(TULOYNA)
BAYAT TI KAADDAK idiay Humanitarian Center, babaen ti panagsinsinnuratmi ken ni Brother Luis Delfin, naammuak a naalanan idiay Crystal Care, idiay Lynwood, daydi Sister Pelagia Delfin, ken ti buridekda a ni Lehi. Naikamakamda sakbay ti maika-beinte uno a kompleanio ni Lehi. Nasao ni Brother Delfin a pangrugianda laeng nga umaddang ti Crystal Care. Nagur-urayda iti gundaway a makapanaw, a makaumay met ditoy Utah. Malagipko la ngarud ti nasaona kaniak, a sisasaganan nga agsubli iti Mannakabalin apaman a maaprosanna ti bakrang ti Salt Lake Utah Temple! Adda dakkel a gapu no apay a kasta lattan ti panagtamed dagiti miembro kadagiti templo nga ibilangda a Balay ti Apo.
ALLON TI BIAG: Walo A Dekada A Panagdaliasat (41) 1
Ni Brother Luis Delfin ti nangestoria iti napaspasamak idiay Crystal Care idi awanakon idiay. Nagpapanaw kano dagidi nakadkaduak.
Ken natay kano daydi Benny a nangrelreliebo kaniak iti diak malagipen no ania a gapu.
Maysa laeng ti di napapanaw.
Ta isu a mismo ti pimmanaw. Wenno naglibas, kunak koma.
Intarayna ti dakkel a kantidad nga intalek kenkuana daydi Emy Canaña.
Awan sabali no di daydi nalaing a Mekene Abe a taltalken unay ni Emy a gayyem. Inaganak man laengen: daydi Hilda Macaraeg! A nagkuna kaniak: “America na dito, Mang Lorenzo!”
America kanon ditoy. Isu nga uray takawam ti gayyemmo, mabalin lattan; aglalo no intugtugotmo dayta nga ugali manipud idiay Filipinas, a mahal mong tunay! Isu ngarud nga America ditoyen!
Nagalas nga ugali, ‘nia?
Ne, naitawtawkan. Agsubliak idiay Yorkshire.
Inawatmi ken ni Samar dagidiay Delfin idiay Yorkshire. Ay, ket wen, a, napekpekkami koma no nadanonda da Jojo ken ni Chichi. Da Brother Luis ken Sister Pelang ti nangakopa iti kuarto ni Chichi. Binagi ni Lehi ti kuarto ni Jojo.
Iti isasangpet dagiti Delfin, limmag-an ti binulan a bayadak iti balay. Sag-$300 sa idi daydi tatang ken dagiti Delfin; imbagak a tulongda iti amortization.
Nakatulong met ti bassit a naapitmi a natnateng iti plot iti daya ti balay no naisibeten ti Winter ket sumreken ti Spring.
Gapu ta naisaw-atko bayat ti panagsinsinnuratmi a mabalin a matulongak ida no umayda iti Utah, inrekomendak ni Brother Delfin idiay Humanitarian Center. Napalalo ti yamyamanna ta dina la naaprosan ti pader ti Salt Lake Utah Temple, ngem nagsesionkami pay. Uray no nababa ti sueldo iti HC, ‘tay kunakon, nalabon ti benepisio a pangabrutan. Ken makapagtrabaho manen iti Simbaan ni Brother Delfin—nagretiro a hardinero idiay Manila Philippines Temple sakbay a napan idiay Idaho a yan ni Helen a maysa kadagiti dua nga annakna iti immuna nga asawana a taga-Narvacan, Ilocos Sur; nagyanda idiay bayat ti panagtrabahona iti maysa a paktoria. Nabalo idi madungpar ti lugan daydi immuna nga asawana.
Ken panggepda idi a pagmisionen ni Lehi. Isu la idin ti di nakapagmision kadagiti tallo nga annakda a lallaki... Panangatur, apokoda ni Lehi ta anak-iti-biddut ti inauna nga anak ni Brother Delfin. Isuda ti nariingan ni Lehi a dadakkelna... adda bassit ringgor iti pamiliada.
