Autobiograpia ni LORENZO G. TABIN
KAS KADAGITI MANON a nagakar-akaranmi manipud idiay Coromina, saan manen a nabati ti double deck a patawid daydi Terry; kasta met ti lamisaan nga impatawid ni Mang Badong ken ni Lingling, ket itoy a gundaway, mailabas iti naggapuanna a White House, a kaarruba met laeng ti low-cost housing. Unay la ketdin a panangipategmo, kunayo ngata, ngem adda daytay pagsasao idi ugma nga uray bassit, makapuling met. Adda dagiti kasla awan ti pategna kadagiti dadduma a tattao, ngem ad-adda pay nga ipategko. Uray ti makinilia. Kadagiti tallo, ti Underwood ti kaudian a mapili nga ibati no kapilitan nga adda mabati; isu ti maysa a paset ti biagko. Ammoyo met a saan nga agbiag ti mannurat no awan ti makiniliana kadagidi a panawen a manmano pay la ti personal computer.
Aminkami, pati payen daydi Genaro, magagaran a makastrek iti baro nga ‘umok’ a pagpalabasan—manen—iti no mano a bulan wenno tawen; diak masinunuo, iti pannakalagipko iti adun a nagumang-umanganmi, ken no mano metten dagiti immip-ipus kadakami. Ngem kadagidi a panawen, nakariknaak iti talged ta iti pannakaited kaniak iti gundaway a maaddaan iti nataltalged a pagpalabasan iti paset ti biag, dakkelen a pagyamanan. No dumtengto man ti yaakar... manen—sapay koma ta saanen—wen, diak kayat a panunoten!
ALLON TI BIAG: Walo A Dekada A Panagdaliasat (32)
Dua nayon daydi low-cost housing a naputedputed iti sagdudua a ridaw. Addakami iti maikatlo a dua a ridaw ti akindaya a nayon; akinkanawan a ridaw no sumangoka iti daya. Dua ti kuartona iti kanawan a mawidawidan apaman a makastrekka iti kalalainganna kalawa a salas, a sumango iti bassit a kosina, nga adda iti kanigid ti kalalainganna met iti kadakkel a banio. Adda ridaw a masango no rummuarka iti kosina, a mangiturong iti kalalainganna met a kalawa iti likud. Pasig a kalalainganna! Nakiro?
Arigna man ti nakanganga a diak ammo ta awan a pulos ti nadanonmi a naguneg.
Ngem napunno a dagus idi makastrek ti bunggoymi, a kunam no sangabatalion a nagiinnuna iti maymaysa a paks-hol!
Wen gayam. Naimbag laeng ta saan a naisurot daydi tatang ken ti agsiuman kadakami, ta sakbay nga immakarkami, adda inted ti gobierno kadagiti beterano a lugarda idiay Laguna. Nasayaat unay ta bareng no idiayen ti pagtalnaan daydi tatang ket saanen nga agakar-akar a kasla umang idiay Timippang.
Intaraymi ‘di bangko ni Baket Orang—malagipyo ‘di kunak a laglagipenyo? Daydi bangko? Isu ti nangipatugawan ni Samar kada Lingling ken Dondon.
Naganatankami a nagiserrek kadagiti gargaretmi. Pinilik ti akindaya a kuarto para kadakami nga agaama/agiina. Impabagik kada Herman ken daydi Erning, ken no asino pay, ti akinlaud a dumna iti kalsada. Da Herman metten ken daydi Erning ti nangipuesto iti daydi kagasatan iti amin a nagasat a double deck, ket isuda ti naisangrat nga agidda.
Ngem aguraykayo. agsubliak iti daydi malas a bangko ni Baket Orang!
Di pay napudpudotan ti likudmi no lalausen ti manao, addaytan daydi Baket Orang—diak ammo no kasano a naammuanna ti yanmi—a kasla dragon nga umap-apuyen ti ngiwatna iti panagarmalaytna, numona ta imbandona pay, a siguradok a nangngeg ti sangakaarrubaan. Diak la ammon no ania ti nasasao daydi abogado a kaarrubami a nairanrana met idi nga immakar.
