Nobela ni Norberto D. Bumanglag, Jr.
SAAN latta a namki ni John, pimmigket itan dagiti matana iti umap-apuy a mata ni Senior Medalla.
Ad-addan a marurod ti lakay. Nagpingki iti panunotna: natangken a talaga ti ulo daytoy a Villa. Ngem maamirisna met a saan a gagangay nga agkabannuag daytoy kasangsangona. Ammona a kameng ti US Marine, ken natennebben iti paggugubatan. Ngem addada iti bukodna a paggugubatan! Iti negosio ti droga, iti daytoy a lubongna, isu ti Linteg.
Nagsabat dagiti agpadpada nga umap-apuy a matada. Saan a nagkir-in ni John.
“Senior, kayatko a maammuan no sibibiag pay laeng ti inak,” kinuna ni John a makisinsinnalip dagiti matana iti lakay.
Immanges iti nauneg ti lakay. Insultakna ti paltog ken ni John. Ngem nasiputan ni John ken nagkallasiwan daytoy. Ad-addan ti pungtot ti don. Inibbatanna ti paltog ket pinagsasarunona a dinanog ni John. Daytoy ketdin nga animal a Filipino ti makaitured nga agduadua kaniak? inngariet ti unegna.
Ngem kasla saanen a marikna ni John ti sakit dagiti danog ti lakay. Pampanunotenna ti inana. No natayen daytoy ket saanda a patayen, ikarina nga uray sadino ti paglemmengan daytoy a lakay, sapulenna ket patayenna a kasla animal.
Nagdardaras ti lakay a nagturong iti lamisaan. Ginammatanna ti cooler nga insangpet itay dagiti dua a Mehikano. Nagpusipos ket nagsubli iti ayan ni John. Linukatanna ti cooler. Napno iti ice. Kinutkotna ket inruarna ti maysa a bassit a Ziplock a celophane a naglaon iti kikit.
Simmiplot ti panunot ni John a kikit ti inana dayta. Ad-addan a rimmasuk ti riknana. Naggulagol ngem awan ti mamaayna. Kontrolado dagiti dua a nabaked a badigard.
“Dayta ti kikit ti inam!”
“Gaddem.” Nangurat ti pispis ni John iti panaggulagolna manen.
“Mabalin pay laeng a maidait dayta no tumayabka ita met laeng a mapan idiay Hawaii. Isublik kenka ngem ikarim nga isublim ti kuartak!”
“Okay!” Awan sawsawirna a nangibaga. Agsisimparaten ti pampanunotenna. Ania ti kapardasan a flight nga agturong idiay Hawaii? Masiguradona nga awan ti direct flight manipud iti San Diego agingga iti Hawaii iti daytoy nga oras ti rabii. Kapilitan nga agturong iti Los Angeles. Maysa nga oras a flight sa ag-transfer. Dandani innem nga oras ti biahe nga agturong iti Hawaii.
“No policias. No dimo kayat nga adda dakes a mapasamak kadakayo a sangapamilia dimo padpadasen ti mangkontak kadagiti pannakabagi ti linteg. Uray no nakabalud ti amam, mabalinko a papapatay. Ken uray no sadino a paset ti lubong ti paglemmenganyo, masarakankayo.”
“No maisublik ti kuartam, ania ti mapasamak kadagiti dadakkelko?”
Immanges iti nauneg ti lakay. “Panunotek pay.”
“Apay koma ngarud a tulonganka no awan met ti garantia iti seguridad dagiti dadakkelko?”
“Gapu ta no diak mapasubli ti kuartak, mataykayo a tallo. No mapasublik, mabalin nga adda gundawayyo nga agbiag!”
Nadismaya ni John ngem awan ti maaramidanna. “Okay, let me go then.”
Nagpusipos ti lakay sa ginammatanna ti maysa a cell phone iti lamisaan. “Daytoy ti aramatem a selpon no awagannak. Untraceable.” Intinnag ti lakay ti selpon iti bolsa ni John.
Nagtung-ed laengen ni John. Ti nasken, makapanaw ditoy.
