(UMUNA A PASET)
NANGIGIS ti isem ni Lakay Lucas Palpallatoc, alias San Lucas, idi rummuarda iti ridaw ti Commission on Elections wenno COMELEC iti Intramuros, Manila. Imbolsana ti ID-na a senior citizen nga innalada iti information ti security force. ID-na kas abogado met ti innala ni Atty. Rey Palpallatoc a kaanakanna. Awan ti imbati itay da Sito ken Manang Lucia gapu ta nagkukuyogda. Nupay kasta, insaganada itayen ti sedulada.
NOBELA: Apo Baboy Party-List (6)
Nairut ti panangkepkep ni Lakay San Lucas iti inkaratayna a bag a nangidulinanna iti resolusion a nangpasingked iti indatagda a petision maipapan iti Apo Baboy Party-List, Inc.
Adu a komisioner ti nangdakulap itay kadakuada nga uppat itay yawatda ti resolusion. Dinayawda pay ti laingda a nangsalaknib, nangruna ken ni Atty. Palpallatoc, iti nagan ti party-list-da nga "Apo Baboy."
Nagsardengda iti igid ti kalsada gapu kadagiti agdaliasat a lugan.
Tinaldiapan ti lakay ni Sito a nakaamerikana. Kaanakanna met laeng daytoy. Ginatangda ti amerikanana iti ukay-ukay idi sardam. Pinasukotan lattan ni Sito ti tisertna. Kayat ngamin ni Atty. Palpallatoc a nakabarongda amin a kasla aglanglanga a kongresman. Ngem awan ti barong ni Sito. Dina met kayat ti ipabulod koma ti abogado ta dakkel kano kenkuana. Ni Lakay San Lucas ti bimmulod iti barong ti abogado.
“Ania, inka met la ilako dayta amerikanam, barok?” inrabak ti lakay ken ni Sito.
“Agparetratoak pay, a, tapno adda pakakitkitaak a napadasak met ti nagamerikana,” inkatawa ni Sito.
Inruar ni Atty. Palpallatoc ti selponna nga adda kamerana. Inyawisna a bumallasiwda iti kalsada tapno maala met ti pasdek ti COMELEC iti panangretratona kadagiti tallo a kaduana.
“Pagtengngaanyo ni Manang Lucia,” kinuna ti abogado. “Adda kad’ pay makaibaga a partidora ni manang iti dayta a garbo ti bestidana? No adu ti mabotostayo, agtugawtayo amin idiay Kongreso!”
“No kongreswomanakto, asinonto pay ti agkuna a partidorak iti baboy?” inkatawa met ni Manang Lucia a bimmislin iti nagbaetan da Lakay San Lucas ken Sito.
Ni Atty. Palpallatoc ti nangisingasing nga uppatda a mangibagi iti party-list-da ta patienna nga adunto ti mangibotos iti daytoy. Idi damo, kinatkatawaanna ti ulitegna idi agpaaramid daytoy iti resolusion a panangbuangayna iti party-list. Immannugot idi maamirisna ti panggep ti pary-list babaen met laeng ti panangipalawag ti ulitegna. A ti Apo Baboy Party-List ti mangibagi kadagiti aggatgatang, agtartaraken, ken partidor iti baboy, dagiti agar-aramid iti feeds wenno pagpakan iti baboy, agramanen dagiti agtartaraken ken aglaklako iti karne ti manok. Adda la bassit makunana iti acronymn: A-agtartaraken, aggatgatang; P-partidor, ken O-otoridad iti Baboy. Innayonna koma pay ngarud dagiti agsidsida iti karne ti baboy ken manok, kunkunana iti nakemna idi. Ngem idi makitana a napintas ti panggep ti Apo Baboy, dinan dinildillaw.
Ket idi agaramid iti resolusion, imbagana a tapno masalakniban daytoy a sektor, maiparit ti importasion iti karne ti baboy.
Naragsakan met ni Lakay San Lucas iti imbaga ti kaanakanna. Dinayawna ti sirib ti abogado. Sabagay, tinulonganna met daytoy iti panagadalna iti abogasia idiay Manila.
Idi maisurat ni Atty. Palpallatoc ti petision, imbaga manen daytoy iti ulitegna a nasaysayaat no incorporated ti party-list.
“Kayatmo a sawen, barok, Apo Baboy Part-List, Incorporated?”