Lumlumbuak ti darak ket sippadongek man la koma ti kunak, wenno iduronko tapno maidaramudomen iti ruar daydi baket nga Orang. Naimbag ta nakapagteppelak met laeng ket indiram-osko laengen ti nalaus a babainko. Ania ngarud ket basolko met!
Dakami ken ni kaingungot? No kasano a nairemediok ti napanko intaray iti kayo a kama idiay Cubao, diak malagipen. Basta kasdi ti inaramidko.
Adu pay ti kasapulan a masapul a sapulen... kas iti tugaw.
Ken telebision... tapno makabuyakami iti PBA!
Ken pridieder.
'Ba, ambisioso, aya? Kunam met la no miliones ti insakibotko!
Idinto a masapul pay gayam a mapanko alaen dagiti orderko a muhon idiay College of Engineering tapno adda ipuestok a talaytayan a sumrek iti balay manipud iti kalsada.
Nangarkilaak iti "ikot' a dyip a nagikargaak kadagidi tallopulo wenno limapulon sa idi a pedaso a muhon. Impagarupko a laglag-anek a bagkaten dagidi annak ti kabalio a muhon ngem ultimo dagsenda met gayam. Numona ta di man la pulos timmulong daydi sumangkadugyot a drayber; nakaim-imas ketdi ti panagpayubyobna iti sango ti manibela bayat ti panagwang-iwang-itna a mangdangdanggay iti "Lawiswis ng Kawayan" ni Pilita Corrales sa idi no diak mariro.
Aguyaoyen ti dilak ngem diak pay nagudua dagiti muhon nga ikarkargak. Idi makun-osko ti agikarga, mapugsat san ti angesko ti panagriknak ket dandani diakon mabagkat dagiti sakak a naglugan.
Nadaraskami a nakadanon iti low cost housing. Diak pay nakain-inana no ar-arigen, masapul manen a diskargaek dagidi kagasatan a muhon! No napnapanan dagidi kabbalaymi a tiltillayon, diak malagipen.
Ay, Apo, aya! Diak kabaelanen ti bagik ket idalupisakko latta koman idi madiskargak dagidi muhon, ken mayawatko ti arkilak.
Sagdudua pedaso ti pinagsilpok, ken pinagaabayko agingga a naipuestok amin dagidi muhon. Nangipatakderak iti uppat a pedaso iti agsumbangir a murdong iti sungaban ken iti kimmamang iti agdan.
Aniat’tayen ‘tay naisaw-atko? Pridiedir ken konsol a tibi?
Nangnangngegko idin dagiti matintinnagan nga aplayanses. Inkeddengko ti mapan agaplay iti daydi Uniwide iti nagkurosan ti EDSA ken Aurora idiay Cubao, a kaabay ti Max. No adda idi aglasat a kuarta iti dakulapmi, mabisbisinankami ken ni kaingungot a dumagas iti daydi Uniwide, nga agorder iti lugaw nga adda laokna a liningta nga itlog. Napuoran wenno inrantan sa kano idi a pinuoran ti akinkukua.
Napaspasarakak ti nakayawid iti console TV a black and white.
Simmaruno a naigasatak ti nangyawid iti pridiedir!
Idi kuan, kanayonen a diak mapagsabat ti sinturonko, kas pagsasao!
Naminsan, kinasaritanak daydi Genaro.
“Mabalin a mangkuyogak iti umay makisarita kenka?” kinunana. “Bareng makatulong kadakayo...”
Ammok lattan ti kayatna a sawen. Nasasaona idin a naisursurot kadagidi pangpangulo ti pammatida a napan nangasaba idi adda pay iti umabagatan, a nalipatakon no sadino.
Saan, kunak, koma ta kadagidi a panawen, naimulan iti panunotko nga awan dulianan dagiti mangikaskasaba iti pammati. Agpapadada nga adda Diosda. Isu a diak nakimismisa—wen gayam, kanayon nga itugot ni kaingungot ni Lingling no mapan makimisa iti UP Chapel. Ngem ni naminsan, dinak napasurot.
