Nobela ni Norberto D. Bumanglag, Jr.
RICKY Ramsay, naitanimitim ni John. Maburiboran.
Kasano a nagam-ammo da Ricky ken Veronica? Nairanrana ngata laeng manen?
“John, addaka pay laeng? Hello... Hello.” Ni Sgt. Ramirez iti bangir ti linia.
Impug-aw ni John ti angin a nabunnong iti barukongna. “Dumdumngegak... I’m still here.”
“Matandaanam ni Lieutenant Ricky Ramsay?”
“Major Ramsay itan...”
Nagkatawa ni Rick. “Nai-promote met laeng ti loko.”
“Nagsaritakay’ ken Ricky?”
“Saan. Liniklikak. Saannak a nakita. Uray ti babai iti Maxi-Clean.”
“Ni Veronica...”
“Saannak a nakita. Ken uray no nakitanak, saannak nga am-ammo.”
“Kasano ti kasinged ti pannakaam-ammom ken ni Ricky?”
“Saanko unay nga am-ammo. Malaksid laeng kadagiti pannakisaritak kenkuana idi isu ti Administrative Officer iti squadron-tayo. Malaksid dita, awanen.”
“Do me a favor, Rick... No adda am-ammom iti Military Personnel Office iti Camp Pendleton, paki-check-mo ti background ni Ricky Ramsay—marital status, kids, paglinglingayanna… ken no adda nakarehistro a paltog iti naganna.”
“Not that I care, ngem iti ania a gapu?”
“Suspetsa iti pannakatay ni Remy. Wild guess.”
“Saan a dagiti tao ni Gaspar Medalla ti akin-aramid?” Adda panagduadua iti timek ni Sgt. Ramirez.
“Dakkelen ti panagduaduak iti dayta a theory. Ngem awagakto ni Detective Cruz iti OPD. Ammuek no adda progreso ti imbestigasion. Ken no ania ti napasamak kadagiti dua a Mehikano a pinosasanyo.”
“Okey ngarud. Awagakto ti gayyemko iti Pesonnel Office. Amangan no adda maiburayna nga impormasion maipapan ken ni Ricky Ramsay.”
“Gracias otra vez, Rick.”
“Por nada, amigo.”
Indisso ni John ti selponna kalpasan ti panagsaritada ken Sgt. Ramirez. Limmingay iti ‘yan ni Sandra. Nakadumog daytoy a mangabalbalay iti tenedor.
“Sorry iti panangsungbatko iti selpon,” kinuna ni John idi makasubli iti lamisaan. Nagtugaw. Apagisu met a dimteng ti waitress nga awitna ti orderda a makan. Salad laeng ti inorder ti Sandra idinto a salmon kenkuana.
“Babai?” sinaludsod ni Sandra kabayatan ti panangukradna iti cloth napkin, imparabawna daytoy iti saklotna.
“No. Ti gayyemko. Adda laeng napateg nga impakaammona.”
“Madlawko a kasla napilpilitanka laeng iti daytoy a panagkitata. Let me know no awanen a talaga ti nabati pay a riknam kaniak... and I’ll walk away.”
Immanges iti nauneg ni John. Maysa daytoy a nagal-alikakaanna ken ni Sandra. Diretsa ti panagsaludsodna. Awan ti palpalikaw.
“Nabayag nga inar-arapaapko daytoy a gundaway. Ngem iti agdama, I’m just confused. Diak ammo no naibaga ni mama ti napasamak iti kaayan-ayatko. Pinaltoganda ket natay.”
Naapput ni Sandra ti ngiwatna.
“Dua pay laeng a lawas ti napalabas.”
“Sorry, diak ammo. Saan a naibaga ni mamangmo.”
“Kayatko a maammuan no asino ti nangpapatay kenkuana. Isu a diak ammo no ania ti isungbatko kenka. At one point, innalak koman daytoy a gundaway a mangibaga kenka iti marikriknak. I’d never loved any woman as much as I had loved you. Ngem sabsabali a situasion ita… Adu unay ti pakarikutak a nasken a risutek.”
