Nobela ni DIONISIO S. BULONG
Naipablaak iti Bannawag, nangrugi iti Marso 11, 2013 a bilang.
(Maika-25 a Paset)
MAPANEN ni Ella iti mini-farm tapno ammuenna no adda pay mabalin nga ilabanna a manokna idi makitana ti papel a naipaipit iti rikep ti ruanganda. Inukradna. Surat-imbitasion ti Sta. Monica para iti 3-Cock Derby nga isponsoran ni Gino Baya, maysa kadagiti maibilang a big time a mammallot iti Camanava area.
“Wow!” nayesngaw ni Ella idi makitana dagiti premio.
Isu met a dumteng ni Mang Bianong a naggapu iti jogging-da kadagiti kaedadna a lallaki iti subdibision ken kabangibang a Sixty Still Sexy.
“Bakit?” sinaludsod ni Mang Bianong. Inuksobna ti tisertna a puraw nga asmang ti puraw met laeng a shorts-na sa insalapayna iti abagana. “Ania dayta?”
Galiera Queen (MAUDI A PASET)
Impakita ni Ella ti polieto a naisapit iti imbitasion. Immisem ti lakay. Kinusona ti buok ti balasangna sa linabsanna tapno mapan ag-shower.
“Pagkakataon para lalong sikat, dad!” impakamakam ni Ella. “At kumita pag may suwerte!”
Kasano ngamin ket nagdadakkel dagiti premio a nailanad iti polieto—dua gasut a ribu a pisos a guaranteed prize ket sangagasut sangapulo ribu ti premio ti agkampeon. Uray ti handler, nagdakkel ti premiona ta duapulo ribu a pisos idinto a sangapulo ribu iti gaffer wenno labahero. Iti sabali a bangir, innem a ribu innem a gasut ti entry fee ket lima ribu lima gasut ti minimum bet wenno kababaan a pusta. Ken agasem, amin a maudi a laban mapili dagiti fastest win nga umawat iti sagsangapulo a ribu a premio.
Imbolsa ni Ella ti surat ken ti polieto ket pinatuloynan ti rimmuar. Nakalukat ti ruangan ti mini-farm ket naglayon iti uneg. Nadanonna da Dex ken Jong nga agpadpadigos kadagiti manokda.
“Ni Elmer?”
“Baka inton malemen nga umay. Bimmatok kano idi rabii!” insungbat ni Dex.
“Apay, nag-night swimming? Siguro adda date-na!” inkatawa ni Ella.
Nagrungiit ni Jong. “Sisid marino, a, isu ti ammok!” kinunana.
Saanen a nagsaludsod ni Ella. Nairuamen kadagiti kasta nga ang-angaw dagiti kaduana a lallaki. Nakarkaro pay no dadduma ta nakaro ti kinabulgar dagitoy.
“Adda mano a kuarta ni daddy kenka?” sinaludsod ni Ella ken ni Dex. “Dakkel itan ti urnongyo nga agamo!”
Nagmulengleng ni Dex. Sinaggaysana a kinuti dagiti ramay ti sakana idinto ta nagtanamitim. Sa immisem. “Dakkelen, 'ba!” kinunana
“Kasano kadakkelna? Ti eksakto a kadakkelna ti kayatko a maammuan!” indagdagsen ni Ella ti bosesna “Two thousand, three thousand, five thousand? Mano?”
“Sixteen fifty!”
Nagtungtung-ed ni Ella. Mabalinen ti bumulod iti para entry fee ken nayon ti parada, naisipna. ”Adda pay mano a manoktayo nga agtallo ti tawenna?” sinaludsodna ken ni Dex.
“Awanen, a. Natay metten ti lakay a darisayen. Sangapulo ket walo a bulan laengen ti kalakayan a tarakentayo.”
“Di mabalin nga i-derby?”
Uray la nakapugso ni Jong iti panagkatawana. “Sus! Yawatmo laengen ti kuartam no agiderbika iti kasta ti kinaubingna a manok,” kinunana.
Naiduron ti rikep ti ruangan. Simrek ni Mang Bianong. Nakadigosen ti lakay. Nakauksob. Ukkorna pay laeng ti tualiana a nagdigos. Inasitganna ni Ella.
“Ania ‘tay ipakpakitam?” sinaludsod ni Mang Bianong iti balasangna.
Kinaut ni Ella ti surat ken polieto iti bolsa ti shorts-na. Inyawatna ken ni Mang Bianong.
