MERCY R. GAÑO
NO awan pay mulam a katuday, mabalinmo a pagpampanunotan daytoy. Ngamin, malaksid a nasayaat iti salun-at daytoy a taraon a para iti tao, napintas pay a para iti daga. Saan laeng a dayta, pagpakan pay kadagiti taraken. All-in-one, kunada man iti katuday.
Natibo iti pagiliantayo ti katuday. Agtubo ken dumakkel kadagiti tambak, igid ti dalan, iti gardentayo iti likud ti balay.
Saan a narigat a patanoren. Daydi dua dangan ti kadakkelna a patubo a ginatangko iti P50 idi Hunio itay napan a tawen, idi Disiembre, nangrugin nga agsabong daytoy. Ala, ket sinagsag pay dagiti nagsasaruno a bagyo. Ita, agduan a tao ti katayagna.
APO ABOGADO (26): Pinatayda ti Kabsatna; Dandani Met Natay Isuna
Adda dua a barayti ti katuday iti agdama. Kadawyan ‘tay puraw a barayti. Adda metten ‘tay red wenno rosepink a barayti.
Pudno nga adu ti pakaaramatan ti katuday.
* Para iti daga, epektibo a kas green manure. Green manure ti awag kadagiti mula a maigamer iti daga a mangpasayaat iti kalidad ti daga. No maigamer dagiti bulongna iti daga, makatulong a mangpataud kadagiti dadduma nga elemento a kasapulan ti daga ken pasayaatenna ti estruktura daytoy. Sumayaat ti panangtengngelna iti dam-eg, ken matagiben dagiti kasapulan a mikroorganismo (beneficial microorganism). Babaen daytoy a wagas, maikabassit ti panagkasapulan kadagiti sintetiko nga abono. Ngarud, pababaenna ti gastos iti panagtalon.
* Panglapped iti panagreggaay ti daga. Mabalin pay nga imula kadagiti tangtangkig ta makatulong daytoy a manglapped iti panagreggaay ti daga. Mabalin pay a pagalad ken pangpapintas iti aglawlaw.
* Kas taraon, naimas a masida. Mabalin a saladen (kelnaten), adobuen, wenno pakbeten, ken dadduma pay a kayat a pakalutuanna.
* No para kadagiti taraken, maibilang ti katuday a tree forage/fodder. Napintas a pagpakan kadagiti taraken ta sigurado ti kaadda latta ti suplay, nalaklaka no idasig kadagiti concentrates, nangato ti ikutna a sustansia, ken paggugusto a kanen ti kalding. Malaksid iti dayta, maibatay kadagiti panagadal, addaan ti naganus a bulongna iti 36 porsiento a crude protein a makatulong a mangikaadu iti gatas a patauden dagiti taraken a baka.–O
(Pagyamanantayo da Dr. Sean R. Vidad iti College of Agriculture, Food, and Sustainable Development [CAFSD] ken Noralyn Legaspi iti Research Directorate. Agpadada a nangiburay kadagiti impormasion mainaig iti green manure ken nayon a pagpakan kadagiti taraken.)