Nalipatak, ket aturek. Addan ni Samar iti ABC sakbay a simmangpet dagiti Delfin; impastrekna daydi Sister Delfin idi agangay.
Idi sisasaganaakon a mangusar iti naadalko bayat ti kaaddak iti Humanitarian Center, rinugiak ti nagsapul iti sabali a trabaho.
Adu ti nagaplikarak... Manen! Inunak ti Distribution Center ti Simbaan a kasango ti HC iti ballasiw ti 1700 South iti abagatan. Insarunok a nangalaan iti eksamen ti Intermountain Health Care iti nagsulian ti Bangerter Highway ken 4700 South, a pakausarak iti Samarlko iti Salt Lake Community College. Napintas ti IHC, isu itan ti maysa a kadakkelan a hospital iti Utah. Isu la ti addaan iti Huntsman Cancer Insitute; aggapu pay iti kabangibang nga Estado ti adu a pasienteda, nga iluganda iti helecopter.
“We’ll call you for the result,” kinuna ti IHC idi malpasdak a kasarita.
Immuna a naawatko ti awis ti Distribution Center. Mangrugiakon iti sumuno a Lunes. Idi sumangpetak iti malem, nasangpetak ti mensahe ti IHC iti telepono.
“This is to inform you that you passed the interview. Come and report on Monday...”
Nagtibnok ti gagarko iti daydi nga aldaw. Kayatko ida a dua. Warehouse Worker I ti puestok idiay Distribution Center. Office Staff idiay Intermountain Health Care.
Dakkel ti pribilihio nga ited ti IHC. Umuna, ken kangrunaanna, a diak idi ammo: ti health benefit. Siempre, no empleadoka iti hospital, dakkel a banag. Nasaysayaat pay nga amang ti sueldo ngem idiay Humanitarian Center.
Nababbaba ti sueldo iti Distribution Center, ken nadagdagsen ti trabaho ta nakitak idi napanak nagaplikar. Agbagkat kadagiti karton a naglaon iti Biblia, Book of Mormon, ken dadduma pay a liblibro ken magasin nga order dagiti miembro iti nadumaduma a paset ti America; yurnosmo kadagiti agur-uray a paleta. Aguyasda iti conveyor sa agalus-os nga agpababa iti pakabagkatanda a maisalansan kadagiti agur-uray a paleta. Saan a maymaysa ti paleta. Adu ti agur-uray; sangsangkamaysa ti maymaysa ti papananna. No napunnon ti paleta, mangalaka iti pallet jack ket ibunagmo ti napunno a paleta a yasideg iti ridaw a pagur-urayan ti dakkel a trak.
Ania ti piliek?
Sigud nga arapaapko ti agtrabaho iti Simbaan iti Salt Lake, a tuloy ti kina-translator-ko. Ninamnamak a nalakaak a makastrekak iti Translation Department gapu ta nabayagen nga agipatpatarusak. Ngem awan ti bakante.
Pangrugiak laeng, nakunak iti nakemko. Isu a pinilik ti Distribution Center.
Enero 18, 1999 idi.
Nagdakkel a babawik!
Narigat dagidi naglabas a trabahok ngem saanak a nagbagbagkat iti nadagsen. Kaslaak la namalmalo idi aggibus ti umuna nga aldawko! Naimbag idi pionak iti Luminar Electrical and Plumbing idiay Evangelista ta gemgemko laeng ti limlimteg a namarmartiliok!
Nakarkaron kadagidi simmarsaruno nga aldaw. Saan laengen a ti bagik ti kasla namalmalo. Nakarkaro ti panunotko. Apay?
Pakiaw dagidi kaduak nga annak ti katuday nga ubbing a kawayan a Puraw a return missionary! Daydiay la agtututtot nga aggagarakgak ti obrada ket mapunnon daydiay conveyor a sangsanguenda. Pengpengdak ti agpungtot ken agtabbaaw.
Nabasa idi ni Samar iti classified ads ti maippanggep iti anunsio ti Becton Dickinson and Company: Urgently needed: Assembler, no experience needed!