Immisem ni Mang Bianong idi mabasana ti surat ken ti polieto. Kinupinna ket insublina ken ni Ella.
“Ket?”
“Lumabanak, dad!”
Pinerreng ni Mang Bianong ti balasangna sa nagngilangil. “Siguradoka?”
Nagtung-ed ni Ella.
“Dadakkel unay ti addangmo, balasangko. Saan pay a panawen!”
“Hamman, dad. Mabalinen, dad!”
“Dadakkel unay ti addangmo, bata ka!” Nagkatawa iti nakapsut ni Mang Bianong. “Agbutbutegka pay laeng idi rugiak ti agbaud ngem panagriknak diak pay kabaelan ti maki-derby, physically and mentally. Saanak met a mabuteng, lalo pay a diak mabuteng a pumusta. Ngem alisto unay a yaaddang iti dadakkel.”
“Ikaw kasi, dad, dimo kayat ti umaddang, kasano a makaadayoka? Kasano a makapangatoka no dimo met padasen ti umuli? C’mon, dad! Feeling ko unti-unti nang sumisikip ang Sta. Ines at Del Monte para sa akin. Gusto kong makatuntong sa Kaybiga, Sta. Monica, Texas, Roligon, at Elorde. Gusto ko rin makarating sa malalaking sabungan sa probinsiya. Pero ang ultimate goal ko… Hulaan mo, dad!”
Kinita ni Mang Bianong da Dex ken Jong. Nakanganga met dagiti dua nga agur-uray iti sumaruno nga ibaga ni Ella.
“Lumaban sa Araneta Coliseum, sa international derby!” kinuna ni Ella.
Nakigtot ni Mang Bianong, ngem nagpalakpak da Dex ken Jong.
“Susmariosep, bata ka!” Nagwingiwing ni Mang Bianong. “Ti la mapampanunotmo!”
“Ay, dad, dika makaadayo no dika umaddang, no agbuybuyaka lattan!” kinuna manen ni Ella.
“Nangngegmo, kompad?” Immulagat ni Dex ken ni Jong. “Agasem!”
“'Gemasen, diallo!” kinuna met ni Jong ket nakilinnipak iti dakulap ken ni Dex. “At last, mabaddekan met la no kuan ti kunkunada nga Araneta Coliseum!”
“’Yanna kad’ ti Araneta Coliseum, kompad? Dita Bayan Novaliches?”
“’Mok pay, kompad. Agpadata met a di makaammo iti laud ken daya ditoy uray aw-awagandata iti Manila Boy idiay probinsia. Dida la ammo a Novaliches lattan ti lubongta!” Nagkatawa. “Balay-Talipapa lattan! No karuotan koma ti pagpagpagnaanta, timmapoken ti desdesta!”
Naputed ti panagpatang da Dex ken Jong idi agpaggaak ni Mang Bianong. Kinitada ti lakay.
“Makitam? Awan met gayam ti materialesmo nga iderbim! Dimo kuna a mangalaka kadagita a manok. Uray ania ti piliem, pagingat laeng dagiti kalabanmo ta sigurado a natangtangken dagiti materialesda.”
“Gumatangak. Diak palabsen daytoy nga imbitasion,” insungbat ni Ella.
“Tallo a manok ti kasapulam. Dakkelen a kuarta dayta. Dika pay sigurado no mabalin amin ti tallo a gatangem inton madanonan ti laban!”
Iti dayta a kinuna ni Mang Bianong, nakaum-umbi ni Ella a kimpet iti takiag ti amana sa insadagna ti ulona iti abaga daytoy. “Ang bait ng daddy ko!”
Adda nagparikna ken ni Mang Bianong. Kinitana ni Dex. Kinita met ni Dex ni Jong ket intuloyna ti nakisao iti daytoy a kasla awan ti nadlawna iti amona.
“Wen, nadamagko met dayta, kompad! Nakalawlawa kano ti saan a natalon idiay lugaryo ta nakaim-imut ti langit. Uray kasla isbo la koma ti abuos, awan!” kinuna ni Dex.
Nagrupanget ni Jong. “Ni Elmer, kunak, kompad. No awan kuartana, sangkasaona nga isurotnata idiay Timog. No mangabak agingga met lattan iti empelayt. Diak pay ammon ti raman ti Alfonso!” kinunana.
“Este, Dex…” immalsem ti rupa ni Mang Bianong.
