
SIUDAD TI BATAC - Makapagagar ken napnuan ragragsak nga aktibidad a nangitampok iti banglo ti bawang ti Ilocos ti nangpabaro iti interes dagiti mannalon ken negosiante nga agmula iti ad-adu pay a bawang ken mangpasayaat kadagiti produktoda para iti nalawlawa a merkado.
Iti pannakaitampok ti kapateg ti bawang a kas taraon ken agas, naluktan ti bawang festival idi Abril 10 iti Mariano Marcos State University Student Center, a nakaummongan dagiti kangrunaan a pannakabagi manipud kadagiti publiko ken pribado nga institusion a pakairamanan ti Japan International Cooperation Agency (JICA) ken ti Taiwan Technical Mission iti Filipinas, tapno mapabileg manen ti industria ti bawang iti Ilocos Norte. Ti probinsia pay laeng ti agtaltalinaed a top producer iti pagilian.
Kas maysa a mannalon ti bawang iti pinulpullon a tawen iti Siudad ti Laoag, kinuna ni Angelo Mateo, 51, a magagaran a mangammo iti ad-adu pay maipapan iti kabaruanan a teknolohia iti produksion ti bawang tapno sumayaat ti apitna.

“Nabayagen nga agmulmulaak iti bawang ket makunak nga adu ti itdenna a parabur,” kinuna ni Mateo. Mairaman ti Siudad ti Laoag iti 13 pay a local gobvernment unit a producer ti bawang iti probinsia a kasali iti festival tapno ipakitada dagiti produktoda a bawang a pakairamanan ti presko a bawang, naartem a bawang, garlic-flavored chichacorn, gourmet salt with garlic, powdered garlic, ken dadduma pay.
Maitampok met ti nalatak a black garlic ti Japan ken dagiti Harmonous, Block Buster, ken Hanbao a variety ti bawang ti Taiwan tapno sukisoken dagiti lokal a mannalon ti potensial dagitoy para iti pannakaparang-ay iti industria.

“Sapay koma ta maitandudo iti daytoy a pasken ti kinapateg ti industria ti bawang iti Ilocos Norte,” kinuna ni Pancho Jose, abogado, chief of staff ni Gobernador Matthew Joseph Manotoc, ken agriculture project consultant a nangibagi iti gobernador kas keynote speaker bayat ti pannakalukat ti piesta ti bawang.
Segun iti kaudian a report manipud iti Department of Agriculture, sitatalinaed ti Ilocos Norte a kas kangrunaan a producer ti bawang, a mangbukel iti 74 a porsiento nga addaan average a produksion iti 4,376 a tonelada metriko iti tinawen.
Plano ti Ilocos Norte nga ikalawa pay ti mamulmulaan iti bawang iti probinsia tapno mapaadu ti apit iti di nakurang a lima a tonelada iti kada ektaria, ken segun iti kaudian a validation trial, kinuna ni Dr. Dionicio Bucao, direktor ti Mariano Marcos State University (MMSU) Research Directorate, a "mabalin pay ketdi a malabsan ti target yield agingga iti 10 a tonelada iti kada ektaria” no maipaay ti umno nga intervention ti teknolohia.

Tultulongan ti gobierno ti Ilocos Norte, babaen ti pannakitinnulong ti MMSU, dagiti mannalon ti bawang iti panagpataud iti nasalun-at ken dadakkel nga ulo ti bawang babaen ti panagusar kadagiti tissue-cultured planting material nga addaan iti nangatngato a survival rate, ken klasta met ti panangpasayaat iti salun-at ti daga.

Naipasdek pay ti garlic research and development center iti MMSU tapno mangipaay iti science and technology-based interventions tapno mapaadu ti benepisio dagiti mannalon ken entrepreneurs manipud produksion agingga iti pannakailako dagiti produkto. (Leilanie Adriano/Philippine News Agency)