Nobela ni Norberto D. Bumanglag, Jr.
NAPALAWLAWAN ti parking lot kadagiti lugan ti polisia nga aggilapgilap dagiti silawda. Uppat a dadakkel a balkot ti cocaine ti naduktalanda iti uneg ti maysa a van. Dua a napungo a Mehikano ti natiliw. Maysa kadakuada ti lalaki a maatap a nangbomba iti Maxi-Clean. Nakalawlawa ti isem ni Detective Coloma a mangiwanwanwan kadagiti kapatadanna a pannakabagi ti linteg iti pannakayalis dagiti droga iti armored car dagiti polis. Binayabayna, kalpasanna, dagiti pinosasanna a dua a Mehikano iti pannakailugan dagitoy iti likud ti maysa nga squad car. Isu met laeng ti nangiwanwan iti pannakailugan ti van iti maysa a flat bed trailer. Ken siniguradona a maalaan amin dagiti local TV station iti Las Vegas dagiti gunayna. Kunam no politiko a nakaisem iti makapurar a silaw dagiti cameraman.
Nagkaribuso dagiti TV newscaster ken cameramen idi sumangpet ti sheriff, ti hepe ti Las Vegas Metropolitan Police Department. Simmabat met a dagus ni Detective Coloma a nangabrasa iti sheriff.
“So what do we have here, Detective?” sinaludsod ti sheriff.
“The suspect on the bombing of Maxi-Clean, a drug dealer and a pure grade cocaine weighing approximately two hundred pounds.”
“Good job, Detective Coloma. And our Office of Public Information has arranged a news conference with our local and cable TV stations later on this afternoon. I need you to be there. You’re the star player on this case.”
“Yes, sir, I’ll be there,” siraragsak nga insungbat ni Detective Coloma.
INTINNAG ni Don Geoleti ti maikapat a pulo a kareppet ti kuarta iti maleta. Sangapulo ribu a doliar ti sangareppet. Dandani napno ti panakkelen a maleta iti agdagup iti uppat a gasut a ribu a doliar.
“Narigatka a katinnawar,” kinuna ni Don Geoleti ken ni John. Umis-isem. “No saan laeng a gapu iti dakkel a gurak ken ni Gaspar Medalla ken iti ayatko a mapaksiat ti drug operation-na iti Las Vegas, diak koma umannugot iti daytoy a deal. Ken maysa magustuak ti estilom. Makitak a nalalaingka ngem iti amam. No mapanunotmo ket kayatmo ti umay agtrabaho kaniak, adda nakasagana a puesto a para kenka.”
“Thanks. I will consider that offer.”
“Okay, and it’s been a pleasure dealing business with you.”
“Ngem sakbay a pumanawak, kayatko laeng a malawlawagan ti amin.”
“Okey...”
“Awanen ti utang ni daddy.”
“Right.”
“Awanen ti pangta a madangran ni dad.”
“That’s right, too...”
“Ken ti cocaine... no mabalin, ipanawyo iti Las Vegas. Nakakaasi met dagiti agtutubo a madadael ti masakbayanda gapu iti pannakagaborda iti adu a supply ti cocaine. Ipanmo iti California… iti Hollywood, kadagiti entertainer...”
Immisem ni Don Geoleti. “Nakakaskasdaawka. Agtakawka iti cocaine nga ilakom kaniak sa kaasiam dagiti agtutubo a pakailakuanna? A thief with a conscience!”
“Maasianak laeng kadagiti babassit a tao a madadael ti masakbayanda, Don Geoleti. Ngem no dagiti elite ken nababaknang nga artista wenno entertainers ti pakaipaayanna dayta, ad-adda pay a magustuanka.”
“Dika agdanag, dakkel ti interesko kadagiti casino ditoy. Diak kayat nga agraira ti krimen iti kaadu ti drug a maiwaras. Saan a nasayaat dayta iti environment iti casino.”
“Thanks, Don Geoleti. And it’s really nice doing business with you.” Inabrasa ni John ni Don Geoleti ket timmallikuddan ken Sgt. Ramirez a nagturong iti ridaw. Binitbit ti sarhento ti maleta a naglaon iti kuarta.
Iti ridaw, insubli ti guardia dagiti paltogda. Ngem sakbay a makaruar ni John iti pagtaengan, nagpusipos daytoy ket inawaganna ni Don Geoleti.
