Nakibur dagiti stock market sipud pay idi Lunes, Enero 27, gapu iti panagamak dagiti investors ken stock holders kadagiti kadadakkelan a tech companies iti lubong a mabalin a tippuogen ti maysa nga artificial intelligence (AI) chatbot nga inaramid ti Chinese tech startup a DeepSeek. Pinabara met daytoy dagiti debate maipapan iti ekonomiko ken geopolitikal a kompetision iti nagbaetan ti U.S. ken China maipanggep iti panagdebelop iti teknolohia ti AI.
Iti ababa laeng a panawen, nabalinan ti AI assistant ti DeepSeek nga agawen ti ranggo dagiti kangrunaan nga AI apps kas iti ChatGPT ket daytoyen ti No. 1 a ma-download a libre nga app iti iPhone Store ti Apple. Maysa a nangruna a pakadanagan ti dadduma nga agpalpaliiw iti U.S. tech industry ket ti banag a ti maysa laeng a Chinese startup, a sangkabassit laeng no ar-arigen ti pondona ken limitado laeng ti rekursosna, ket sinangdona dagiti American companies a mangidadaulo iti generative AI ken aggasgastos iti binibilion a doliar.
Daytoy a banag a makaaramid ti maysa bassit a kompania ti AI iti nabileg a sistema ti AI, kuestionarenna ti kadakkel ti gatad ti kuarta nga ibagbaga dagiti U.S. tech companies a planoda a busbosen para kadagiti data centers ken computer chips a kasapulan tapno lalo a mapabileg ken ad-adda pay a maparang-ay ti AI.
Ngem ti hype wenno di nakapapati a maipadpadamag ken di umisu a kapanunotan maipapan iti technological advancements ti DeepSeek, nanggubuay met iti pannakatikaw.
Cabie-Quinto, pinadayawan ti COFACC
"Pantastiko dagiti modelo a binangonda (dagiti developer ti DeepSeek), ngem saan met a milagro dagitoy," kinuna ti Bernstein analyst a ni Stacy Rasgon, a mangad-adal iti semiconductor industry ken maysa kadagiti sumagmamano nga stock analyst a nangibaga a ti agdama a reaksion ti Wall Street (stock market) ket panaglablabes.
"Saanda nga agus-usar iti ania man nga innovation a di pay ammo wenno nalimed wenno ania man," kinuna ni Rasgon. "Dagitoy (a teknolohia ti AI) ket datin nga eks-eksperimentuen wenno ar-aramiden ti kaaduan (nga AI developers)."
Ania kadi daytoy DeepSeek?
Nabangon ti startup a DeepSeek idi 2023 idiay Hangzhou, China ken inruarna ti umuna nga AI large language model (LLM)-na idi arinunos ti 2023. Ti CEO-na a ni Liang Wenfeng ket dati a co-founder ti maysa kadagiti kangrunaan a hedge fund iti China, ti High-Flyer, a mangipampamaysa iti AI-driven quantitative trading. Idi 2022, nakaala (nakagatang) ni Liang iti cluster ti 10,000 a high-performance A100 graphics processor chips ti Nvidia a nakabase idiay California. Dagitoy a chips ti kangrunaan a maus-usar a mangpataray kadagiti sistema ti AI. Di nagbayag kalpasanna (a nakaala ni Liang), linimitarenen ti U.S. ti panaglako kadagitoy chips ti Nvidia iti China.
Segun iti DeepSeek, naaramid dagiti nabiit pay a modelona babaen dagiti lower-performing nga H800 chips ti Nvidia, a saan a maiparit iti China. Daytoy a banag ti nangipaduyakyak ken nangprobokar payen a saan a kasapulan ti nabibileg ken nangingina a hardware wenno chips tapno makaparnuay iti cutting-edge nga AI research.
Itay napan a bulan, nangrugi a maawis ti ad-adda nga atension iti DeepSeek iti industria ti AI ti pannakairuar ti baro a modelo ti AI nga impannakkel ti DeepSeek a pumadpad kadagiti kapadana a modelo manipud kadagiti kompania ti U.S. a kas iti OpenAI (akin-aramid iti ChatGPT) nga agus-usar kadagiti nangingina nga Nvidia chips a mang-train kadagiti sistemada a mangproseso iti naruay a datos (nga isu ti pagadawan met ti AI chatbot iti isungbatna kadagiti naruay a saludsod wenno paaramidda kenkuana). Ad-adda a simmaknap ti kinalatak ti DeepSeek chatbot kadagiti app store ti Apple ken Google iti rugrugi daytoy a tawen.
Ngem ti maysa a follow-up research paper a naipablaak idi napan a lawas ti lalo a nanggubuay iti panagbuteng dagiti maseknan. Ti nasao a papel ket maipapan iti sabali pay a modelo ti DeepSeek AI a maawagan iti R1, a nangipakita iti nadur-as a "reasoning" skill a kas iti abilidad a mang-rethink wenno mangmennamenna manen no kasano a solbarenna ti maysa a parikut iti matematika. Ken kangrunaanna, amang a nalaklaka (iti pinansiana) ngem iti kapada daytoy a modelo nga ilaklako ti OpenAI, ti o1. (Matt O'Brien/Associated Press)