“Sorry... Maawatanka.”
Iniggaman ni Sandra ti dakulap ni John. “Maawatak ti amin, John. Ken agyamak ta nagkuros manen dagiti dalanta.”
Sumungbat koma pay ni John ngem nagkuyegyeg manen ti selponna. Linuktanna. Text ni Col. Davis.
“Check 2 Latinos. 5 o’clock.”
Naggunay dagiti mata ni John ngem dina makita a naimbag ti ‘yan dagiti dua a Latino.
“Something’s wrong?” sinaludsod ni Sandra.
“Nothing,” insungbat a dagus ni John. “But do me a favor. Iti likud a kanawanko, dimo ipadlaw ti panangkitam... Ania ti makitam?”
“Dua a nababaked a Latino. Nakaiggem ti maysa iti selpon, kasla adda buybuyaenna.”
“Nakapaturong kadata?”
“Kasla kasta...”
“We need to go.”
“Apay? Ania ti mapaspasamak?”
“Saanen a nasken a maammuam. The less you know, the safer you are.”
“Are we in danger?”
“Mabalin— no agbayagta ditoy.”
Nangibati ni John iti makaanay a kuarta para iti kinnanda iti lamisaaan. Idi tumakder, inrantana ti timmaliaw iti lamisaan a nagtugawan dagiti dua a Latino. Napangirsi iti nakitana. Dagiti dua a Mehikano a pinosasan dagiti dua a sarhento iti Baker, California. Dua laeng ti kaipapananna dayta, napiansaanda wenno talaga a saan nga isuda ti nangpapatay ken ni Remy.
MINATMATAN ni Señor Medalla ti ladawan a nai-text kenkuana. Ni John ken maysa a napintas a babai iti uneg ti restauran. In-slide-na ti sumaruno a retrato. Naka-zoom iti babai. Aglanglanga a maysa met laeng a Filipina. Napaisem ti lakay iti panagraemna iti kinaalibtak ni John nga agpili kadagiti napipintas a babbai: ni Remy, ni Veronica, ken daytoy datdatlag a babai.
Iti sumaruno a retrato, timmakder ni John a timmaliaw kadagiti taona. Ad-adda a napaisem ni Gaspar Medalla ta di ammo ni John nga adda pay sabali nga uppat a taona a mangsipsiput kadakuada iti uneg dayta a restauran. Sabali laeng dagiti naka-detail a mangsursurot iti ina ni John. Ita, mainayon ti datdatlag a babai a masiim, no asino man daytoy.
Inawaganna ni Ramon. Nagdardaras nga immasideg ti naawagan.
“Si, señor?” kinuna ni Ramon.
“Tallo laengen nga aldaw ti nabati iti deadline ti panangisubli ni John iti kuartak. Kayatko nga isaganam dagiti tao. Adu a tao ken armas ti kasapulak a mangsalaknib kaniak ken mangipanamnama nga iti daytoy a gundaway, mapasublik ti kuartak,” kinuna ti lakay a nangsusop iti tabakona.
“Iti Tijuana, señor?”
Nagwingiwing ti lakay. Impug-awna ti asuk ti tabakona. “Iti Las Vegas!”
Apagapaman a naklaat ti badigard. “Napeggad unay, señor.”
“Saandak a kabaelan a salakniban?” natangken ti timek ti lakay a nakapungtot.
“Siempre, señor, kabaelankay a salakniban. Ngem nataltalged koma met laeng no ditoy Tijuana ti pagsarakanyo ken John Villa.”