“Adda pay sabali a kiddaw?” inunton ti don.
“No saanmo nga ibilang a panaglablabes…” siiisem ni John a nagkuna.
“Basta fair la ketdi a kiddaw...”
“Adda uppat a high rise, time share hotel nga account ti Maxi Clean. Duan a bulan nga atrasadoda nga agbayad. Mabalin a kasaritam ida?”
“Ten percent sevice fee, John,” insungbat ti don.
Nagpanunot iti nauneg ni John sa immanges iti nauneg. “Okey. Panagkunak, nasaysayaat nga agbayadak iti ten percent ngem ti saanak a makakolekta.”
“Agang-angawak laeng,” inkatawa ti don. “Itedmo ti nagan ken adres dagita a kompania ken ni Marco… ti head ti security-k. Isunton ti makaammo.”
IN-SWIPE ni John ti card-na iti ridaw ti hotel. Induronna ti rikep ket simrekda a tallo. Nasipnget pay laeng iti salas. Alas sais ti bigat. Imparabaw ni Sgt. Ramirez ti maleta iti sopa. Agpapadada a nangibaltog lattan iti bagbagida iti sopa. Mariknadan ti bannogda nangnangruna kadagiti dua a sarhento. Awan pay ti turogda a nagpatnag.
Apaman a nakatugaw ni John, kellaat lattan a simmiplot iti panunotna ti inaramidda. Ti tinakawda a droga. Nainkalintegan ngata ti inaramidna? Kasla agbabawin.
Immanges iti nauneg a nangsungbat met laeng iti bukodna a saludsod. Iti uray kaano man, saan a nainkalintegan ti inaramidna. Nagbalin met laeng a kas kadagiti ginurgurana nga inaramid ti amana.
Timmakder. Nagturong iti sopa a nakaiparabawan ti maleta. Linuktanna daytoy.
“Damn, kasangsangpetyo pay laeng?” kinuna ti koronel iti iseserrekna iti salas. “Nagpatpatnagkay iti ruar?”
Awan ti simmungbat. Inlasin ni John ti sangapulo kareppet a kuarta. Imparabawna iti sopa. Rinikpanna met laeng ti maleta sa inyawatna kadagiti dua a sarhento. “Bingayyo a dua,” kinunana.
Awan ti nagkuti a nangawat kadagiti dua idinto a masmasdaaw ni Col. Davis a nakakita kadagiti kuarta iti sopa.
“Naggapuan dagita a kuarta?” sinaludsod ti koronel.
“Para kenka, koronel... bingaymo,” kinuna ni John. Intudona ti nabunton a kuarta. “One hundred K dayta.”
“Naggapuan dagita a kuarta, kunak?” inulit ketdi ti koronel.
“Naglakuanmi iti cocaine,” insungbat ni John.
Naklaat ti koronel.
“Naggapu iti tinakawmi a cocaine,” inyatur ni John. “Ngem siak ti akin-aramid. Awan ti pakaibiangan da Rick ken Arnel. Maamirisko itan a saan a maikanatad ti inaramidko. Diak ammo no ania ti simrek iti ulok. Itay, kasla isu ti kapintasan nga aramidek. Napalaus ti rurodko ken ni Gaspar Medalla. Dakkel a biddut...”
Saan a nakauni ti koronel. Timmakder met dagiti dua a sarhento nga immasideg kenkuana. Inlawlawag dagitoy ti napasamak.
Nakita ni John ti panagiinnarasaas dagiti tallo. Ngem awan essemna a mangammo iti pagsasaritaan dagitoy. Kutkutimen ti panunotna dagiti kallabes a pasamak iti biagna.
“Saan, saan pay a rumbeng!” Nayangad ni John ti ulona iti pigsa ti timek ni Col. Davis.
“Saan pay a rumbeng nga ania?” kinuna ni John.
Kas itay ti koronel ti nagsaludsod, awan ti naguni kadagiti tallo. Ngem ginammatan ti koronel ti maleta sa insublina dagiti kuarta a naiparabaw iti sopa. Sa inyawatna ti maleta ken ni John.
“Ad-adda a kasapulam daytoy a kuarta ngem dakami,” kinuna ti koronel. “Saan kadi a nasken a masalbar ti balay ti daddy-m? Usarem daytoy.”