Pagammuan la ta pinarusokan manen ti lakay. “Dayta ti subad ti panangdadaelmo iti tiempok!” Inwagsakna ti dakulapna ta mabalin a nasaktan, sa sineniasanna ti badigardna.
Kagiddan dayta ti pannakarikna ni John iti panagdisso ti dua a bangad iti teltelna. Naarinuknok ket napukawnan ti puotna.
ITI Los Angeles, iti opisina ti Drug Enforcement Administration, adda iti conference room da Agent Rojas, Agent Donoteli ken tallo pay nga ahente ti DEA. Iti dakkel a bulletin board, nakadispley ti organizational chart ti Medalla Drug Cartel a nakabase iti Tijuana, Mexico. Iti kangatuan dayta a chart, naipaskil ti ladawan ni Gaspar Medalla, nga iti babaenna, ladawan dagiti dadduma a kameng ti organisasion. Sumagmamano kadagiti ladawan ti nakurosan iti nalabaga, a kaipapananna a natayen dagitoy.
Liman a tawen nga inyusuatda ti “Operation Medalla Cartel.” Puntiriada a tiliwen ken ibalud ti pangulo ti organisasion tapno madadael ti operasionda nga agiwaras iti droga iti America. Ti kaso a money laundering kontra ken ni Roger Villa ti nakitada a kaasitgan a namnamada nga agballigi, ngem nakalusot latta ti drug kingpin. Adu nga opisial ken distributor ti cartel ti natiliw ken natay ngem napardas met laeng a nasukatanda. Agtalekda iti kinabileg ni Gaspar Medalla ket awan ti makaitured a mangliput kenkuana. Isu nga agingga ita, naatap ti panagballigi ti DEA a mangtiliw ken ni Gaspar Medalla. Awan ti pamalpalatpatan ti DEA no sadino ti paglemlemmengan ti lider uray no ammoda nga adda laeng iti Tijuana ken salsalakniban dagiti umili ken dagiti pannakabagi ti linteg ken agtuturay iti Mexico.
“Tell me what happened, Agent Troy,” kinuna ni Agent Rojas a maysa kadagiti ahente. “Apay a napukawyo ni John?”
“Dimi napakpakadaan ti isasangpet ti dua a lallaki nga immabay kenkuana, ken dimi masigurado no miembro ti drug cartel wenno pannakabagi ti linteg,” insungbat ti ahente. Nagsilaw ti overhead projector ket nai-flash ti ladawan ni John ken ti dua a lallaki a nangbayabay kenkuana.
Minatmatan da Agent Rojas ken Agent Donoteli dagiti ladawaan iti screen ngem saanda a mailangaan.
“In-run-mi iti face recognition data iti computer ngem saan a mai-match ti computer...”
“Then what?” Ni Agent Donoteli.
“Immipuskami kadakuada iti ibaballasiwda iti border. Agingga a simrekda iti maysa a dakkel a bodega. Naguraykami. Idi awan ti mauraymi a gunay, sililimed a simrekkami iti bodega. Adda sadiay ti Hummer ni John ngem awan tao. Isu a nagsublikamin. Nupay kasta, adda nabati nga informant a mangsisiim iti lugan ni John.”
Immanges iti nauneg ni Agent Rojas. “Inton bigat, no kas pagarigan ta sibibiag ken makasubli pay, dua a banag ti kayatko nga aramidenyo. Umuna, kaptanyo iti tracking device ti Hummer-na.”
“We need to get a court order first...”
“Shit that court order, Agent,” insungbat ni Agent Rojas. “We’ll do that later.”
Nagkikinnita dagiti tallo nga ahente.
“Ikkanyo pay ti cell phone-na iti tracking device. Ta uray no saanna nga usaren ti luganna, ma-pinpoint-tayo no sadino ti ‘yanna, clear?”
Nagtung-ed dagiti tallo nga ahente.
“I’m so tired of chasing that old shit Medalla. We need to get him. And John is our only chance of getting him.”
Nagtung-ed manen dagiti tallo.