Saanen a mailisi ni Dex ti panagkitana ta nagsabat ketdin dagiti matada iti boss-na. “Boss…” kinunana a bulonna nga immasideg ken ni Mang Bianong. “Apay, sir?”
“Naibus ti kuartakon nga iduldulinmo, di ngamin?” immulagat ni Mang Bianong ken ni Dex.
Pinarukiban ni Dex ni Ella sa nagdumog. “W-wen, boss, sir!” napitpit ti isem ni Dex.
Ngem imlek ni Ella. Ad-adda nga inirutanna ti kapetna iti takiag ti amana. “Ayaw kong sinungaling, Dex. Sabi mo kanina, twenty pa ang tinatago mong pera ni daddy. Aminin!” inyayug ni Ella.
“Ne, saan a kasta ti imbagak. Sixteen thousand laeng, sir!”
“See, dad? Very honest si Dex!” Nagkatawa ni Ella. “Utangek pay laeng ta igatangko iti manok!”
Ania pay, kas iti sigud, narba manen ti pampanunoten ni Mang Bianong a depensana iti panagumbi ti anakna. Immanges iti dakkel. “Adda pay udim iti immuna nga inutangmo,” impalagipna laengen.
“Agdoble no agkampeonak, dad!” Nagtil-ay ni Ella idinto ta intalmegna ti abaga ti amana. Binisongna ni Mang Bianong. “Hmmm, amoy sanggol na bagong paligo ang pogi kong daddy!” inkatawa ti balasang sa nakaparparagsit a nagturong iti ruangan.
Ania ngarud, nalikba laengen ti bibig ni Mang Bianong a nangisurot iti panagkitana iti balasangna.
Naglayon iti kuartona ni Ella. Nagsapul a dagus iti materialesna. Apagisu a makabulan ti panang-training ni Elmer kadagiti manokda iti petsa ti derby iti Sta. Monica.
Tallo laeng ti namnamaenna a pakagatanganna iti manok. Nupay kasta, masapul a kidemanna ti presio.
Umuna, ti Derriyab Farm. Nasuboknan ti patanor ni Derri ngem manipud idi naammuan daytoy a nangabak dagiti ginatang ni Ella kenkuana. Impanginana metten ti presio dagiti manokna. Ti pay likliklikanna, isu ti panangipasaksak lattan daytoy iti riknana ta pulos a di mailimed daytoy ti gartem daytoy kenkuana.
Maikadua, ti nangilako kenkuana iti laklakayan a darisayen a nangabak iti slowest kill. Isuna laeng ta imbaga idin ti farm manager a naibusen dagiti manokda a mabalin nga ilaban. Naammuanna a talaga nga in demand dagiti manok dayta a farm.
Maikatlo, ti internet. Ti problema, pulos nga awan ti maabak a patanor dagiti agan-anunsio no patiem amin a propagandada. Dida pay ket agsugat ta kunam la no awan ti tadi ti kalabanda segun iti panangipadayawda kadagiti patanorda.
Madamdama, natoktok ti rikep ti kuartona. Aw-awagan ni Sary.
“Ma’am, sulat!”
Dinardaras ni Ella ti napan iti ridaw. Inyawat met a dagus ti katulongan ti atiddog a sobre a para ken ni Ella.
Imbitasion met ti Sta. Ines iti 2-Cock Derby nga isponsoran ni Protacio Bitangcol. Ket nagkatawa ni Ella. Ita, malagipnan no asino ti kaing-ingas ni Andrew Bitangcol a naam-ammona iti party ni Tricia. Ama la ketdi ni Andrew ni Lakay Protacio Bitangcol a maysa kadagiti big time iti Sta. Ines.
Agsaruno gayam ti derby dagiti dua a galiera. Iti agtapos iti Sta. Monica ket iti petsa kinse met iti sumaruno a bulan iti Sta. Ines.
Nagilad ni Ella iti katrena. Sinapulna ti numero ni Johnny iti selponna.
Iti klinikana, saan a makaidna ni Johnny. Kasano ngamin ket itay pay apaglabes nga alas siete a nanglukat ngem awan pay kustomerna kalpasan a simmardeng ti lakay nga agkarkariton nga agpidpidut iti basura a mabalinna nga ilako. Inaldaw a nakasapsapa ti lakay nga agsukain iti basura iti yanda. No di pay nairuar dagiti balay dagiti basurada, agtimbre tapno iruar ti katulongan. Ti makadakes, iwarana lattan ti basura iti batog ti ruangan ti naggapuanna kalpasan a maalana dagiti kayatna.