Ti adda iti panunotko: no agpayso nga adda Dios, ket itedna amin a dawatem, apay a nasken a magnaka pay la iti sabali a tao, a mangidanon iti dawdawatem Kenkuana? Nabilbileg, a, no mismo a sika ti mangidanon, saan a paingalngalngalanka pay laeng. Adda sagpaminsan idi a yaawagko Kenkuana, ket maymaysa a balikas ti us-usarek: Apo, Apo! Para kaniak, no agpayso ti kunkunada a mangngegna amin a makisao kenkuana, umdasen dayta a balikas a mangidanon iti masapulko.
Idi dayta!
Isu a daydi panangipakada daydi Genaro ti yaayda pannakisao kaniak, diak napagkedkedan, gapu ta nasinged a gayyemko ket diak kayat a paayen. Nasayaat ti panagkaduami idi idiay Manggahan, Pasig. Ken bigbigek met ti pannakikabsatna kaniak ta immay pay ngarud idi idiay Buenviaje, sa manen nagkamang kaniak idiay balay ni Baket Orang, a nakaigapuan ti isusurotna idiay Amorsolo.
“Ket umaykayo latta, a.”
Daydi laeng ti nasaok. Ngem adda idin maab-abel a panggep iti ulok.
Naraniag ti rupa daydi ministro a kinuyogna. Nakialamano a dagus idi mapastrekko ida.
Pinagtugawko ida, tapno dina met kuna nga awan ti sursurok.
“Magtanong ka lang kahit ano tungkol kay Kristo, brad,” nakataltalged ti timekna.
“Pasensya na pero wala na akong itatanong dahil lahat ng tanong ko, e, alam ko na ang sagot,” kinunak a diak insina dagiti matak iti ministro.
Nagkinnitada iti daydi Genaro.
“Kung ganoon pala, e... hindi na kami magtatagal.”
Mababain daydi Genaro a nangkita iti kaduana, a dinak pay binaw-ingan.
Saan a nagbayag, simmangpet daydi Lina Lorenzo Sumaoang—malagipyo daydi nagkuna: ‘Ubing pay met gayam ti impagarupko a lakayen!’—a mangsukon kadagidi agama a Genaro ken Sonny Boy. Naragsak a nakakita kadakami ken ni Samar, ken nagyamyaman iti panangpasangbaymi kadagidi agamana.
Nadamagmi a tapno saan a marakrak ti talna ti pamiliada, tinallikudan daydi Lina ti nariinganna a pammati ket nagpabautisar iti pammati daydi Gen.
Daydin ti naudi a panagkikitami. Nadamdamagmi laengen nga impuged daydi Gen ti panawenna a nagsursurat iti drama a para radio. Tallon sa wenno uppat pay ketdi ti naggigiddan nga iniggamanna a programa ket pulos nga awan ti inanana a nagsursurat. Sagpaminsan la idin nga adda mabasami a saritana iti Bannawag.
Uray no kasdi ti kinarikut ti sasaadenmi, kas man la bituen daydi nalidem a bombilia a nangkiremkirem kadakami nga agassawa bayat ti nargaan a turog da Lingling, Dondon, ken Mimi iti ginatangko a kayo a kama a naaplagan iti ikamen, a rinabii a matumoy iti angseg. Naglaingda ngamin nga aggatas; ni la ngaruden Dondon, mano a tawennan di pay naisina ti mamador iti subsobna! Kunayo man ketdi, ti laingda nga agbayuot iti rabii; awan dulianan!
Ammoyo no ania ti iddami nga agassawa?
Aplaganmi ti nalamiis a baldosa... nga isu ti nangsirsiripan kadakami ti rayray ti bombilia.
Nga isu ti nakainawan ni Chichi.
A naitao iti maikadua nga aldaw ti Enero 1976, idiay Project 4 General Hospital idi ngem Project 4 Health Center sa itan. Diak malagipen no apay a saanen nga iti daydi Ortañez Hospital ti nangitarayanmi, amangan no nanginngina. Nagbayadak idi iti sangapulo a pisos.
Adu ti pasiente iti daydi nga ospital. Diak malipatan daydi maysa a pasiente a babai a kurang la aglabutab ti ngiwatna iti di agsarday a kasasaona, nga impanda idi agangay iti pasilio ta agatibuor. Addan sa kano idi sakitna a naalana iti kinababaina isu a sumaray-ob ket dida kayat a di makaanges dagidi dadduma a pasiente. Diak ammo no ania ti napaspasamakna idin.
