Kiniddaw ti progresibo a grupo dagiti mangngalap a Pambansang Lakas ng Kilusang Mamamalakaya ng Pilipinas (Pamalakaya) ti panangimbestigar ni Department of Environment and Natural Resorces (DENR) Secretary Raphael Lotilla iti agtultuloy nga operasion ti offshore dredging wenno panagkurob iti darat iti baybay iti Ilocos Sur, a kuna ti grupo a pakaigapuan ti nakaro a pukaw iti matgedan ti nasurok 9,000 a babassit a mangngalap iti probinsia.
Kinuna ti Pamalakaya nga agtultuloy a "makadakes ti epektona" ti dredging project ti Isla Verde Mining and Development Company (IVMDC), a nangrugi idi 2024, iti di kumurang a 9,538 a mangngalap kadagiti ili iti igid ti baybay a Santa ken Caoayan. Kinuna ti grupo a gapu iti dredging, dakkel ti makiskissay iti inaldaw a makalapan dagiti mangngalap ken nasinga dagiti tradisional a lugar a pagkalapan iti asideg ti sungaban ti Abra River.
Sakbay a nangrugi ti dredging, kinuna ti grupo a makaala dagiti lokal a mangngalap iti agarup 100 a lata (17 a litro ti tunggal lata) nga ipon. Iti agdama, agarup 30 laengen a lata nga ipon ti maal-alada.
Segun pay iti Pamalakaya, makakalap dagiti mangngalap iti agarup 10 a kilo a kapiged ket makaganarda iti ₱1,600 kada panagbiahe, ngem iti agdama, dandani awanen ti maalada a kapiged gapu iti agtultuloy nga operasion dagiti barko nga agsussusop iti darat (dredging barges).
Mapukpukaw a nobia, nasarakan iti Pangasinan
“Gapu iti ungor, polusion, ken napipigsa a panagarigenggen, namimpinsan a pinagtalaw dagiti dredging vessel dagiti ikan a kadawyan a makalkalap iti baybay ken sungaban ti Abra River," kinuna ni Pamalakaya Chairperson Fernando Hicap, iti maysa nga statement.
“Nagresulta daytoy iti nakaro a panagbaba ti matgedan dagiti babassit a mangngalap,” innayonna.
Nalidayan ni Hicap ta iti laksid ti nasurok a makatawenen a reklamo dagiti apektado nga umili, saan pay a nakaaramid ti konkreto nga aksion dagiti maseknan nga ahensia ti gobierno kontra iti dredging operation.
“Nasurok a makatawenen ti perhuisio nga it-itden ti operasion ti panagkurob kadagiti agnanaed iti igid ti baybay, ngem kaskasdi nga awan sungbat dagiti maseknan nga ahensia ti gobierno nga immuna a nagkiddawan iti tulong dagiti naapektaran a mangngalap," kinuna ni Hicap.
Indagadag ti Pamalakaya ken ni Lotilla a mandaranna koma ti provincial environment office ti DENR a mangisayangkat iti site inspection ken “cumulative impact assessment” tapno maammuan ti naan-anay nga epekto ti dredging iti aglawlaw ken pagbiagan dagiti tattao.
“Masapul a kitaen ti DENR ti agtultuloy a dredging iti Ilocos Sur tapno makaaramid iti umisu nga aksion, kas iti madagdagus a pannakakanselar ti environmental permit ti proyekto,” ingganetget ni Hicap. (Jel Santos/MANILA BULLETIN)