“Diak kayat nga ipapan daydiay agtutubo a Villa a natakrotak a makipagkita kenkuana iti America. Ken adtoy ti business card ti inheniero a nangaramid iti blueprint ti Fontainebleau. Awagam. Kasapulak ti blueprint ti rurog dayta a saan a naituloy a proyekto. Ibagam a siak ti agkidkiddaw. Am-ammonak ti inheniero. Ipakaammom kaniak no adda problemam.” Sinindian ni Gaspar Medalla ti tabakona ket iti panangsusopna iti nauneg ken iti ibabara ti apuy ti tabako, nalagipna ti sangapulo a milion a doliar nga impuonanna iti Fontainebleau Resort-Las Vegas. Isu koma ti maysa kadagiti kadakkelan a resort iti Las Vegas ngem gapu iti dimmakes nga ekonomia ti America, nabangkrap. Napukawna ti sangapulo a milionna.
Impug-awna ti asuk a sinusopna. Nalabit nga iti daytoy a gundaway, maaramatna ti casino iti planona.
AGTUGTUGAW iti sango ti computer monitor da Agent Rojas ken Agent Donoteli. Nakaul-ulimekda a mangbuybuya iti “blip” a tallon nga aldaw a saan nga aggunggunay. Saanda a mamati a nakaparking lattan ti lugan ni John iti maymaysa a lugar. Ngem uray ti listening device iti selpon ni John, nakaul-ulimek.
“Naduktalan ngatan ni John dagiti tracking ken listening device?” nakuna ni Agent Rojas. Illegal ti pannakaikapet dagitoy. No dumanon iti opisinada daytoy nga inaramidna, sigurado a maikkat iti daytoy a kaso. Sa agingga ita, awan pay ti go-signal ti Special Agent In-charge (SAC) no umannugot ti DEA a mangiparuar iti 15 milion a doliar nga appanda tapno matiliwda ni Gaspar Medalla. Uray no ipuruakdanton iti Colombia kalpasan daytoy a kaso, basta matiliwna la ketdi ni Gaspar Medalla.
Nagkiriring ti selponna.
“Hello,” nakaparpardas a nangsungbat.
“Nasarakanmi ti tracking device,” insungbat ti ahente a naibaon a mangkita iti device. “Impigketda iti maysa a poste iti self-parking garage ti Belagio.”
“Shit,” nayesngawna.
“Problema?” sinaludsod ni Agent Donoteli.
“Naduktalanda ti tracking ken listening device.”
“Ah, it’s okay. Total immannugot metten ni John a makikooperasion.”
“Diak latta agtalek kenkuana.”
“We got no choice.”
Immanges iti nauneg ni Agent Rojas. Imbilinna iti ahente nga alaen daytoy ti tracking device ket agsubli iti headquarters. Ngem apagleppasda nga agsarita, nagkiriring manen.
“Hello,” insungbatna. “Yes... Yeah, right away. We’re on our way. Thank you.” Umis-isem a nangibolsa iti selponna. Kinitana ni Agent Donoteli. “Let’s go. Ur-urayennata ti boss-ko,” kinunana.
LIMADA a nakatakder iti sango ti kasla higante a vault: Agent Rojas, Agent Donoteli, ti big boss ni Agent Rojas, ti supervisor ti Evidence Room, ken ti custodian. Madama a puspusiposen ti custodian ti kombinasion ti lock iti imatangda. Simrekda apaman a naluktan ti nakapuspuskol a landok a ridaw ti vault. Iti tengnga ti kuarto, natayag ti natuontuon a narepreppet a kuarta. Iti igid dagiti naipaunor a shelves, napunno kadagiti naiplastik a nakompiska a droga.
“There’s your fifteen million, Agent Rojas,” kinuna ti big boss.
Immisem ni Agent Rojas nga uray la a timmangar dagiti lapayagna. “Thank you, sir,” kinunana sa immasideg a nangmatmat iti nabuntuon a kuarta— makaanay a mangpunno iti maysa a mini Cooper.
