bin-i.  No maikkan dagiti mula iti nangato a porsiento a nitroheno, nangato ti posibilidadna nga al-alisto nga agleppes ket agresulta iti panagbaba ti timbang dagitoy. Ikkan laeng iti umdas ti kaaduna a 120-60-60, 90-60-60 ken 30-60-60 nga NPK kada ektaria. Babaen daytoy a wagas, ngumato ti porsiento ti bulb recovery ken maganansia. 

2.      Agpasuyot iti foliar fertilizer (19-19-19+ME).  Pababaen daytoy ti panagruting ti bagas ti lasona.

·        Pasuyotan iti maleic hydrazide dagiti lasona, 10 agingga iti 14 nga aldaw sakbay a gabuten dagitoy.  Ilimog ti 2 gramo a maleic hydrazide iti sangalitro a danum; mabalin met ti templa a 2.5g/li wenno 3g/li. Pababaen daytoy ti porsiento ti panagrusing, panagleppes, ken panagbaba ti timbang. Ti maleic hydrazide ket maysa a kemikal a mangkontrol wenno manglapped iti panagrusing ken panagleppes dagiti bagas ti lasona.   Babaen daytoy, maaddaan iti napintas ti kalidadna ken makaanay a bagas ti lasona a para iti sumaruno a panagmumula. Magatang ti maleic hydrazide kadagiti paglakuan kadagiti masapsapul dagiti mannalon.   

·        Mabalin nga idulin ti lasona iti las-ud ti uppat a bulan tapno adda masindadaan nga aramaten nga imula iti sumaruno a cropping season. Ibalakad ti grupo ti panagaramat iti karton  nga adda garamina.  Babaen ti pannakaaramat dagitoy, maaddaan iti kangatuan a bulb recovery (awan malpes wenno malungsot). Makatulong ti pannakayap-ap ti garami iti nagbaetan ti tunggal inap/linia ti lasona iti karton nga isu ti mangted ken mangmantener iti napintas a bentilasion.  Babaen daytoy, mapagtalinaed ti napintas a kalidad dagiti bagas ti lasona.

·        Kalpasan a maikarton dagiti lasona, serraan babaen ti packing tape, awan angin a sumrek ket malapdan ti nangato a temperatura a makaigapu iti panagleppes. Iparabaw dagiti karton iti papag wenno shelves, iti lugar a nalamiis ken maang-anginan.—O