“Hustoka, angkel. Tapno awan ti mangtulad,” insungbat met ti abogado. “Innakto irehistro idiay Securities and Exchange Commission idiay Mandaluyong.”
Inikkan ni Lakay San Lucas iti gastuenna ti abogado.
Idi malpas ti panagreretratoda, nataldiapan ti lakay ti Manila Cathedral. Napanunotna a mapanda agyaman ken ni Apo Dios iti panangpasingked dagiti komisioner iti party-list-da. Ikararagda pay nga ikkan koma ni Apo Dios ida iti kuarta a gastosenda nga agkampania ken pagpaimprentada iti poster nga ipigketda kadagiti igid ti kalsada. Rabakem ti pagkampaniaanda? Sibubukel a pagilian! Milionto pay ti gastuen dagiti dadduma a konsehal laeng ti ili ti pagtarayanna.
Imbagana kadagiti kakaduana ti iseserrekda iti simbaan.
“Uksobek ngarud daytoy amerikanak ta dida ket kuna a baknangak,” kinuna ni Sito. “Wenno ipagarup ketdi dagiti tattao a turistaak.”
“No turistaka, naggapuam koma a pagilian?” inrabak ni Manang Lucia.
Nagkakatawada.
Inigpilan ni Sito ti amerikanana idi sumrekdan iti katedral.
Idi agparintumengda, impasnek ni Lakay San Lucas ti nagkararag.
Idi agangay, nagsubli ti isipna iti COMELEC, aglalo idi damagen ti maysa a komisioner no pangalaanda iti kuarta a gastosenda a mangikampania iti party-list-da. Irabakna koma ita a bareng mangabak iti lotto. Ngem imbabawina. Napia koma no natured ti rusokna ta tuladenna daytay maysa a bokal nga am-ammona. “Sagsangakilokami la a karne ti baboy, a, ket solben,” kunana koma. Kinunana ketdi nga adda trakna a pagkarkargaanna no kua iti ibibiaheda a baboy, ken adda pay owner-type jeep-na. Ken agpatulong kadagiti addaan iti piggery ken poultry.
Kimmita iti altar. Nabayagen a di nakimisa. Ita man laengen a sumrek iti simbaan.
Nagpakawan kadagiti basbasolna, nupay dina annugoten nga adda basolna. Ngem nalagipna dagiti nanobiana iti paggatgatanganda iti baboy idiay Norte. Iti isipna, nakitana ni Colasing. Adda pangpangkis daytoy. Ngem napudaw ken nalapsat. Naaremna daytoy ta iti balayda ti pagtartarusanda no mapanda aggatang iti baboy idiay Magsingal wenno idiay Sto. Domingo.
Nalagipna pay ni Narda a maysa a balo a nobiana idiay Cabugao, no sadiay ti mapanda paggatangan iti baboy ken iti Sinait. Adda anak daytoy a baro ken balasang. Ngem nasayaaten ta adda pagdagusanda ta kadawyan a maysa a lawasda no kua nga aggatgatang iti baboy iti nadumaduma a bario. Pasaray makadanonda iti kabambantayan iti daya ti ili, ken iti igid ti baybay iti laud.
Ammo ni Sito dagiti palimedna kadagiti babbai. Ket kanayon a palagipanna ti baro a dina ibagbaga iti ikitna.
Idi agtugaw, nakunana iti nakemna a saan met ngata a basol no nanobiana dagitoy ta balasang wenno baloda met.
Idi agangay, impamaysana ti nagkararag a mangabak koma ti party-list-da tapno maawaganto met iti kongresman. Ket nalagipna ti insingasing idi ni Atty. Palpallatoc a tallo wenno uppat a nagan ti idatagda iti COMELEC a mangibagi iti party-list-da.
Immannugot a dagus idi, ket imbagana ti bagina, ni Atty. Palpallatoc, ken ni Sito.
Asino ti maikapat? dinamag ti abogado. Mangalatayo iti babai.
Nalagip ni Lakay San Lucas ti am-ammona a partidor iti ili ket imbagana daytoy.
Napan ti lakay iti balay da Manang Lucia iti ili. Adda mabalin daytoy ta dakkel ti balayda a dua a kadsaaran. Adda kabsatna idiay Hawaii ket daytoy kano ti nangted iti puonanna a kas partidor. Napungga pay laeng iti uppat a pulo ket lima a tawenna. Balo ta naaksidente ti lakayna iti lugan. Adda dua nga annakna nga agad-adal iti kolehio idiay Vigan.