Naperreng ni John ti koronel. Saanna nga inawat ti maleta.
Inkeddeng ti koronel nga ideposito ti kuarta iti account-na iti casino. Napeggad nga agdadasar ti kasta ti kaaduna a kuarta.
Nagpakada ni John kadagiti tallo ket nagturongen iti kuarto. Nabannog ket kayatna ti aginana.
Imbaltogna ti bagina iti kama. Nagdata. Nagkidem ngem simpeg ti ladawan ni Veronica. Kumayammet manen ti sidir. Nagmulagat. Imbakalna dagiti kawaw a matana iti puraw a bobeda. Ad-adda a simmugpet dagitoy isu a nagkidem manen. Ngem simmublat a simpeg ti ladawan ni Remy. Agkinkinnamat ti ladawan dagiti dua a babbai iti panunotna. Ni Remy, ti nasapa a pannakaputed ti biagna. Ni Veronica a nangrunaw iti pusona.
Bimmangon. Nagturong iti shower room. Nagparasipis ti danum apaman a napusposna ti luluktan ti danum nga agturong iti shower head. Binay-anna ti danum a nangbalnaw iti bagina.
NAKASAMSAM-IT ti isem ni Gaspar Medalla a mangsipsiput iti agkawkawikaw a puraw nga asuk a nagpangato. Sinusopna pay naminsan ti tabakona sa impug-awna ti asuk. Dina insina ti panagkitana iti asuk agingga iti nain-inut a nagpukaw.
Nakatugaw ti lakay iti sopa. Nakaparabaw dagiti sakana iti marmol a center table. Nakaragragsak nga agbuybuya iti damdamag iti Univision Channel.
Adda iti ospital ni Roger Villa a binulbullo dagiti nabayadan a taona iti uneg ti pagbaludan. Dina kayat a matay. Saan pay. Addanto panawenna. Apaman a mapasublina ti kuarta a tinakaw dayta a birkog.
Pimmudot manen ti pispisna. Ta tunggal malagipna dayta a Roger Villa, agburek latta ti darana. Awan ti di agbayad a mangkontra kenkuana! Nada. Uray pay ni John Villa a natangken ti ulona. Ania ti panangipagarup daydiay nga immub-ubingan, kabaelanna ti makisangdo kenkuana. Nagrupanget.
Sinayaatna manen ti panangammalna iti tabakona tapno susopenna. Ngem kasla nasigkatan dagiti bibigna iti pannakaisalat dagiti matana iti nai-flash a ladawan ti dua a Mehikano a maipadpadamag manipud iti Las Vegas, Nevada. Malasinna ti maysa. Press conference ti sheriff ti Las Vegas Metropolitan Police Department.
Imbabana dagiti sakana sa implastarna ti nagtugaw. Mangrugin nga agragutok ti barukongna.
Segun iti damag, natiliw dagiti dua nga illegal a Mehikano. Maysa kadakuada ti maatap a nangbomba iti van iti compound ti Maxi-Clean. Innayon ti agipadpadamag ti pannakasamsam dagiti pannakabagi ti linteg iti ginasgasut a libra a cocaine.
“Punieta!” inyikkis ti lakay. Dinanogna ti lamisaan. “Ramon!”
Matartaranta nga immasideg ti naawagan.
“Si, señor?” insungbat ti badigard a nakasiksikkil a nagtakder iti asideg a masikigan ti lakay.
“Lllamar a Las Vegas! Ibagam nga isardengda pay laeng ti operasion. Ipaknida dagiti droga. Enseguida!” imbilin ni Gaspar Medalla. Kayat ti lakay a tumawag ni Ramon iti Las Vegas.
“Carajo! Carajo!” arig arasaas ti tanubutob ti lakay ngem kumurikor iti lapayag.
TENGNGAN ti aldaw idi makariing ni John. Apaman a nakasukat, nagtoktok iti ridaw a naikonekta iti kuarto ti inana.
“Silulukat,” nangngegna ti timek ti inana.
Simrek ni John. Agsangsango ti inana ken ti koronel iti bassit a lamisaan. Adu a makan ti sangsanguenda.
“Good morning, mom... koronel,” inkablaaw ni John. Nagtugaw iti sango ti lamisaan.