Naitao a natingra a kayumanggi ni Chichi. Kinunak nga inyang-angaw: “Bakit ang itim ang anak ko... Pinalitan n’yo yata!”
“Ay, hindi, mister... baka na sa lahi!”
Bagtit a nars daydi, a!
Ngem agkarkarupada met ketdi ken ni Mimi, a; kunkuna pay dagiti makakita, nga agkasinginda.
Ne, ket manodan?
Uppatdan, kaipapananna a nakainnemkamin! Kumamkamakamkamin kadagidi tatang ken nanang! Ha-ha! Miss Dayrit... ditaka lattan, a, library!
Isu a simmangpet daydi Nanang Elen a katugangak, a para laba iti lampin. Kunam pay, no aglaba, nagadu ti tumpaw manipud iti lampin, nga ipaanudna. Ngem naanus daydi Nang Elen, pulos a diak nangngegan a nagreklamo. Saan ketdi idi a maaw-awan ti nangisit a sigarilio nga ammolanna nga akin-uneg ti sindina bayat ti panangpayanudna—ulitek—kadagiti tumpaw iti lablabaanna!
Idi kuan, insangpet daydi Anti Rosa daydi Estreling a naggapu pay idiay Pudtol. Isu ti para aywan, daydi Nanang Elen ti para laba.
Ti pakalagipak la unay iti daydi Estreling, ket ti laingna nga agprobitsar iti lutuenna a sidaen no awanen ti adda.
Adda managbunga a sili’t sairo iti likud ti balay. Isu ti pagburasanna iti adobuenna.
Naimas met gayam ti maadobo a sili’t sairo!
Ngem mariakosina! No orasen a rummuar, kasla metten maur-uram daydiay ruaranna!
Gapu iti panagburas daydi Estreling iti sili iti likud, naipalagip met kaniak daydi Jerrica Caballes ta kabatog ti balaymi ti balayna. Malagipyo daydi nagkunaan ni Manang Namnama nga annadak? Adda idin singin a lallaki nga annakna. Ket saan a naksayan ti sigud a kinasingedna a makisarsarita.
Ken simmaruno metten a nalagipko ti adda iti abagatanmi, nga isu ti balay ni Ofelia Silapan, nga itay laeng nabiit, immensahek iti Facebook Messenger kalpasan ti lima a dekada. Ti nakalagipak kenkuana, natulongannak kadagiti papelesko—addanto paset a pangtratarak. Ket nalagipnak met idi nakitana ti ladawanmi a naala iti Thanksgiving.
“Ti pakalagipak a sika daydi kaarrubak ket dagita matam, kabsat!” kinunana. No agranakami idi a rummuar, ket agkinnnablaawkami, parimrim ti panangkitana kaniak, a kasla likliklikanna dagiti matak! Linagipko la ngarud no ania ti adda kadagiti matak a nakalagipanna kaniak. Sinaludsodko dayta idin ken ni kaingungot no ania ti nangayatanna kaniak. Malaksid iti nobelak, dagiti kano matak!
Kitaenyo man, ania ti adda kadagiti matak?
SIMMANGPET DA SADIRI a dimi ninamanama; kaduana daydi tatang, ni Osi, ken ni Norma—pasensia laengen ta diak maawagan iti nanang ta, ulitek, nagdakkel ti tawen a nagbaetanmi. Biddut daydi panangipapanko a nasayaaten ti biagda idiay Tanay ket saandan a mapanunot ti agumang-umang.
Agpayso a napintas ti benepisio dagiti beterano idiay Tanay, Rizal. Panglawaen ti naited kadakuada a daga ket ti la sadsadutda a mangsukay.
Ngem pambar daydi tatang ti panagsakitsakit ti luppona nga inarado ti bala ti sallakong ket dina maipamaysa ti agsukay iti daga.