Imbaga a dagus ni Lakay San Lucas ti panggepna.
Saan a nagpangngadua ni Manang Lucia. Inawatna a dagus ti naidiaya kenkuana nga akem. Ket impalagipna a nagkandidato met idi a konsehal iti ilida ngem naabak.
Imbaga ngarud ni Lakay San Lucas a kaduadanto nga agpa-Manila a mangidatag iti petisionda iti COMELEC.
Tinaldiapan ti lakay ni Manang Lucia a nakaparintumeng pay laeng iti asidegna. Nagakub dagiti dakulap daytoy ken nakadumog.
Mayat pay laeng ti pammagina, naisip ni Lakay San Lucas. Kaano kadi a natay daydi asawana? Awan ngata ti nalimed a kaliwanliwana?
Nalagip ti lakay ni Baket Caria nga asawana. Indiligna daytoy. Awanen ti riknana iti baketna. Agkadkaduada laengen gapu ta agassawada.
Ket nalagipna ti kinuna ni Baket Caria idi agpa-Manila-da: “Agbibisin a laklakayan! Agkandidato kano ketdin. Asino met ti mangibotos kenka? Dika pay nangabak idi agkandidatoka a kagawad ditoy puroktayo. Dikanto pulos ibotos!”
Kinatawaanna laeng ti baketna. Ammona ti ugali daytoy. Ngem masuron idi saan nga inikkan ti baket iti pagpletena nga agpa-Manila. Kapilitan a nangdutdot iti puonanda nga aggatgatang iti baboy.
Tapno saan nga agpasugnod ti asawana, inkarina nga ikkanna iti gastuenna.
Tinaldiapan ni Atty. Palpallatoc ti ulitegna. “Intayon, angkel?” dinamagna.
Nagtung-ed ti lakay. Bulonna ti timmakder. Nagsasarunoda a rimmuar iti simbaan. Napanda naguray iti dyip nga agpa-Sta. Cruz. Magmagnadanton a mapan idiay Quiapo. Adda nakitana idi a pagtayaan iti lotto sadiay. Padasenna ti gasatna bareng no mangabak iti milion tapno adda gastosenda nga agkampania.
Inton Mayo 13 iti umay a tawen ti panagbobotos. Ania a bulan itan? Asidegen. Agpaimprentanto iti tarpaulin tapno adda paisab-itna kadagiti sentro ti ili. Sab-itannanto pay ti trak ken owner-type jeep-na tapno makita dagiti tao.
Nalagipna dagiti magasin. Asino ngata ti mannurat a pagpatulonganna a mangsurat iti artikulo maipapan iti Apo Baboy Party-List, Inc? Wen gayam, agpaanunsio kadagiti magasin uray bassit laeng. Kabaelanna met ngata a bayadan ti kagudua a panid. Wenno apagkatlo. Wenno apagkapat. Mayatda ngata idiay Bannawag? Adu la ketdi ti mangibotos ti party-list-da no mabasada iti Bannawag.
Gumatangto man ketdi iti Bannawag ta kitaenna ti adres ken teleponoda. Damagennanto pay iti editor no adda ammona a mannurat a mabalin a pagpatulonganna a mangsurat iti party-list-da.
Agbasbasa met idi iti Bannawag, idi adda pay iti hayskul. Ngem idi natay ti ikitna a linawas a gumatang iti Bannawag, naisardengnan ti nagbasa.
Limmuganda iti dyip. Dimsaagda iti Sta. Cruz. Imbagana kadagiti kaduana a mapanda iti Quiapo.
“Inka kadi pay makimisa idiay, angkel?” inrabak ni Atty. Palpallatoc.
“Adda la gatangek idiay,” impambarna.
Nagpara ni Lakay San Lucas idi makagtengda iti Carriedo. Dimsaagda. Adda outlet ti lotto iti Lacson Underpass. No agibiaheda iti baboy idiay Tondo, pasaray met no kua agpasiar ditoy sakbay nga agawidda.
“Ag-lotto-ka, angkel?” inkatawa ni Atty. Palpallatoc. “Daytan sa ketdi ti inkararagno itay?”
“Barbareng no kaasiannak ni Apo Dios ket mangabakak,” insungbat ni Lakay San Lucas. “Addan no kua gastuentayo nga agkampania.”