“Againts my better judgement, Agent Rojas, palubosanka a mangusar iti daytoy a kuarta. Makatawen a naurnong daytoy, nakompiska kadagiti drug dealers. These are evidences for pending cases. Isu a bulodenyo laeng. Isu a namnamaek nga apaman a malpas ti Operation Medalla, maisubli met laeng daytoy a kuarta iti daytoy a lugar. Iti kanito a mairuar daytoy a kuarta iti Evidence Room, ti kangrunaan a trabahom Agent Rojas ket ti mangsalaknib iti daytoy. Diak kayat a maisina iti panagkitam. Uray no apagkirem laeng. Uray agbaengka, saan a maipalubos. Ta iti kanito a mapukawmo daytoy a kuarta, ilunlunodmonto ti bagim iti mapasamak kenka.”
“Agtalekka kaniak, sir. Iti daytoy a gundaway, matinnag ni Gaspar Medalla. That’s a promise.”
SAAN nga insina ni John ti panagkitana iti likudan ni Sandra bayat ti pannagna daytoy iti pasilio ti hotel. Adu unayen ti nagbaliwan ni Sandra. Napimpintas nga amang itan ngem idi addada pay laeng iti high school. Kasla di man nakappapati nga awan ti nobio wenno asawana.
Idi agsikko ni Sandra iti pasilio, timmaliaw pay naminsan sa immisem. Narunaw manen ti puso ni John. Nagwingiwing. Kasano a maitarayanna dayta a makabatombalani nga isem?
Ngem timmallikud met laeng ni John. Nagsubli iti asideg ti sango ti restauran a pagur-urayan ni Col. Davis.
“Awandan,” impasabat ni Col. Davis. Dagiti tao ni Gaspar Medalla ti kayatna a sawen. “Awan ti nangsurot kadakayo ken Sandra.”
Nagsublida iti hotel. Nagtarus ni Col. Davis iti kuartoda idinto a simrek ni John iti kuarto ti inana. Agpalpaldag ti inana. Dagus a sinaludsod daytoy ti napasamak kadakuada ken Sandra. Arinkedkeden a nangisalaysay iti amin agraman ti pettat a panagawidda gapu kadagiti mangsisiim kadakuada.
“Addanto pay sumaruno a date-yo?” sinaludsod a dagus ti baket.
“Mom, that was not a date.”
“Okey, ngem agkitakayto pay?”
“Diak ammo, mom...”
“Napintas, nasingpet... ken maysa, bumaketak metten, anakko. Mailiwak a maaddaan iti apoko.”
“Diak ammo, mom,” inulit ni John agsipud ta dina masigurado no maisurona pay ti bagina nga agserioso iti ayat.
Nagkiriring ti selponna. Tinallikudanna ti inana ket sinungbatanna ti tawag.
“John, ni Agent Rojas daytoy. We are ready.”
“Ready?” inulit ni John. Ngem kellaat met laeng a naggilap iti panunotna ti gapu a nakasaganan ni Agent Rojas.
“We’ve got the money… Nakasaganan a maideliber ken ni Gaspar Medalla. Inton bigat, umayka iti headquarters ti DEA. Ditoy ti pangawagam ken ni Gaspar Medalla. Ipakaammom ti kaadda ti kuarta ken ti lugar a pakaideliberanna.”
“Okey, maysa laeng ti kiddawek.”
“Ania?”
“Sumurot ni Koronel Davis kaniak…”
“Tha’s a big no! Saan nga umannugot ti DEA iti dayta. Awan ti pakainaigan ti koronel iti daytoy a kaso. Ken saan nga ipalubos ti DEA ti pannakairaman dagiti sibilian,” insippaw ni Agent Rojas ti isusupiatna.
“Isu laeng ti matalekko a makasalaknib kaniak.”
“John, don’t make this a more complicated...”
“I’m serious. He’s either with me... or the deal is off.”