Maysa ti BD kadagiti kadakkelan a kompania ti teknolohia medikal iti lubong nga agpartuat ken agdiskubre iti kasapulan iti mediko.
Inkeddeng ni Samar ti agikkat idiay ABC ta dakdakkel ti sueldo idiay BD. Nabati daydi Sister Pelang, ngem immakar iti Jordan Valley Medical Hospital, a custodian, a nagkunaanna kano iti daydi bossna idi dinamag daytoy no mano ti tawenna: “Why, are going to kick me out?” Ngem dida maikkat ta age discrimination no kua ti kasoda.
Idi damo, agluglugan ni Samar iti UTA a lumabas iti BD; adda la bassit a pagnaenna. Idi kuan, itultulodkon sakbay a sumrekak idiay Distribution Center ta alas siete ti serrekna ket alas otso kaniak.
Pangyur-urayan ni Lehi iti aplikasionna nga agmision, inserrek ni Samar iti BD. Nakasarita idin ni Brother Luis Delfin ti bossna idiay Humanitarian Center a dida koma ik-ikkaten ta mapan agmision ti buridekna. Kaaduanna ngamin ti saan nga agbayag iti HC. Kas iti DI, stepping stone la ti HC dagiti mayat a dumur-as.
Adu ti Pinay a naam-ammo ni Samar idiay BD. Idiay pay ti nakakitaanna iti daydi immuna nga artista a daydi Narda a bassit a Darna nga adda adingna a lalaki.
“Huwag n’yong ipagsasabi na narito ako, ha!” kinunana kano.
No agtutumpongda a Pinay, ti la adda a pagsasaritaanda. Makutkotda amin a buyokda.
Adda daydi agnagan iti Fernanda, diak ammon no yanna. Inkasar kano ti ub-ubing ngem isu. Idi maalanan ti kaykayatna, pati ti papelna, nagpukawen a kasla asuk.
“Salawasaw daydiay a Fernanda,” kinuna ni Samar iti naminsan a panagawidna.
Sinaludsodna kano iti grupoda: “Bakit kaya ganon ang amoy?” ti iduldulinna ti kayatna a sawen!
Adda pay dagidi agina a Pinay a naggapu idiay California. Agpadada kano a nagatel. Daydi ina, adda nobiona a maskulado ket sarsaritaenna ti ar-aramidenda uray iti salas; adu kano ti nakaeskaparate a paltog daydi lakayna a soldado.
Pagsasaritaan kano dagiti kakaduada, uray pay dagiti saan a Pinay, no manon ti naglasat kadakuada, a pagpangasda pay ti laingda a nagurnong.
“You, how many Xes do you have?” dinamag kano ti maysa nga Eme ken ni Samar no mano met ti inabalbalayna a nawalat.
Ngem adda met maysa a bumaketen a nasayaat a kaduada.
“Huwag kang makikisalo sa mga iyon!” kinunana kano ken ni Samar. “Anduduming bunganga!”
Ni Samar, idi bumaybayag bassit, agbaon metten! Inaramidna ti inar-aramidna idi adda pay idiay Pagudpud, idi adu pay ti katulonganna—kas iti naminsan kano nga agul-uldag iti bangko, a binaonna daydi balasitang a katulonganna.
“Diak pay nalpas ti immuna a nangibaonam!” kinuna ti balasitang a nabannog metten.
Di kayat ni Samar ti masungsungbatan, bimmangon ket pinungutpungotna daydi piman a balasitang, a saanen a nagbayag.
“No kasta ti ar-aramidem, awan ti agbayag a kaduam!” kinuna kano daydi Apo Paer a tatangna.
Isu a pinadasna met a minandar daydi Eladio a maysa a Mehikano a kaduana idiay BD.
“Do this after that...”
“You are not my boss!” inkusilap kano daydi Eladio.
Ti ellekko idi estoriaenna ti padasna.
Nadaras a nakapagsisinninged da Mercy, Muray, Mildred, ken Lehi. Saan a narigat a kapulapol ni Lehi ta nagtrabaho idi idiay Cubao iti maysa a sanga ti McDonald.