Ngem ti ket ammok, saan a panagsukay iti daga ti pagaayatna a trabaho. Kaykayatna pay ti agipudospudos iti baka ken kabalio—no sadino ti nagsaadan ti alipuspos a masarakan iti uray sadino a paset ti ayup malaksid la iti tuktokna, dakkel kano ti kaipapananna. Ngem kasla dina naipudosan daydi kabaliomi nga alasan, a maniador—malagipyo daydi sa la nagaget a mangguyod iti kalesa no adda babai a kabalio a sarsarunuenna? Iti ababa a pannao, saan a kanayon a mangab-abak daydi tatang iti pannakisukat-gatangna.
Ngem adda sabali a rasonna—saan a maaw-awanan iti pangliklikan! Kunak ngarud a no nakapagadal koma, ay, ket awan duadua a maysa koma met kadagiti mamasirib!
Nasakaw kano ida ti trangkaso idiay Tanay.
“Diak kayat nga idiay ti pakaitanemak, barok,” kinunana. “No matayak met laeng, kaykayatko nga iti lugar a nakayanakak.”
Talaga met, a! Nasaona dayta idin!
Saan met a ti adik nga agyanda iti sidongmi, ngem ad-adda ketdi nga umirut ti sinturonko. Sabagay, malagipko met a dakkel ti sakripisiona iti panangpatan-ayna kadakami nga agkakabsat, nangruna ket saan met unay a nakapagpuspuspos daydi nanang gapu iti an-annayenna.
Nadlawko a kasla naaronan ti lumlumpaagen a rikna daydi Tessie iti kaadda daydi tatang.
Idi kuan, kanayonen a rumrummuar daydi Tessie. Agingga a nangisangpet iti gayyemna, a makipagyan metten kadakami! Agbalbaliw idin ti aramidna ta madmadlawmi a maibarbarkada kadagiti babbai nga adda manmanokenda nga artista. No kitkitaem, kasla agbalbalinen a tomboy!
Naisaw-atna iti naminsan ti sakit ti nakemna iti daydi tatang. Isu kano ti saksakitenna unay.
Dolly ti nagan daydi insangpetna iti naminsan. Naimbag ta adda entresuelo iti ngato ti banio ket idiayda a nagyan.
Saan a naksayan ti giwang a nagbaetan daydi tatang ken daydi Tessie. Kanayon a nakamisuot ti kabsatko idinto a pulos met a di nagun-unian daydi tatang. Nagin-innurayda a mangbettak iti ulimek.
Saanen a nagbayag da tatang. Nagpakadada a napan idiay Santa Maria, Ilocos Sur. Imbatida ni Sadiri.
Saan met ketdi a naliwayan daydi Erning ken ni Herman ti mangted iti pangsupusop ni Samar iti pakitiendana, ken igatangna iti gatas da Lingling ken ni Dondon, ken ni Mimi pay gayam!
Adda dakkel a banag a nalipatak.
Ti ikakaro ti panagsigariliok! Nabileg daydi Insan Itok a nakasursuruak. Ken daydi payen, a, tatang a sigud a di agsigsigarilio ngem napatpatulad laeng iti daydi Angkel Poling ta kanayonda idi nga agtungtungtong idiay Labut.
Tandaananyo. Daydi sangakaha a payubyobek iti makalawas, nagbalinen a sangakaha iti maysa nga aldaw! Dakkel a nayon iti paggastuak. Numona ta puon no kuan ti pagsubsubanganmi ken kaingungot. Idi ngamin damo, Kent ti nagsursuruak idiay Shaw Boulevard. Idi kuan, nagbalinen a Marlboro!
“Nakaing-ingelka!” ti asawak.
“Daytoy la ti bisiok,” inkalintegak. Ket yad-addak pay ti agpayubyob!
Nangruna la ngaruden no agmakmakiniliaak, a kasla ketdin nakaat-atap dagiti pasamak iti sursuratek; diak makapagpanunot no awan ti sussusopek, iti atitiddog a susop, sa aggiddan ti agong ken ngiwatko a ruaran ti nakapuspuskol nga asuk! Sa pasarunuak ti umarub-ob iti nakaing-ingel a kape. Ama, ti annayas ti panagpanunoten, ‘ya, no kasdiay!