Kellaat a nagulimek iti bangir a linia. Ammo ni John a nakaluban ti microphone ti selpon. Ngem mangngegna dagiti nakapuy a di maawatan a balikas ti agpukpukkaw ken makapungtot a boses. Napaisem ni John. Pinutolnan ti linia.
Masmasdaaw ni Mrs. Villa a mangkitkita iti anakna.
Nagpakada ni John iti inana. Nagturong iti kuarto dagiti dua a sarhento. Nadanonna ni Col. Davis a makisarsarita kadagiti dua.
“Good news,” kinuna ni John.
“Good news?” Ti koronel.
Nagkiriring manen ti selpon ni John. Sinungbatanna a dagus.
“Okay.” Naitimkan ni John ni Agent Rojas.
“Okay, what?” umis-isem ni John a nangpennek iti ahente ta maripiripnan ti kayat a sawen daytoy. Impisitna ti speaker icon ti telepono.
“Mabalinmo nga ikuyog ni Koronel Davis.”
Nagkikinnita dagiti tallo ngem saanda pay laeng a maawatan ti mapaspasamak.
“We need to see you at nine AM tomorrow at the DEA’s office,” kinuna manen ni Agent Rojas.
“We’ll be there, agent,” insungbat ni John sa tinalmeganna ti end call ti selponna. Kinitana ti koronel, sa kinunana, “Nakasaganan ti kuarta a maideliber ken ni Gaspar Medalla.”
“Wow!” nayesngaw ti koronel ket nagrimat dagiti matana.
“Imbagada no sadino ti pakaideliberan ti kuarta?” sinaludsod ni Sgt. Ramirez.
Nagwingiwing ni John.
“Good,” kinuna ni Sgt. Cortez. Nagturong iti center table. Idi agsubli, iggemnan ti maysa a mapa. Inyukradna iti lamisaan. “Lorenzi Park,” kinunana. “Awan ti matagtagitao iti rabii. Napardas ti sumrek ken rummuar. Ken awan ti mabalin a paglemmengan. Ti laeng pasdek iti dayta a parke ket ti sangkabassit nga opisina, ken dagiti naiputputong a restroom. Dagita laeng ti mabalin a pagsalakniban ken iti puon dagiti adu a naipalawlaw a palm tree ken sumagmamano a kayo. Agarup tallo a milia ti kaadayona iti I-95 nga agpa-Reno wenno Los Angeles, Utah ken Arizona. Awan ti makalibas. Kontrolado dagiti pannakabagi ti linteg ti amin a mabalin a pagruaran.”
Nagkinnita da John ken ti koronel.
“No umannugot ni Gaspar Medalla,” kinuna ni John.
“Awan ti pagpilianna. Kontroladom ti situasion. Sika ti mangidiktar iti kayatmo a mapasamak— no kayatna ti kuartana,” kinuna ti koronel.
Mangidiktar, naitanamitim ni John. Am-ammona ni Gaspar Medalla. Saan nga isu ti tao a mabalin a diktaran. Ngem iggemna ita ti Alas ti baraha, ti kuarta a nabayagen a kalkalikaguman daytoy a mapasubli. Nalabit nga iti daytoy a gundaway, isuna met ti mapaturay, saan a ni Gaspar Medalla.
APAGTANGEP ti sipnget iti Las Vegas. Simrek ni John iti kuarto ti inana. Inawaganna daytoy ngem awan ti simmungbat. Awan iti katrena. Iti sarming a tawa a mangtantannawag ti Las Vegas Strip, nakatakder ti inana a mangbuybuya iti ruar. Nauneg siguro ti pampanunoten daytoy ta saan a nangngeg daytoy ti panangawagna.
Nagna nga agturong iti inana. Ngem sakbay a nakaasideg, nagkiriring ti selponna. Nagsardeng ket kinitana ti selpon. Text message ni Detective Cortez iti Oceanside Police Department.
“No sufficient evidence linking the murder of Remy to the two Mexicans. Sorry but we have to release them.”