“Good morning, John,” insungbat ni Col. Davis.
“Masadutak nga umulog isu a nagorder lattan ni Pat iti makan,” kinunani Mrs. Villa. “So, komusta ti show ni Celine Dion?”
“Okay laeng,” insungbat ni John. Ngem ur-urayenna ti panangsaludsod ti inana iti kasasaad ti amana. Wenno naibaga ngatan ni Col. Davis ti pannakayospital daytoy?
“Ket ni Veronica?”
“Okey lang, mom.” Rinugian ni John ti nangtakal iti kanenna.
“Napintas, ania?”
“Okey lang, mom.” Intuloy latta ni John ti nangan. Nabisinan.
“Apay a puro okey lang ti sungbatmo? Saanka a nag-enjoy?” Umis-isem ti baket a nangunton.
Uray ti koronel, umis-isem ngem saan a nagun-uni.
“Okey lang, mom. And let’s just leave it that way.” Indumogen ni John ti nangan.
Manutsutil ti katawa ti baket.
Saanen a naguni ni John.
Nagulimek metten ti baket. Ngem kinunana idi agangay: “Wen gayam, immawag ni Sandra. Adda kano ita iti Las Vegas. Kaduana a nagbakasion ti adingna. Lima nga aldawda kano ditoy.”
Sinardengan ni John ti kanenna. Immangad a nangkita iti inana. Sa met laeng intuloyna ti nangan. Ti panangunton ti inana iti maipapan iti amana ti ur-urayenna.
“Panagkunak ket kayatnaka a kasarita. No ania man ti diyo nagkinnaawatan idi, apay a dimo risuten? Total, baro ken balasangkay’ met.”
Timmakder ni John a saan a nagun-uni. Nagturong iti tawa. Naibaskag iti sarming a tawa ti ladawan ti Eiffel Tower. Ngem awan iti Paris. Adda iti Las Vegas a nakaipatakderan ti simbolo dagiti nalatak a pasdek iti nadumaduma a paset ti lubong.
Nagkidem ket sumken manen ti nagsisinggalut a lagip a dina kayat a warwaren. Nalipatannan ni Sandra.
Ngem inapirasna ti pingpingna a nagdissuan ti tungpa ti balasang.
INLUKAT ni John ti ridaw. Napataliaw a dagus ni Maria, ti resepsionista. Immisem daytoy a kasla adda naidumduma a nakita daytoy kenkuana. Timmakder a dagus ti babai— nga ammo lattan ni John a mapan mangipakaammo ken ni Veronica iti kaaddana— ngem sineniasanna nga agtugaw daytoy. Nagtugaw ni Maria sa kinunana iti nakapuy a timek. ”Buenos diaz, señorito.”
“Gracias. Igualmente,” inyarasaas met ni John. Kayatna ti agturong iti opisina ti amana. Kasapulanna dagiti mortgage document agraman ti power of attorney tapno maasikasona ti saan a pannaka-foreclose ti balay ti amana. Ngem malabsanna ti opisina ni Veronica. Mabain a sumarang iti balasang kalpasan ti napasamak kadakuada idi rabii.
“Maria?” timek ni Veronica a limtaw iti ridaw.
Saanen a nakakuti ni John. Agsangsangodan ken Veronica a nakaiggem iti papel. Iti panagkitana, naidumduma ti bukar ti isem daytoy.
“O, naimbag ta addaka. Thank you, thank you so much!” Siraragsak ni Veronica nga immarakup kenkuana sa inagkan daytoy ti pingpingna.
Umis-isem ni Maria a nakasaksi ti dayta nga arakup ken agek.
Ngem nabati a masmasdaaw ni John.
“Ania ti inaramidmo? Impangtam ida? Sinitam ida? No ania man ti inaramidmo, it works. Kitaem, ne, nagbayadda met laeng.” Inyawat ni Veronica ti maysa a surat ken maysa a tseke.
Kinita ni John ti surat. Naiturong kenkuana. John Villa, CEO, Maxi-Clean, Inc. Agpadpadispensar ti nagsurat iti pannakaladawda a nagbayad iti serbisio nga ipapaay ti Maxi-Clean.