“That’s all, guys. And it’s getting late at night. Go home and have some rest.”
Timmakder dagiti tallo nga ahente ket rimmuardan iti conference room. Nabati da Agent Rojas ken ni Agent Donoteli.
Immanges iti nauneg ni Agent Donoteli. “Panagkunam, sibibiag pay ni John?”
Sinango ni Agent Rojas ti dakkel nga screen a nakai-flash-an ti ladawan ni John ken dagiti dua a lallaki nga immabay iti daytoy. “Diak ammo. Ammom metten ni Gaspar Medalla, nalabit a pinapapatayna itan ni John. Ngem iti sabali a panirigan, masiguradok a kasapulanna ni John tapno mapasublina ti kuartana. Isu laeng ti rangtayna a makapasubli iti kuartana. Mangnamnamata lattan a sapay koma ta sibibiag pay. No saan, dita ammo no kaanonto manen a maaddaantayo iti gundaway a mangtiliw iti animal.”
NAGMULAGAT ngem nakudrep ti panagkitana. Inkiraykirayna dagiti matana ket nagin-inut a limmawag ti aglawlawna. Adda iti uneg ti bukodna a lugan, iti sango ti manibela.
Mariknana ti sakit ti bagina, nangnangruna iti rusok ken teltelna. Kinemkemna ti sangina iti suronna. Iti maysa nga aldaw laeng, namindua a napukawan iti puot— iti ima dagiti ubbing ni Don Geoleti ken dagiti badigard ni Senior Medalla.
Kellaat a nalagipna ti cooler. Naglagaw. Ngem nagtalna met laeng ti nakemna idi makitana ti cooler iti front passenger seat. Ginaw-atna. Linuktanna. Adda pay laeng ti kikit a naka-Ziplock ken naparabawan iti yelo.
Pinagandarna ti lugan. Biniagna ti navigation system a mangiturong kenkuana iti airport. Rimmuar iti bodega agingga iti nakitipon iti kalsada nga agsubli iti San Diego. Ngem kellaat a nalagipna ti kikit iti cooler. No pagsardengen dagiti border guard ket rikisaenda ti lugan, imbestigarenda. Dina kayat a mataktak iti ipapanna idiay Hawaii. Apagisu a nakitana ti ubing a Mehikano nga aglaklako iti soda. Naginayad a nangipababa iti sarming a tawa ti luganna sa sinitsitanna ti ubing.
“Coca-Cola, cuatro pedazo,” kinunana iti ubing.
Kimmalay-at ti ubing iti Hummer sa inyawatna ti uppat a botelia ti Coca-Cola. Inyawatan ni John ti sangapulo a doliar ket kasta unay ti ragsak ti ubing a timpuak iti naginad ti tarayna a lugan.
Bayat ti naginad a panagmanehona, kinutkot ni John ti yelo iti cooler sa impaunegna ti kikit a nai-Ziplock. Ginaburanna iti yelo sa imparabaw ti uppat a botelia ti Coca-Cola. Inrikepna ti cooler sa inturongna ti imatangna iti asidegen a checkpoint ti America. Inkararagna laengen a saan a naestrikto ti border guard a mapatanganna.
Nagsardeng iti abay ti checkpoint. Impababana ti sarming ti tawana. Pinilina nga inyawat ti military ID-na iti namnamana nga ad-adda a respetuen ti guardia no maammuan daytoy nga adda iti serbisio.
Inawat ti border guard ti ID. Minatmatanna iti napaut. Sa insublina a kinita ti rupa ni John.
“How long did you stay in Mexico, Captain Villa?” Nadayaw ti border guard.
“A few hours, Officer. Man’s urge for pleasure,” inkatawana nga insungbat.
“I heard that so many times, Capt. Carrying anything? Anything to declare?” Impaturong ti guardia ti flashlight-na iti uneg ti Hummer sa nagsardeng ti lawag iti cooler. “Anything in the cooler?”