Nangruna a nakapagsinningedda ken ni Mildred. Sakbay a nakapagmision ni Lehi, addan nagkinnaawatanda ken ni Mildred. Nanglukatda pay iti joint account-da iti banko.
Ngem uray no saan a nalag-an ti rikna daydi Sister Pelang iti relasion da Lehi ken Mildred, intultuloyda ti nagsinsinnurat idi addan ni Lehi iti misionna idiay Alaska. Patpatulodan ni Mildred iti kuarta babaen ti bank account-da.
1999 agingga idi 2001 a nagmision ni Lehi. Isu man ketdi ti nakaistoria a no kalamiisna idiay Alaska, a no dadduma, umabot iti 60 below zero ti temperatura. No lalausen ti manao, no agpaturayokka, di pay nakadandanon iti daga (wenno isno) ti paturayokmo, nagbalayen a yelo!
Sinalangad ni Sister Delfin ni Mildred; imbagana a dina singsingaen ni Lehi, kayatna a malpasna ti misionna.
Inggaed ngarud ni Mildred ti nagadal. Nakaala iti scholarship idi agturpos iti Granger High School ket intuloyna ti nagbasa idiay University of Utah.
Da Mercy ken Muray?
Nakastrekda iti maysa kadagiti pagtagilakuan idiay Salt Lake International Airport idi nagikkatda idiay DI. Nagsabat ti dalan da Muray ken David Anderton, maysa a diborsiado, ken agtartrabaho iti Southwestern Airlines. Itagtagiuray met idin ni Mercy ti gundaway a maalana ni Jun Dasalla a nakagraduaranna idiay Santa Maria, Ilocos Sur.
Adda met nakaklasean ni Mildred idiay U of U. Ni Cory Chivers...
RABII TI SABADO, Abril 1, 2023, umuna iti dua nga aldaw a sapasap a komperensia ti Simbaan. Kalkalpas ti nagmalem a panag-interpret dagiti miembro ti 92 a pagsasao iti lubong a naangay iti Church Office Building, iti Salt Lake City. Uppatkami iti grupo dagiti Ilokano. Limakami koma ngem saan a nakaumay ni Dondon ta saan a nakapag-renew iti temple recommend. Intantantanna ti nagpa-interview iti Bishopric sa koma iti Stake Presidency ta impagarupna a di pay nagpaso ti TR-na...
Impalagip dayta a pagteng daydi panangrugimi nga agipatarus ken ag-interpret kadagiti mensahe dagiti General Authorities a mamindua iti makatawen, iti umuna a Sabado ken Domingo ti Abril ken Nobiembre. 1999 idi mangrugikami idiay Tabernacle Building, idiay Temple Square. Duakami ken ni Samar, ken daydi Erning a kabsatna, a daydi la a tawen a naisurot, isun sa pay ketdi ti nagipatarus—siakon ti nagipatarus, ken maysa kadagiti nag-interpret kadagiti simmarsaruno a tawen; kaduami da Floresa Martines Thurston, ken ni Alona Hall. Adda pay dagidi dadduma a kaduami ngem dida nakaanus.
Maysa ni Glicerio Hernando, sigud a Bishop ti Cubao Ward idi siak ti Stake President ti Marikina, a taga-Laoag ngem agnaed metten iti West Valley. Naminsan la a naituredna ti simmurot ta inangsab a nangikamat iti patarus ti mensahe ti maysa a dadaulo. Masapul ngamin a sabayam ti agsasao ta live ti panag-interpret.
Ni la Floresa Martines Thurston ti namnaminsan a nangliwat manipud idi nangrugi ti panaginterpret—idi la naganak. Nasurok a duapulo a tawenen ti napalabas!
Pinagriterodak idi umuna a tawen ti COVID sadak met la pinagsubli iti Oktubre kalpasan ti makatawen.
Istoriaek bassit ti aramid dagiti interpreter.