No umat-atendarak idi iti miting ti GUMIL Metro Manila, saanak a paudi nga agpayubyob ken agarub-ob iti nakaim-imas a kape! Saanak a maaw-awanan iti kaha ti sigarilio iti bolsak; uray di nakasindi, magusgustuak a lang-aben ti ayamuom ti sangakaha iti bolsak. Ammoyo kadi, gimmatangak pay iti napintas a lata a kahita ti sangakaha—malagipyo ti dinadael daydi Insan Erwin idiay White House? Ken kunayo pay, gimmatangak metten iti lighter a Zippo!
Agasem a bisio?
Nasursurok pay ti agpaatiddog iti barbas. Kayatko a tuladen daydi Rogelio Sikat a maysa a nobelista a Tagalog ken mangisursuro iti Pilipino Department ti UP.
Ken agpalampong! Numona ta nakapigpigket ti pomadak a Tancho, a diak ammo no adda pay ita. No agdigosak idi, ad-addan ti kilet ti buokko, a lampong la ngaruden, napunno pay iti pomada, a di nabaelan nga ikkaten ti sabon a nabanglo. Uray pay ti Perla a sabon a paglaba! Ha-ha! Kunayo, ania ti banagna?
No agsagaysayak idin, kalpasan a makapunasak, ama, aya, ta pimmuraw metten daydi Tancho gapu iti sabon nga inusarko!
Saan pay nga uso ti shampoo idi. Panunotenyo laengen, a, no ania ti langak idi.
Ket wen, agpomadaak latta, a, tapno adda met bangbanglona. Nakasilsilap ti lampong nga ulok ket kurangko pay ti maysa nga ermitanio! Sayo inayon ti atiddog a barbasko—kunada, nasayaat kano a pagbrutsa!
Ngem diak nadlaw ti dakkel nga imresak. Ken ti kinamanagpungpungtotko. No diak masarakan ti paris ti mediasko, agungetakon. Diak imbagbaga, ngem maysa a makagapu ti kaadumi iti balay. Diak met idi kabaelan a patapuaken dagidi kakaduami ta diak kayat nga adda masaoda kaniak.
Nagpakada daydi Estreling, gapu ketdi ngata ta masansan idin a maladladaw ti sueldona. Isu pay met ngarud idi ti panagap-aplikaren ni Samar a mangisuro—nalibtawak nga inagapad ti pannakairuarna iti eksamen dagiti mannursuro.
Adda daydi nayam-ammo kenkuana a nangato ti saadna iti Departamento ti Edukasion, a makatulong koma iti iseserrekna.
Ngem dumawat iti manok! Kunak no idiay la probinsia ti yan ti agdadawat, uray gayam iti siudad!
Nangato ti pagkitkitaak idi iti bagik, ken kaluksawko dagiti rinuker a kameng ti gobierno.
“Uray dika mangisursuro no agpasuksokka!” kinunak. “Naim-imbag pay nga agdildiltayo iti asin (dandani pay awan idin ti dildilenmi nga asin!) ngem ti agpasuksokka!”
Isu a naipadpad-eng ti panangisurona.
Naimbag ta adda daydi nangirekomdaran ni Manang Ising Alcantara nga am-ammona idiay Quirino Elementary School. A di dimmawdawat iti pasuksok. Mangisuro iti Kinder.
Masapul ni Samar ti kadua daydi Nang Elen a mangasikaso kada Lingling, Dondon, Mimi, ken Chichi.
Kapilitan a nagpasapulkami idiay Labut.
Inyeg daydi Anti Rosa daydi Glory a kabsat ni Balling—malagipyo daydi kakaisuna a kabunggoyak a nasibsibugan iti isbo iti naminsan a pannakaisurotmi a nagtapat?
Nangrugi ni Samar a nangisuro idi 1975.
Naiserrek met idin daydi Erning ni Sadiri iti piggy bank a negosio daydi Prudencio Prado a kabsat ni Manang Namnama Hidalgo.
“Adu ti nasursurok ken ni Mang Dencio, manong,” insurat ni Sadiri idi inusisak iti Facebook Messenger itay nabiit. “Nagbalinak a factory worker, delivery boy... idi kuan, kinunana a siakon ti mangasikaso iti negosiona. Adayoda ngaminen ta immakarda idiay San Pedro, Laguna.”