Immapal ni Manang Lucia. Gimmatang met iti tallo a tiket a mabola iti tallo nga aldaw.
Nagpagnapagnada pay kalpasan a makatayada. Simrekda iti mall. Nanganda.
“Agpabunarka kadin, angkel?” inrabak manen ti abogado.
“Ramanantayo ti lasag ti baboy,” inkatawa met ti lakay. “Kakaisuna nga ita laeng nga agkukuyogtayo. Amangan no daytoyen ti pakpakauna ti panangabaktayo a kongresman.”
“Sapay koma,” imbales ni Manang Lucia ket nagkakatawada.
Limmuganda manen iti dyip nga agpa-Cubao. Dimsaagda iti Sampaloc. Iti balay ti maysa a kaanakan ni Lakay San Lucas. Sumursurot met latta ni Atty. Palpallatoc. Saan a pulos a nagreklamo.
“Komusta, angkel, ti napananyo?” dinamag ni Andy a kaanakan ni Lakay San Lucas.
“Naigasatanmi met, barok,” insungbatna. “Adukami a naaprobaran.”
“Sabagay, angkel, adu ti mairanud no kua iti party-list-yo,” kinuna ni Andy. “Aglalo no ibingayanyo dagiti agtartaraken iti baboy iti pork barrel-yo. Apagpagisu pay a pork ta Apo Baboy ti party-list-yo.” Nagkatawa. Sa kinunana a kasla nakalagip: “No dakkel a porsiento ti mabotosyo, mabalin nga agtugawkayo nga uppat iti uneg ti tallo a tawen. No tallo laeng met ti mabalin nga aggigiddan, nasayaat unayen. Ket agaramidkanto met iti gakat, angkel?”
“Daytoy kapiduam nga abogado ti para aramidto iti gakat a tumulong kadagiti agtartaraken iti baboy, aggatgatang iti baboy a kas kadakami ken Sito, ken agparparti iti baboy a kas ken ni Lucia. Ikagumaananminto ti pangpanday iti linteg a mabalud dagiti agipuslit iti karne ti baboy manipud iti sabali a pagilian.
“Ay, napintas man dayta a gakatyo, angkel!” kinuna manen ni Andy. “Dumur-as la ketdi dagiti lokal nga agtartaraken iti baboy. Sapay ta mangabakkayo ngarud. Ikampaniak ditoy Sampaloc. Agpaaramidakto iti tarpaulin ta isab-itkonto iti diding ti balay. Limakami a makabotos ditoy balay. Gayyemko ti chairman ti barangaymi.”
“Nagsayaaten, barok. Dakkel ti maitulongmo kadakami ditoy Manila. No mangabaktayo, alaenkanto iti opisinami idiay Kongreso,” kinuna ti lakay.
Anian a ragsak ni Andy.
Iti sardam, nagpakadan dagiti uppat ken ni Andy ken ti asawa daytoy. Ag-night trip-da. Kalalaingannanto a makadanonda iti ilida no aglawag. Adu la ketdi ti agbilib kadakuada no maammuanda nga inaprobaran ti COMELEC ti party-list-da. Saandanton nga uy-uyawen ken katkatawaan gapu ta maysa laeng nga aggatgatang iti baboy.
Napanunotna pay a mapanto agpainterbiu iti radio idiay Vigan. Dakkelto ti maitulong dayta iti panangabakda.
Uray ngata ti mayorda, agbilibto kenkuana. Rabakem ta tallodanto a kongresman nga aggapu iti barioda? Agpadada ken Sito a nagturpos laeng iti hayskul. Mano itayen ti tawen ni Sito? Magmagnan sa a beinte singkona? Ket isuna, 62. Ni Atty. Palpallatoc, 35.
Ngem agurayka, asino itayen ti senador a hayskul laeng ti naturposna?
No maysanton a kongresman, aginaldawto metten nga agbasa iti pagiwarnak a Tagalog ken Ingles tapno maasa ti utekna nga agsao kadagitoy a pagsasao. Tapno saan a maamak a makidebate kadagiti padana a kongresman.
Sabagay, tulonganto met ni Atty. Palpallatoc. No mabalin, agtitipondanto a tallo kada Sito iti maymaysa nga opisina.