Itay makabatog ti lakay iti klinika ni Johnny, nagpakpakaasi ken ni Johnny nga operaren ni Johnny ti limteg a bukot ti dapanna tapno maikkat ti nana daytoy. Inlawlawag met ni Johnny nga uray libre, tulonganna ti lakay, ngem saan met a doktor ti tao no di ket doktor ti dingo, dagiti ayup wenno animal. Impilosopo met ti lakay a maysa met nga animal ti tao. Ngem uray no kasano ti panangilawlawag ni Johnny a doktor laeng ti dinguen, saan a mamati ti lakay. Agingga iti nakapungtot ni Johnny. Innalana ti kadakkelan nga eringgiliana ket sinulbonganna iti kadakkelan a dagumna. No dika pumanaw, bagkongenkan, imbutbutengna. Sige, umalis ka na, basura, di naigawid ni Johnny a kinuna gapu iti suronna.
Ngem nakigtot iti kinuna ti lakay a bulonna nga immadayo. “Pareho lang tayong basura,” inngirsi ti lakay ket induronnan ti karitonna.
Manipud itay, awan pay ti dimteng a kustomer ni Johnny.
Minalas a bigbigat, nakuna ni Jkohnny iti unegna ket nagtugaw iti sango ti lamisaanna nga agawat iti kustomerna. Dina napupuotan ti nagtapaya.
Kasano ngata ti biagko ita no doktor ti tao ti inadalko? naisipna. Ngem iti rigat ti panagbiagda, imposible koma a maisakad dagiti dadakkelna ti panagadalna iti kinadoktor ti medisina.
No kinaagrikultor ngata nga umuna nga ambisionna ti innalana? Ngem kasano koma ket mismo a ti amana ti nangtungday. Lokdit, kinuna ti lakay, inka agadal iti panagtalon idiay Manila? Sika laengen ti mangtalon iti taltalonek ta ad-adu ti masursurom. Saan a masapul a mapanka pay agadal iti panagtalon iti maysa nga eskuela.
Ngem saan la a panagtalon ti maadalko, ama, inrasonna.
Kapilitan a bimiang ti inana idi bumara ti diskusionda nga agama. Ania a talon ti lablabidem a laklakayan? Talon, kunam, no apagisu laeng a pangalaam iti sangkasidaan nga ararawan no lutlotem?
Ngem idi ibagana a doktor ti dinguen ti adalenna, immannugot a dagus ti lakay. Kasano ngamin ket naayat nga agtaraken iti dinguen, ngem kanayon met a dalapusen ti peste dagiti manokna.
Nagkiriring ti telepono iti sangona. Nagkulagtit iti pannakakigtotna ket nasiggawatna ti telepono.
“Hello! ‘Sinoka? A, yes, Doctor Johnny. Oy, sika gayam, Ella. Ano?” Immawer ti dukot ni Johnny. “Umayak dita? Sure, ‘mayakon. Madamdama pay? Haan, umayakon. Bye!”
Namles a dagus ni Johnny. “No adda umay, ibagam nga agsublidanto laengen,” imbilinna iti balo a para dalusna.
“Alla, ket no kasta unay ti misuotmo itay awan ti kustomer. Pagkatapos, papanawek no adda umay?” kinuna ti para dalus.
Ngem kasla awan nangngeg ni Johnny. Nagdardaras a rimmuar. Nagtarus iti kotsena. Sinurot ti para dalusna.
“Diak kad’ gumatang ‘ti regalo, sir?” sinaludsod ti para dalus.
Pinagandar ketdi ni Johnny ti kotsena. Nagrebolusion ket nasabuagan iti nakangisngisit nga asuk ti para dalus.
“’Kinnam, sir!” kinuna ti para dalus sa nagtaray a simrek iti klinika.
Iti balayda, kasarsaritan ni Ella ni Derri.
“Sige, bibilhin ang mga sweater roundhead ng lima bawat isa pero bigyan mo ako ng isang inahin. Magdala ka ng anim at pipi ako. Papaano ang puso mo? Safe naman sa dibdib mo, di ba? Sus, di ako pumapatol sa lalaking may asawa. Sige na. Antay ako. See you, alligator!” Naggarikgik.