Sakbay a nagsisinada iti piggy bank business, nakastrek daydi Erning iti Rex Bookstore.
Intuloy daydi Erning ti nagbasa. Ni Sadiri, nakagayyem iti maysa a miembro ti maysa a pammati, ket napan nakipagdagus iti daytoy.
“Mariknak ti rigatyo idi,” kinunana idi agangay, isu kano a limmasin.
Daydin sa ketdi Manong Juan T. Valbuena ti nangirekomendar iti daydi Erning idiay Rex Bookstore.
MASANSAN A KASARITANAK daydi Valerio L. Nofuente a sigud a kaduak iti Filipiniana Section, idi mangisursuron iti Pilipino Department. Kadagiti lallaki a nakaduak iti Filipiniana, isu ti kadekketan kaniak. Ammona a mannuratak, ket gapu ta contributor met idi iti The Philippine Collegian, masansan a pagsarsaritaanmi dagiti sursuratek.
“Kamusta ang writing activity mo?” dinamagna iti naminsan.
“Tuloy pa rin... kailangan kasi, dagdag sa panggastos.”
“Balak kitang kausapin hinggil sa mga kuwento mo. Puwede?”
“Mayroon ba namang hindi puwede sa ‘yo... Pero bakit ba?”
“Ilalagay natin sa Collegian.”
Nagayek-ek idi mangngegna ti nagan ti maysa kadagiti agbibiag iti saritak.
Lucia. No gayam Tagalog, adda awengna a madi ti Lucia... kasla koma lusyang.
Ang Sikolohiya ng Pagkasakal sa mga Kuwento ni Lorenzo G. Tabin ti paulo ti interview-na iti The Philippine Collegian iti isyu a Mayo 12, 1977.
No diak mariro, naawis ti imatang daydi Manong Juan T. Valbuena iti nabasana iti Philippine Collegian. Naayat met idi daydi Manong Johnny a sumursurot iti miting ti GUMIL Metro Manila ket sadiay ti nakapatibkeran ti panagam-ammomi, malaksid iti kina-Librarian-na iti maysa kadagiti kolehio ti UP.
“Dimo panggep nga ilibro dagiti saritam?” dinamagna.
“Wen koma, a, manong, ngem awan met ti kuartak.”
Iti ababa a pannao, tinulongannak a mangilibro iti sumagmamano a saritak, a pakairamanan daydi umuna a makapakatawa a nobelak, a "Pakpakawan, Berde!" nasinged nga am-ammona ti akinkukua iti Rex Bookstore ket idiay ti nakaimprintaan ti libro.
Diak malagipen no asino ti nangyam-ammo kaniak iti Channel 4 nga estasion idi ti gobierno. Naawisak nga agparang iti maysa a programa ti Channel 4 maipanggep iti librok.
Isu a napadasak met ti nai-TV idi.
Ngem saan a nagbaliw ti taray ti panagbiagmi. Yan-anaymi ti lubidmi iti makabulan.
Iti maysa nga aldaw, agdardaras ti katulonganmi a nangibaga kaniak nga adda agsagsagana a mangputed iti linia ti danummi.
Dinardarasko nga innala ti iduldulinko a badang ket nagdardarasak a rimmuar. Isagsaganan a putden ti linia idi nakitanak a makapungpungtot a mangitagtag-ay iti badang.
Binagkatna a dagus dagiti alikamenna ket nagtartarayen nga immadayo!
Simmaruno daydi ipatpategko nga aso.
Kasuron ni Dondon ta tinukmaan a dagus ti aso ti naibbatanna a karaykay sana intaray iti ruar; kasta unay ti baraso ni Dondon a nagsubli iti panganan.
Adda agsapsapul iti gatangenna nga aso.
Inlako ni Samar daydi nakakaasi nga aso!.
Agan-anang-ang ti aso a mangkuskusilap kaniak bayat ti panangulod ti gimmatang iti talina. Nagdardarasak a simrek ta diak kabaelan a denggen ti pakaasi ti ayup a kasla mangpabpabasol kaniak.
Adu pay ti nasken a maammuanyo maipanggep iti Amorsolo.
(Matuloyto)
Napalabas a paset: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30