Nalagipna nga aginaldaw ni Atty. Palpallatoc a gumatgatang iti periodiko. Mapanto man ketdi sumublat ta rugiannan ti agbasa iti pagiwarnak. Sumirib la ketdi met no kanayon nga agbasa.
Bassitda a pasahero iti bus nga agpa-Laoag ken adda ti estasionna iti Sampaloc.
Idi agtartarayen ti luganda, napanunotna nga agpaimprentanto iti a tisert a mamarkaan iti Apo Baboy Party-List, Inc. Nasayaat pay no adda ladawanna a nakakallugong iti tabungaw. Nagsayaat koman no addan tisertna a kasdiay ket inaramatna iti daytoy a panagawidna. No makita dagiti padana a pasahero ket agdamagda, daytan ti gundawayna ga agpalawag ken mangikampania iti party-list-da.
No ngay adda agdamag no apay nga Apo Baboy ti nagan a napilida?
Napaisem. Saanna nga ibain dayta ta isu ti negosiona. Ken ingatona ti kalidadna babaen ti pangaramatna iti Apo. Dayawendanto la ketdi. Ket no dayawenda, ibotosdanto metten.
Idi, babalawenna unay dagiti nangaramid iti Konstitusion gapu iti panangiramanda iti party-list idinto nga adda met mabotosan a diputado iti pagnaedan dagiti mangibagi iti party-list.
Rabakem a bayadan ti gobierno dagiti mainayon a kongresman? kunkunana idi. Mano a milion a pisos ti pork barrel-da idinto a kasta unay ti rigat dagiti tattao?
Ita, no mangabak ti Apo Baboy ket agtugaw met a kongresman, saannanton a babalawen dagiti agpampanday-linteg. Ngem saanto nga agtakaw wenno agkunniber tano dida awagan iti buaya. Itulongnanto kadagiti masakupanna ti maawatna a pork barrel. Bareng.
Tinaldiapanna dagiti kakaduana. Nakaturogen dagitoy. Nakadiaket met dagitoy a kas kenkuana ta nasalemsem ti uneg ti lugan. Air-conditioned ngamin.
Nakaturog met idi mabannogen nga agpampanunot. Nakariing idi agparada ti bus ken yawis ti konduktor ti panagmeriendada.
AGLAWAGEN idi dumtengda iti ilida. Nagpara. Idi dumsaagda, nagiinnuna dagiti traysikelan nga immasideg kadakuada.
“Agtekska latta man no kua, atorni, no masapuldak,” kinuna ni Manang Lucia. Asideg laeng ti balayda iti igid ti kalsada.
“Wen, manang,” insungbat ti abogado.
“Agpalaudtayo, tata?” dinamag dagiti traysikelan ken ni Lakay San Lucas.
Nagtung-ed a nangkita kadagiti kaduana. Simrek iti uneg. Simmaruno ti abogado idinto a limmugan ni Sito iti likudan ti drayber.
Napanunot ni Lakay San Lucas nga inton maysan a kongresman, saanto ngatan nga agtraysikel. Addanto met ngatan kotsena. Ipadawatnanton ti owner-type jeep-na iti anakna. Ken saandanton nga aw-awagan iti tata. Natangkenton a kongresman ti awagda kenkuana.
Wen gayam, agpaaramidto met iti tarpaulin a nasuratan iti Apo Baboy Party-List, Inc. a paibitinna iti likud dagiti traysikel. Bayadannato dagitoy. Dakkel ti maitulong dayta iti pannakairakurak ti party-list-da.
Kunana: Ibotostayo ti Apo Baboy Party-List, Inc.!
Mano idin ti botante iti ilida? No di agbiddut, adda nasurok a duapulo a ribu. No maalana ti kaguduana, nasayaaten. Nasaysayaat manen no kasta amin nga ili. Mano nga ili ti probinsiada? Ala, ket nasurok a pitopulo a probinsia ti Filipinas!
Nagayad ti isem ni Lakay San Lucas idi sumungad iti balayda. Palpalukayan ni Baket Caaria ti tali ti baboyna a naipulipol iti adigi ti kosinada.
Kinablaawan ti lakay ti baketna.
“Nagawidka pay laeng!” insungbat ti baket a masuron. “Dika pay la nagyan idiay napanam. Agbibisin a sumrek iti politika. Kunam la no adu ti pirakna. Adtoy a lumangan payen datao a mangan!”
