
Isaysayangkat ti Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) iti repopulation ti Japanese weather loach, a pagaammo iti lokal a kas "yu-yu," tapno mapaadu manen daytoy a dandanin mapukaw a lames iti tamnay iti Cordillera Region.
Sigud nga adu ti yu-yu kadagiti rice terraces ti rehion. Ngem maigapu iti komersialisasion ken agbaliwbaliw a wagas ti panagtalon, bimmassiten ti populasion daytoy nga species.
Segun iti BFAR, ti yu-yu wenno Japanese Weather Loach ket intugot dagiti Hapon iti Filipinas idi World War II.
Kinuna ni BFAR Regional Director Lois June Fermin a itiptipondan ti produksion ti loach kadagiti heirloom rice terraces, partikular kadagiti probinsia ti Benguet, Mountain Province, Ifugao, ken Kalinga.

"Nakitami ngarud a no haanmi gayam nga inrugi nga i-revive, nga ikkan iti pansin dagitoy loach, maawanen iti sumaruno a dua wenno tallo a tawen," kinuna ni Fermin.
Kinuna ni Fermin a saan a narigat ti mangtaraken iti loach ngem sensitibo unay dagitoy nangruna iti aglawlawda, a kasapulan nga addaan iti organic matter. Daytoy ti gapuna nga igangganetget ti BFAR ti panagmula iti heirloom rice.
"Yen-encourage-mi ti heirloom rice production ta 'diay heirloom rice, haanda a kabkabilan iti abono wenno pestisidio ta idiaykami nga agikabil (iti loach). No ikkam isuda iti synthetic fertilizer ken pesticide, pumanawdan (dagiti loach), agbirokda iti conducive a pagyananda," kinuna ni Fermin.

Impalgak ni Fermin a naipasdekdan ti loach hatchery iti Mayoyao, Ifugao. Tapno ad-adda pay a mapaadu ti produksion, maar-aramat met ita ti BFAR station iti Kalinga a pagpataudan iti loach fingerlings imbes a tilapia.
Optimistiko ti BFAR a babaen ti panagreggetna a makitinnulong kadagiti mannalon ken mangngalap, umadu ti populasion dagiti yu-yu ken inton agangay, umaduda manen iti natural a pagnanaedanna. (Debbie Gasingan/DEG-PIA CAR)