Impeksa dagiti mannurat nga Ilokano a kameng ti GUMIL Filipinas ti dida yaanamong iti Akta Republika 12027 wenno ti “Act Discontinuing the Use of Mother Tongue as Medium of Instruction.”
Iti nasao a linteg, nagbalinen nga optional dagiti rehional a lengguahe a maaramat a pagisuro kadagiti klase.
Babaen ti maysa nga statement a nairuar itay Oktubre 31, 2024 iti opisial a Facebook account ti nasao a gunglo, dinawat ketdi dagiti mannurat nga ibagian dagiti opisial daytoy nga idauluan ni Ariel Sotelo Tabag, literary editor ti Bannawag, iti Kongreso a bilinenna ti Departamento ti Edukasion a maipakat ti Akta Republika 10522, wenno ti “Enhanced Education Act of 2013.”
Patien dagiti mannurat, maibatay met laeng kadagiti naruay a sukisok iti pagilian ken iti abrod, a naparpartak a makasursuro ti ubing no mausar nga umuna ti bukodna a lengguahe a pagisuro.
Kasano a labanan ti cyberthreat kadagiti pirate site?
Kasta pay a dinakamat dagiti mannurat a maibatay kadagiti artikulo ti United Nations Convention on the Rights of the Child, masapul a maipanamnama a magun-od ti ubing ti wayawayana iti bukodna a lengguahe tapno masigurado a mapagtalinaed daytoy ti kultura ken identidadna. Ti panangisardeng ngarud iti Akta Republika 10533, nalawag a panangipaidam iti ubing iti nasao a wayawaya. Kasta pay a panangipasardeng iti naragsak a panagadal dagiti ubbing gapu ta babaen ti bukodda a lengguahe, maawatanda a naimbag ti leksionda.
Insingasing ngarud dagiti mannurat nga Ilokano nga iturong ti gobierno ti imatangna iti panangisimpa iti sistema ti kurikulum, kas iti panagsurat a mismo dagiti mannurat kadagiti material iti panagisuro a saan ketdi a maipatpatarus laeng manipud iti Ingles. Babaen daytoy, maparnuay dagiti material nga umisu kadagiti ubbing.
Dinawat ngarud dagiti mannurat iti Kongreso a waswasenna ti Akta Republika 12027 ket makiddaw iti DepEd nga ipakatna a nalaing ti Akta Republika 10533 a mangibilbilin a maaramat ti “mother tongue” wenno bukod a lengguahe a pagisuro agingga iti Grado 6 imbes a Grado 3 laeng, ta kinapudnona, agingga iti 12 a tawen koma pay ketdi ti panangisuro iti ubing a maaramat ti bukodna a lengguahe tapno mapatan-ay a nalaing ti Cognitive-Academic Language Proficiency daytoy.
Impanamnama ketdi dagiti mannurat nga Ilokano a nakasagana ti GUMIL Filipinas a kas kaasmang ti gobierno iti agtutuloy a pannakaparang-ay ti edukasion iti pagilian. (Raquelito B. Cenal/GUMIL Filipinas)