“Nagpintas koma ti ipasarabok kenka a damag, baket, ngem pasabtannak met iti napigsa a danog iti bakrangko,” kinuna ti lakay. “Ita, nabkanganakon. Dinak ketdi koma sabaten iti arakup ken agek.”
“Agbibisin a laklakayan!” inyiriag manen ni Baket Caria. “Ania koma manen ti kuna dagiti annakmo a makangngeg ti kasta a sasawem? Imbag la koma no awan ti damagko iti ar-aramidem iti paggatgatanganyo iti baboy.”
“Siempre, madamagmo ti laingko a makisarita kadagiti paggatgatanganmi iti baboy. Damagem latta ken ni Sito,” kinuna ni Lakay San Lucas.
“Wen, a, ta nalaingka nga agurnong iti kulasisim!” impabaribar ni Baket Caria. “Ala, uray damagemto ken ni Sito no saan ketdin a pudno ti saok.”
Sito? nakuna ti lakay iti nakemna. Nagpulong ngata ni Sito iti ikitna? Ngem pinagkarik met nga awan ti asino man a pangibagbagaanna iti ania man a makitkitana no mapanda aggatang iti baboy nangruna kadagiti babbai. Ta makatulong met dagiti babbaina kadakuada. Saanda no kua a problema ti pagdagusanda. Saanda no kua a singsingiren ida iti pagbayadda iti makalawas a panagdagusda iti balay ti babaina. Nupay kasta, ikkanna met latta dagitoy iti kuartada.
Wenno paspasarak laeng ti baket ket itudo daytoy ni Sito a nagpulong kenkuana? Damagennanto man ketdi ken ni Sito. Ngem dina ung-ungtan daytoy. Isu ti namnamaenna a katulonganna iti kampania. Isunto ti baonenna a mapan agipigket kadagiti poste ti koriente ken alad iti igid ti kalsada iti paimprentana a poster.
Iti malem, napan iti balay da Atty. Palpallatoc. Nadanonna daytoy nga agkomkompiuter iti opisinana iti sirok ti balayda.
“Isaganam man, barok, ti paaramidta nga anunsio,” kinunana. “Innakto manen idiay Manila ta agpaanunsioak idiay Bannawag uray kagudua laeng ti maysa a panid. Ken ti paikabilta kadagiti likudan ti traysikel ken dagiti bus.”
“Inka agparetrato, angkel,” kinuna ti abogado. “Nasaysayaat met laeng no adda ladawam kas kangrunaan a mangibagi iti Apo Baboy. Saan bale kadakami.”
“Wen, aya, tapno makitada ti rupak,” inyanamong ti lakay. “Ania ngata, agamerikanaak? Usarek metten, a, ti kinagiddan ti amerikana ni Sito a nagatang. Uray awanen ti korbatak ta diak met ammo a sigloten.”
“Simple laeng, angkel,” kinuna ti abogado. “Uray no agpolo wenno agtisertka laeng.”
"No ngata agkallugongak iti tabungaw? Tabungaw kano ti kallugong idi daydi Diego Silang ken ti asawana a ni Gabriela. Kasla siakon no kua ti mangibagi iti ilablabanda.”
“Mabalin sa ketdi, angkel, tapno madlawdaka dagiti tattao. Ipakitam a ti tabungaw ti nailian a kallugong,” inyanamong ti abogado.
Gimmayad ti isem ni Lakay San Lucas.
“Adda kallugongmo a tabungaw, angkel?” dinamag ti abogado.
“Adda. Ginatangko idi idiay Vigan.”
“Adda kamera ti selponko ngem nasaysayaat no inka agparetrato iti retratista, angkel. Ken nasaysayaat koma, aya, no adda sakruyem a baboy? Uray burias la koma.”
Nagkatawada.
Kabigatanna, napanen nagparetrato ni Lakay San Lucas idiay ili. Insupotna iti plastik ti tabungaw a kallugongna. Nadanonna ti retratista nga agdaldalus.
“Retratuennak man, barok, a nakakallugong iti daytoy,” kinunana.
“Napintas man dayta, tata!” kinuna ti retratista a marmaraisem.
Impakita ti retratista ken ni Lakay San Lucas ti ladawan iti kamera. “Nagpintasen!” kinuna manen ti reratista. “Ipadakkelmonto sa ikuadrom. Sika no kuan ti mangibagi ken ni Juan dela Cruz.”
Nakalawlawa ti isem ti lakay.
(Maituloyto)