Kadagidi a panawen, nabiit pay ti internet. Adda umay agyeg kadagiti mensahe a maipatarus iti no sadino ti yan ti translator. Umaydanto sublien iti naituding nga aldaw. Kasdiayto manen ti aramidenda no adda revision ti orihinal ti mensahe. No dadduma, Biernes la ngaruden adda pay la yegda a revision; saandan a sublien, itugotton ti nagipatarus/nagrebisar dagiti mensahe. Mano a tawen a kasdi. Idi kuan, in-inut a nagbaliw ti proseso agingga a dimmur-as ti teknolohia, ket ita, nasurok a makalawas laengen sakbay ti sapasap a komperensia isunto pay la ti panagipatulodda iti internet kadagiti mensahe. Makatawen sakbay a simrek ti Covid, didakon pinagpatarus kadagiti mensahe; maysaak laengen kadagiti interpreter. Wen gayam, siak ti nangidaulo iti grupo dagiti Ilokano manipud idi nangrugi ti panagipatarus kadagiti mensahe iti Sapasap a Komperensia. Agduapulo a mensahe iti Sabado kasta met iti Domingo; ngem saankami a mairaman iti Domingo. Sinuktannak ni Dondon idi kaduamin iti grupo. Ah, wen, nakaduami met ni Jojo iti sumagmamano a tawen. Kasano a nakasursuroda iti Ilokano, kunam, ket dimmakkelda idiay Kamanilaan? Nagmision ngarud ni Dondon idiay Baguio Mission a sakupna agingga idiay Ilocos Norte. Ni Jojo, nakasursuro idiay Hawaii ta kunak ngaruden, adu ti Ilokano idiay. Maysa pay, awan ti libtawko a naggatgatang/nagdawdawat idiay Bannawag iti kopia ket magustuanda a lukiblukiben ti yan dagiti komiks. Ken nasinged kaniak ni Rudy Contillo nga adda idi idiay sirkulasion ti Liwayway ket tunggal mapanak agpasiar, ikkannak latta iti kopia. No kua pay ketdi, a, ket adda latta kopia nga agur-uray kaniak kadagiti lawas a diak pannakapagpasiar. Nagsayaat kaniak ni Rudy, nga agpapaimasen idiay Narvacan a nagramutan ti pamiliana.
“Ta sika ti presidentek, manong!” kinunana idi. Ti gapuna, nagtarayak a presidente ti GUMIL Metro Manila, ket maysa a puntos la ti nangitarayak ken ni Honor Blanco Cabie a nalatak a propesor iti maysa nga unibersidad idiay Manila; daydi ti immuna ken kakaisuna a panagpresidentek iti GUMIL—addan sa met dua a libro a proyekto ti GMM bayat ti panagtakemko—diakon sinunotan, ngem nagbalinak ketdi a lifetime member! Awan ngamin iti darak ti ‘politika’ saan a kas ken ni Samar a kayatna koma kano ti agmayor met idiay Pagudpud no di siak ti pinilina! Baluarte dagiti Benemerito, nga asideg unay a kakabagianna, ti Pagudpud.
DIAK MET NALIPATAN ti nagsursurat, saan la nga iti Bannawag, ngem nagsursuratak pay iti dandaniw nga Ingles a nairamraman kadagiti libro a Poetic Voices of America, Meditation, Reflections of Innocence, ken New Millenneum Poets.
Dayta ti nakaipuonan ti panagsinsinnuratmi iti daydi Manong Alex Hufana a propesor ti Literatura idiay UP Diliman babaen ti email. Malagipko pay laeng, nga adda idi inramanna a saritak iti proyektona a patarus iti Ingles dagiti Ilokano a mannurat adayo pay sakbay a nagpa-America-kami; ni Leticia Fariñas ti nangipatarus iti saritak ket dinillawko ta iti panagkitak, saan a patarus no di ketdi kasla aglanglanga nga ‘adaw’ ti patarusna iti orihinal a saritak.
Daytoy man ti kakaisuna a surat daydi Manong Alex a naagsawko. Napateg unay ta diak ninamnama a suratannak, isu nga ibinglayko met.