Awan pay lima a minuto, addan ni Johnny iti sango ti mini-farm. Pimmardas ti banugbog ti barukongna idi tugtogenna ti rikep ti ruangan ti mini-farm.
Ni Dex ti nanglukat. “Ne, bigbigat, a!” kinuna ni Dex.
Saan a naguni ni Johnny. Inwarasna ketdi ti panagkitana. Awan ni Ella, naisipna. Iti kalapaw, nakitana ni Jong a nakauksob a nagilad.
Nalang-ab ni Dex ti bangbanglo ni Johnny iti panangsarunona iti daytoy nga agturong iti kalapaw. “Ang bango mo, dok! Umaymon sa ket armen ni Ella!” inyellekna idinto ta tinaliawna ti dina nairikep a ruangan. Sublienna koma, ngem naisipna nga addada met iti uneg.
“Inayabannak, you know!” kinuna met ni Johnny.
Bimmangon met ni Jong. Implastarna ti maysa a plastik a palangka iti sango ti kalapaw a pagtugawan ni Johnny.
“Agarem, kunam, ket nobianan san!” Nagkatawa ni Jong.
“Ay, naku, dimo pagang-angawan ni Ella, dok! Paltogannaka la ketdi ni Sir Bianong,” kinuna met ni Dex.
“Nobiamon, dok? Kasano met a kua…” Naapput ni Jong ti ngiwatna. Immatap dagiti matana.
“'Ba, tapat ang pag-ibig ko kay Ella! Nobia? Diak ammo, ngem nakadekdekket met, he-he-he! Wen, asawaek ni Ella, 'ba!” Nagkatawa iti nakapsut ni Johnny. Nagalus-os ni Jong iti panagpiapina iti sagpatan ti kalapaw idinto ta um-umlek ni Dex.
Nagbalaw ni Johnny. “Apay. An—“
“Nangngegko amin, BBJ!” pagammuan la ta pimgaak ni Ella iti likudan ni Johnny. “Agpayso ti imbagbagam?”
Iti naglaok a kigtot ken bain ni Johnny, dimmanum ta dimmanum lattan dagiti tumengna. In-inut a napilko dagiti tumengna agingga iti nagkapsut.
“Johnny!” imkis ni Ella iti pannakadalupo ni Johnny iti karuotan.
Timmaray ni Dex ket inarayatna ni Johnny. Sinaklotna ti ulo daytoy sa tinungpana iti nalag-an. Nakapidut met ni Jong iti ania la ditan ket impaidna ken ni Johnny.
“Bakit, anong nangyari?” kinuna ni Ella. Nangala iti baso ket intayana iti gripo.
Adda nalagip ni Jong a napasamak idi ubbingda pay, idi natnag ti maysa a kaay-ayamda iti bayabas. Imbabana ti siper ti pantalon ni Johnny. “Sigurado a makapuot!” kinunana.
Ngem kellaat a nakapuot ni Johnny. Napugtuanna a dagus ti panggep ni Jong ket kasta unay ti agawana a nangtippay iti ima daytoy. Siaalisto a bimmangon. Timmallikud sa insiperna ti pantalonna.
(Maituloyto)
Napalabas: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24
Magatang ti Bannawag kadagiti sukiyo nga aglaklako iti pagiwarnak ken magasin.
Para iti subskripsion, ag-email iti [email protected]. Para iti dadduma pay a detalye, kontaken ti Circulation Department iti 8527-8121 Loc. 369, wenno iti CP No. 09567620852.
Mabalin pay a magatang ti Bannawag iti
Shopee: http://bit.ly/Bannawag-Shopee
Lazada: http://bit.ly/Bannawag-Lazada
Para iti digital a kopia:
PressReader: http://bit.ly/3n83kNQ
Magzter: http://bit.ly/407pazG
Para kadagiti kompleto a sarita, nobela, daniw, salaysay ken dadduma pay, bisitaen ti opisial a website ti Bannawag iti https://bannawag.ph
Laglagipenyo koma met, kakailian, nga ag-join/i-follow (ka)dagiti official a social media account/page/group ti Bannawag,
iti Instagram: https://www.instagram.com/bannawagmagazine
iti Twitter: https://twitter.com/BannawagMagasin
Facebook Page: https://www.facebook.com/BannawagMagasin
Facebook Public Group: https://www.facebook.com/groups/bannawag.magazine
Dios ti agngina.
Isip pabaknangen, Bannawag ti basaen!