Nagsennaay ni John ta malaksid iti forensic test a nangitudo a 9MM ti naaramat iti pannakatay ni Remy, awanen ti sabali pay nga ammoda maipapan iti kaso. Dina ammo no masolbarto dayta a kaso.
Tinaliawna manen ti inana. Kasla nabatombalani pay laeng daytoy a mangbuybuya iti ruar. Immasideg iti daytoy. Inrakusna ti takiagna iti abaga ti inana sa insadagna ti ulona iti abaga daytoy. Ngem iti panangpalludipna ti rupa ti inana, nadlawna nga agar-arubos ti lua daytoy.
“Are you okay, mom?” sinaludsod ni John.
Saan a simmungbat ni Mrs. Villa. Kinemkemna ketdi dagiti bibigna. Minatmatanna ni John ket pagam-ammuan ta naganug-og.
“Mom, please... isardengyon ti panagsangityo. Amangan no pati siak, agsangit pay,” kinuna ni John.
“Diak ammo nga agtinnag a kastoy ti biagtayo, anakko. Basolmi iti amam dagitoy a mapaspasamak kadatayo. Gapu laeng iti nangato unay nga arapaapmi.” Immarakup ni Mrs. Villa ken ni John.
“Nalpasen ti amin, mom. Awanen ti maaramidtayo pay. Ngem dandanin agpatingga ti amin. Isublimi ti kuarta nga impabasol ni Gaspar Medalla a tinakaw ni dad. Kalpasan dayta, saannatayton a singaen pay ni Gaspar Medalla.”
“Ngata?” Pinerreng ni Mrs. Villa ti anakna. “Sika met laeng ti nagkuna a nabileg unay ni Gaspar Medalla. Uray no matiliw dagiti pannakabagi ti linteg ket maibalud, adu latta dagiti mabilinna a mangpapatay kadatayo.”
“Saannanton a maaramid, mom... Ipanamnamak kenka dayta. Ngem adda laeng kayatko a saludsoden kenka.”
Nagsardeng ti panaganug-og ni Mrs. Villa. Iti saan nga agressat a panagarubos dagiti luana, minatmatanna ni John. Agsalsaludsod dagiti matana.
Immanges iti nauneg ni John. “Ay-ayatem kadi pay laeng ni dad?”
Naklaat ni Mrs. Villa. Pinerrengna ti anakna sa nagbaw-ing ket imbakalna ti panagkitana kadagiti agkikinnamat a silaw a mangrugin a manglayus iti lawag iti Las Vegas.
“Dua nga aldaw manipud ita, you’ll be placed in a protective custody by the US Marshall. Salaknibandaka twenty-four-seven. Restricted-to amin a gunaymo.”
“Kaslaakto balud…”
“Para iti bukodmo a proteksion, mom. And then, you’ll be placed under the Witness Protection Program...”
“Saanmon nga ituloy pay nga ilawlawag, anakko,” inyallawat ni Mrs. Villa. Ad-addan ti panagarubos ti nabuslon a luana. “Ammok daytan. Nabasbasakon kadagiti high profile a kaso dagiti Mafia, wenno dagiti dadakkel a drug dealer. Maipuruakka iti dimo ammo a lugar. Mabalbaliwan ti naganmo, ti kinataom, ti biagmo.” Insubli ni Mrs. Villa ti panagkitana iti anakna. “Nabayagen nga ak-akmenmi ti biag dagiti tao a naiserrek iti Witness Protection Program, anakko. We’ve been living a different life ever since we moved to America.” Inyapiras ni Mrs. Villa dagiti ramayna iti lawlaw dagiti matana. “No mabalbaliwak la koma dagiti pasamak, anakko, inaramidkon,” kinunana a nangibakal manen iti panagkitana iti rumayrayray a lawag a nangbungonen iti Las Vegas. “No sadino man ti papanam, agan-agannadka koma.”
(Maituloyto)