From: Julita Q. Hufana [email protected]
Subject: PADASMO PADASKO MET
Date: Mon. Mayo 20, 2002 12:20:41.
Dear Loring,
Saanak a naka-email a dagus ta itay napan a dua a lawas a nagpaagasak iti emergency hospital ditoy iti kimmaro manen a COPD-k. Napadasam met gayamen ti napadpadasak a kas iti Bukaneg Award (tinulongannak a nangyalat daytoy daydi nalatak a gayyem Pel Alcantara) ken kas iti Editor’s Choice idiay North American Open Poetry Contest [saanen a nauray daydi Manong Alex ti pannakaited kaniak ti UMPIL Award, ta pimmusay idi arinunos ti Agosto 2003]. Kastoy ti sinuratko maipanggep ti iseserrekko iti dayta a salip, para ti inlibro ni Ricardo M. De Ungria ti UP Manila (adda ita ni Ungria a Chancellor iti UP Davao, “A Passionate Patience (Ten Filipino Poets on the Writing of Their Poems”: “This began as a poem entitled ‘Hunting with Life’ which I entered on December 28, 1992 to beat the deadline three days later for the North American Open Poetry Contest I saw advertised in a national magazine and conducted by the National Library of Poetry in Maryland...
Napintas ti daniw, nga inrapinna iti suratna. Kasta unay kano ti panangipanamnama ti isponsor ket imbagada pay a libre ti papanna panangawat, ken ti panagmiembro, ket pulos a di immapay iti panunotna ti sabali a pagturongan ti pasamak.
Innayonna: Kasta ti nagbanagak. Linipatak ti amin a North American Open Poetry Contest kalpasanna. Kastoy kadi met ti padasmo? Ala uray ta napadasan metten ti saan nga ugali a mapadpadasan.
Nabasak met ti p[i]nangsangailim kadagiti kakabsatmo a simmangbay dita yanyo, iti p[i]nanguliyo iti saan unay a madandanon a kueba dita Utah. Diak ngata kabaelan daytan, iti rugi pay laeng nga addang. Komustakay amin. Agsinsinnuratkami ken ni Herman.
Cheers, Manong Alex.
Malagipko ita, a kasta unay ti panangtangtangadko kadagidi kapadpad daydi Manong Alex idiay UP Diliman; arigda man la tumukno iti langit ti pangipadpadisak kadakuada. Idinto a siak idi, kumkumpesak nga agpapaigid no mailaw-anko ti umasideg iti tartaripnong. Kasta met laeng ti riknak idi napagasatanak a mangala iti masterko idiay UP Diliman—ala, wen, sibibiag pay daytoy singsing nga inkarigatak a pinondar idi agraduarak; ken naikuyogko ditoy daydi tesisko.
Isu nga iti panagsinsinnuratmi iti daydi Manong Alex a maysa nga adigi ti literatura, nakariknaak iti apagapaman a pannakaital-o iti laksid ti nakaad-adu a taringgawid iti idudur-as.
IDI NALPAS ni Chichi ti misionna, nagsubli a nagtrabaho idiay Distribution Center. Ni Jojo, innala ni Samar idiay Beckton Dickinson. Nagustuan a dagus daydi Nida a kadua ni Samar, daydi kunak a dua ti annakna nga inadaptar ti agassawa a LDS.
“Ay nagguapokan, Jojo!” kinunana kano ket kasta unay ti panangsirsirigna! “Karuprupam daydi lakayko!” Kumkumiapet kano ni Jojo iti ariekna.
Iti naminsan nga iseserrek da Samar ni Jojo, sibsibet ti isno ket nagalis ti kalsada. Ni Jojo ti nagmaneho ta pulos a di nakasursuro nga agmaneho ni Samar—nagbuteng a nangituloy idi imbaga ti nang-test kenkuana: “You’re a very dangerous driver!” Iti ilalaksid ni Jojo iti I-215, a sumrek iti I-15, dina naaluadan ti manibela ket nagpuligos ti kotse! Naimbag ta awan ti sumarsaruno ken kasinnabatda ta diak la ammon no nangpidpidutanmi koma kadakuada.