Natalna ni John ngem pinatademna ti panagriknana. “Just a drink… Coca-Cola,” insungbatna, linukatanna ti cooler. Nataldiapanna ti sabali pay a guardia iti sango ti luganna; umas-asideg daytoy a mangsarsaruno iti maysa a German Shepherd a mangang-angot kadagiti lugan a lumasat. Maysa ngamin daytoy a crossing a kaaduan a pagipuspuslitan dagiti drug smugglers.
Apagapaman a nagsaltek ti lawag ti flashlight iti uneg ti cooler. Sa nagsubli ti imatang ti guardia kenkuana.
“Welcome back to USA, Captain,” kinuna ti guardia. Pinalubosannan ni John.
Nakaanges ni John iti nalukay.
“Hello…” ni Agent Donoteli. Magmagnada ken Agent Rojas nga agturong iti nakaiparkingan ti luganda.
“Agent Donoteli...? I need your help. Emergency.”
Napasardeng ni Agent Donoteli. Kinitana ni Agent Rojas. “Who the hell are you?”
“Oh, sorry. Ni John daytoy, John Villa.”
Inabbongan ni Agent Donoteli ti mouthpiece ti selpon. Sa inyarasaasna ken ni Agent Rojas. “Ni John Villa.”
“Ikabilmo iti speaker,” kinuna ni Agent Rojas.
Tinalmegan ni Agent Donoteli ti speaker nga icon iti selpon. “Are you okay?” kinunana.
“Wen. Ngem masapulko ti tulongmo.” Ket insalaysay ni John ti napasamak iti inana ken ti ramay nga ibiahena iti Hawaii. Inlawlawagna a saan la ketdi a palusoten ti security checkpoint ti bitbitna a ramay malaksid laeng no adda medics a kaduana. Ngem emerhensia daytoy, saan a makapaguray iti standard protocol a pannakaibiahe ti ania man a paset ti bagi ti tao.
“Ania ti oras ti flight-mo?”
“In thirty minutes. Agturongak iti Los Angeles International Airport, lumuganak iti Delta Airlines nga agpa-Honolulu.”
“Sit tight,” impaganetget ni Agent Donoteli. “Am-ammok ti superbisor ti TSA iti San Diego. Kitaek no makapagpatulongak.”
NAKADEPPEL ti selponna iti lapayagna. Naminduan a nagkiriring iti bangir a linia ngem awan ti sumungbat. Naulit ti kiriring, manen, ken manen. Nagna iti dua nga askaw sa nagpusipos ta nakaturong ti imatangna iti cooler a nakaparabaw iti tugaw. Ur-urayenna ti boarding call ti Delta Airlines nga agturong iti Honolulu. Babaen ti tulong da Agent Donateli ken Agent Rojas, awan ti problemana a limmasat iti security checkpoint iti airport ti San Diego ken Los Angeles. Iti Los Angeles International Airport, sinabat ti maysa a doktor a kinuyog dagiti dua nga ahente. Ineksamen ti doktor ti ramay ket sinertipikaranna a mabalin pay laeng a maidait iti nakaisinaanna a ramay. Minarkaan ti doktor ti tape ti cooler iti nalabaga a krus a sign ti Red Cross.
Inted ni Agent Donoteli ti numero ti telepono ti maysa nga FBI agent iti Honolulu. Isu ti tawtawaganna. Ammo kanon daytoy nga ahente ti kasona ket masapul a kontakenna daytoy apaman a makagteng iti Hawaii.
Awan ti simmungbat iti selpon. Indayalna ti numero ti telepono ti inana idiay balayda. Nagkiriring. Maysa... dua… tallo… Naglanitek.
“Hello…” Nakapuy ti timek.
“Mom?” nayesngaw ni John.
“J-John,” nabatad ti panagtigerger ti timek ti inana. Sa pagammuan lattan ta nagsangit.
“Mom... Mom...“ inulit ni John ngem linemmes laeng ti napigsan a dung-aw ti inana. Immanges iti nauneg. Naguray lattan agingga a nagsardeng ti panagsangit ti inana.