Napaisem ni John. Nalagipna ni Don Geoleti. Itay laeng bigat a nagkiddaw iti don, nagbayad a dagus ti kliente ti Maxi-Clean. Adda met la gayam pakairanudan ti makaam-ammo ken ni Don Geoleti.
“Masapulko dagiti mortgage document,” binaliwan ni John ti saritaan. Simrek iti opisina ti amana. Adda pay laeng dagiti papeles iti rabaw ti lamisaan.
“Awankan itay makariingak,” nakapuy ti timek ni Veronica iti likudanna.
“Adda nasken a napanak,” insungbat ni John. Saanna a sinango ti balasang. “Ladingitek ti napasamak idi rabii. Nabartekak. I’m really sorry.”
Saan a simmungbat ni Veronica.
Pinidut ni John dagiti papeles. Kayatna ti pumanaw. Ngem kasla bumdeng nga agpusipos. Dina kayat a sarangen ni Veronica. Gapu ta saan a nainkalintegan ti inaramidna. Ginundawayanna ti kinarukop ni Veronica.
Nagpusipos met laeng. Ket nabibineg ti pusona iti nakitana: aglulua ti balasang!
“Oh, Vero. I’m really sorry. Diak inggagara a sugaten ti riknam.”
“Please, John... saanka nga agpadispensar. Siak ti akimbasol. I wanted this to happen. Impapanko nga adda met riknam kaniak.”
Kinaem ni John dagiti bibigna.
“Idi damo pay laeng a makitak ti ladawam iti opisina ni Señor Villa, nangrugiakon a nagar-arapaap nga iti maysa nga aldaw, makapagam-ammota, matinnag ti riknam kaniak a kas iti pannakabalud ti pusok kenka...”
Nagwingiwing ni John a nakarikna iti asi ken ni Veronica, ken rurod iti kinarukopna.
“Napintaska, Vero. Naidumdumaka a babai. Ngem naam-ammoka iti panawen a liniputannak ti kaayan-ayatko. Sipapanes pay laeng ti pusok iti pannakatay ni Remy. No koma iti sabali a panawen, nalabit a sabsabali koma ti mariknak. I’m really sorry…”
“Tell me, John, idi damo a makitanak, ania ti impresionmo?”
Nagkidem ni John ta sumiplot lattan iti panunotna ti umisu met laeng a saludsod ni Remy kenkuana sakbay a natay daytoy. Dina idi nasungsungbatan ni Remy malaksid idi agngangabiten ken patay.
Kasano a masungbatanna ita ni Veronica? Agduadua pay ketdin no dumtengto pay ti panawen a mariknana ti kaipapanan ti ayat.
“Diak ammo… diak ammo,” arig arasaas ti timek ni John ket dina masigurado no nangngeg ni Veronica wenno saan.”
Pinunas ni Veronica dagiti luana. “Thanks for being honest, John. At least, ammok no sadino ti pagtaktakderak.”
“Sorry, Vero... Sapay ta ibilangnak latta a gayyem...”
Nalab-ay ti isem ni Veronica. “Sika ti boss-ko. Agtalinaedakto latta nga empleadom.”
Saan manen a nakatimek ni John.
“No awanen ti masapulmo pay, Mister Villa, adu pay ti asikasuek.” Pinunas ni Veronica dagiti luana. Timmallikud ket nagnan a nagsubli iti opisinana. Iti pasilio, nasabatna ni Mrs. Villa.
“M-Misis Villa!” Naklaat ni Veronica a nakakita iti baket. Ngem immisem. Dina impadlaw ti sakit ti nakemna. Ngem naiturong dagiti matana iti kaab-abay ni Mrs. Villa a babai. Anian a pintasna!
“Hello!” inkablaaw ni Mrs. Villa. “Sapsapulenmi ni John.”
Napamuttaleng lattan ni Veronica a kasla dina nangngeg ni Mrs. Villa. Dina maawatan ti bagina. Pumigpigsa ti panagbitek ti barukongna a mangmirmira iti babai a kadua ti baket.
“Oh, wen gayam. Ni Sandra daytoy, girlfriend ni John idi high school-da,” kinuna ni Mrs. Villa.
Apagapaman a napaumel ni Veronica. Impatuldona ti ‘yan ni John idi maalana ti riknana. Sa aglulua a nagturong iti kuartona.
(Maituloyto)
