
Inakusaran dagiti grupo dagiti mannalon idi Domingo, Mayo 4, ti administrasion ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. a mangikarkari iti palso a namnama kadagiti minilion a Filipino nga agsagsagaba iti nangato a presio ti bagas, nga inawaganda a kas "dakkel a panangallilaw" ti kari ti presidente a ₱20 kada kilo a bagas ken kas maysa laeng a panangisiasi manipud iti umun-uneg a krisis ti bagas iti pagilian.
Kinuna ti Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP) ken ti Amihan National Federation of Peasant Women (Amihan) nga awanan iti pudno a plano ti administrasion a mangibaba iti presio ti bagas, ket dagiti naestablisar nga annuroten, partikular ti Rice Liberalization Law, nangpakaro laeng iti kasasaad para kadagiti mannalon ken consumer.
“Nadisenio ti Bente Bigas Mo a limitado, saan nga agpaut, ken para adda la makuna a maaramidan, ket adayo a mangipaay iti pudno a pakabang-aran kadagiti minilion nga agsagsagaba iti ngumatngato a presio ti bagas,” kinuna dagiti grupo iti maysa a napagtipon a waragawag.
Kinuna ni KMP chairperson Danilo Ramos, mannalon manipud Bulacan, a ti kampania ti administrasion iti nalaka a bagas, maysa laeng a “gimmick” a mangilisi kadagiti pudno a pakaigapuan ti kinaawan ti seguridad ti taraon.
"Sipud rugina, nalawag a propaganda ken panangallilaw ti Bente Bigas Mo... Saan a solusion daytoy no di ket panangallilaw bayat nga agtultuloy nga aggargaradugod ti tian dagiti tattao,” kinunana.
Pinabasol ni Ramos ti Rice Liberalization Law a kas nakaigapuan ti manayon a pannakadadael ti lokal a produksion ti bagas, a nangpakaro iti panagpannuray ti pagilian kadagiti imported a bagas, ket nangted iti ad-adda a panangkontrol dagiti negosiante ken agang-angkat iti presio ti bagas.
“Gapu iti Rice Liberalization Law, ngimmato ti panagpannuray ti Filipinas iti rice import manipud 14% idi 2018 agingga iti 23% idi 2022. Iti ababa a pannao, insugal ti gobierno ti seguridad ti taraon dagiti umili iti foreign market,” kinuna pay ni Ramos.
Makita iti datos manipud iti grupo a manipud 2018 agingga 2024, ngimmato iti 17% ti average retail price ti bagas. Iti isu met la a panawen, ngimmato laeng iti 14% ti minimum wage iti Metro Manila, ken nabumbuntog pay ti panagdur-as kadagiti rehion ti agrikultura.
Bimmaba met matgedan ti adu a mannalon ti pagay gapu iti pananglayus dagiti imported rice kadagiti lokal a merkado.
"Pinapatay ti importation ti pagbiagan ti rinibu a mannalon, agtrabtrabaho iti talon, ken agtrabtrabaho iti kiskisan,” kinuna ni Ramos.
Kinuna met ni Amihan secretary-general Cathy Estavillo a dagiti pudno a benepisiario ti agdama a rice policy ket dagiti dadakkel nga importer ken rice trader, saan a dagiti ordinario a Filipino.
"Pangay-ayo ken gimik laeng dagitoy iti eleksion. Idinto binilbilion a pisos ti gangganaren dagiti kartel ken importer, lumluned met iti bisin ken utang dagiti umili," kinuna ni Estavillo.
Impaganetget dagiti grupo a pito laeng a porsiento iti bagas ti lubong ti mailaklako iti internasional, isu a “napeggad a di mataginayon" ti panagpannuray ti Filipinas iti importasion.
Manipud idi naipatungpal ti RLL idi 2019, rinibu a rice mills ti nagserra ken bimmaba ti lokal a produksion.
“Kinapudnona, saan a ‘Bente Bigas Mo,’ no di ket 'Bente Milyong Pilipinong Nagugutom'," kinuna ni Estavillo.
Agpada a kidkiddawen ti KMP ken Amihan ti pannakawaswas ti Rice Liberalization Law ken pannakaipatungpal ti pudno nga agrarian reform tapno maibangon manen ti domestic rice industry ken maragpat ti pudno a seguridad ti taraon. (Jel Santos/MANILA BULLETIN)