“Animal a talaga daydiay nga amam!” naguni ti inana ngem saanen nga agsangsangit. Makaunget. “Di pay la napeste! No apay a di pay la nagballigi dagiti Mehikano a nangpapatay kenkuana. Ita, iramramanna pay dataon.” Pagammuan la ta nagsangit manen.
“Mom...”
“Dagiti Mehikano, anakko, ginandatdak a patayen. T-ti kikitko… they cut it!” Napigpigsan ti sangit ti inana.
“Mom, dumngegka kaniak,” impigsa ni John ti timekna tapno mapagtalnana ti inana. “Adda kaniak ti ramaymo. Umayak dita. Nasken a tawaganyo ti ospital tapno maisilpo a dagus.”
Ad-addan ti sangit ti inana. Ket saan a magebgeban ti barukongna ti pungtotna isu a pinutolnan ti saritaanda. Apagisu met a naiwaragawag a mangrugin nga agpalugan ti Delta Airlines kadagiti agturong iti Hawaii.
Binitbitna ti cooler. Nakadua nga askaw pay laeng, nagkuyegyeg ti selponna. Kinitana ti caller ID. Saanna nga am-ammo ti numero a tumawtawag.
“John?” natibong ti natimbukel a boses a dagus a naitimkanna.
“Koronel Davis…”
“What the heck is the colonel, John. We are no longer on active duty. Drop the bulshit colonel. Just call me Pat.”
“Sorry, sir.”
“What’s up, boy? Apay a tineksannak? Nabayagen nga awan damagko kenka. Ngem nabasak iti Semper Fei magazine nga ag-resign-ka. Apay? Nabannogkan? Wenno naumakan kadagiti intriga iti serbisio?”
“Masapulko ti tulong.”
“You have my undivided attention.”
“Just need two minutes of your time. I’m about to board Delta Airlines enroute to Hawaii..”
“I’m listening...”
Insalaysay ni John dagiti mapaspasamak. Ti atapna nga adda aggandat a mangpapatay kenkuana gapu iti inaramid ti amana kontra iti Medalla drug cartel. Ti pannakatay ti girlfriend-na ken ti parikutna iti Mafia.
“Wow, you’re really in trouble,” insakuntip ti koronel. “Maysa laeng ti makasolbar iti daytoy. Activate the Al Sujud Brotherhood.”
Nakigtot ni John. “No, colonel,” simmupiat a dagus iti dayta gandat ti koronel. Dakes ti lagipna iti dayta a balikas. “We don’t need the Al Sujud Brotherhood. Please, colonel.”
Immanges iti nauneg ti koronel. “Okey. Iteksmo ti adresmo iti Hawaii. Danonenka sadiay.”
“Koronel...”
“Agpeggad ti biagmo. Saanmo a kabaelan a risuten daytoy nga agmaymaysa. Itedmo kaniak ti adresmo. That’s an order.”
“Okey, colonel. Ken ti gayam dakdakkel a rason a tineksanka...” immanges iti nauneg ni John. Agalikaka no ibagana wenno saan ti rantana.
“Dumdumngegak...”
“Kasapulak ti 600K.” Tinengel ni John ti angesna. “Utang...”
Ulimek.
Ti koronel ti immuna a nagtimek.
“Dakkel a gatad dayta, John.”
Ulimek manen. Napapaut itan. Ket immagibas manen iti lagipna ti nagpukaw a kuarta ni Saddam.
“Sorry, colonel,” kinuna ni John idi agangay. “Nagpaspasarakak laeng.” Immanges iti nauneg. Pangalaanna ita iti kuarta a kasta ti kadakkel?
Agpakada koman, ngem isu met a naguni ti koronel. “Do you want me to wire it or deliver it to you in cash?”
Nangngeg ni John ti waragawag iti PA system a final boarding call para kadagiti pasahero ti Delta Airlines nga agturong iti Honolulu.
“Colonel, lumuganakon,” kinuna ni John. “Itekskanto. Ken thank you.” Iniddepna ti selponna. Pinidutna ti cooler. Nagdardaras a nagturong iti boarding gate ti Delta Airlines.
(Maituloyto)