Isu a kasta unay ti panangpalpalagip ni Samar kaniak no siak ti agmaneho. Naslaanan la unay.
Nangato ti arapaap ni Jojo isu a saan a nagbayag idiay BD. Diak malagipen no ania ken no sadino ti immakaranna a trabaho.
Ngem malagipko pay laeng a simrek a nagadal iti daytay computer school iti abay ti Holiday Oil, iti nagsulian ti 3200 West ken 3500 South iti West Valley City. Naiparparna la unay ta dita ti nagkinniddayanda ken ni Marcella. Adu ti babbalasang idiay Burgos Ward ken nakaklaseanna idiay Rodriguez High School ti nakapigpigket ti parimrimda kenkuana. Adda pay daydi kayatna ketdin ti sumurot ket dida pay met agnobio!
Ay, ket ni Marcella? Diak ammo no ania met ti nakitkitana ken ni Jojo ket nagdakkel ti paggidiatanda iti kudil. Arigda ti singkamas ken ubi koma no bunga. Agasem ta iti naminsan a panangawis ni Jojo nga umay mangaldaw idiay balay, awan met ti mikmikkina a nangan iti taraon ti Ilokano.
Dimo patien, ngem inyopriseran ni Jojo iti nakamatisan a bugguong a paboritona. Ay, ket diak koma patien no diak nakita. Ngem naimas ti panangideppel ni Marcellaiti daydi bulong ti kamotit! Sinipsiputak no agmusiig wenno agdul-o, ngem awan ti negatibo a reaksionna!
Iti sumuno nga aldaw nga idadagasda, napaliiwko nga adda limmabaga iti ngiwngiw ni Marcella.
Nagalerdyi iti bugguong!
Idi kuan, pagammuan met lattan ta kadua ni Marcella da Dirk ken Labbyn a dadakkelna, nga immay dimmanon idiay Yorkshire!
Pudno unay: immayda dinanon ni Jojo!
Ammo ni Jojo ti agiggem iti kuarta, isu a nakaurnong iti pinagkasarda ken ni Marcella—agsagsaganakami idi ken ni Samar a mapan idiay Rodriguez para iti pannakai-release ni Dondon nga agleppas met idin nga agmision. Ni Jojo ti nangyabaga iti nagasto iti maysa a restawran idiay 3500 South kalpasan ti pannaka-seal-da idiay Salt Lake Utah Temple—di pay idi naisubli ti pammalubos kaniak ti Simbaan a Sealer isu a daydi George Cannon a nag-Area President idiay Filipinas ti namaglantip kadakuada.
Kalpasan ti reception, nag-hotel-da nga immuna dita Salt Lake sakbay a napanda nag-honeymoon idiay Hawaii. Adu idi dagidi nasursuruan ni Jojo idiay Hawaii ket isuda ti nangsangaili kadakuada.
Rimmuar iti Bannawag ti salaysayko maipanggep itoy, ti "Ay, Dinanonda ni Jojo!" Pebrero 10, 2003, mano a bulan kalpasan ti kallaysa.
Paliiwenyo daytoy surat daydi Agustin DC Rubin a gayyemmi a mannurat, a mainaig itoy:
Loring, et.al.
Hrubin5995aol.com
Hi Loring & Samar,
Ania ti rikna ti maaddaan iti manugang a Puraw? Naragsak, ania? Aglalo ket mannakaawat dagiti abalayanyo, kasta met ti kapisi ti puso ni Jojo. Napintas nga agginnamer ti dara ni Pinoy ken dara ni Kana. Nalinis ti kudilda. Ngem no da Kano/Kana ken Negro/Negra saan a nabaked ti resulta ta napigpigsa ti dara ni Negro/Negra. Ngem ipagarupko nga ad-addanto nga agirigda iti kultura ditoy ta ditoy a mayanak ken dumakkelda. Saan a nakadidillaw daytoy. Ngem didanto met malipatan ti puli a nagtaudanda iti agsumbangir. Kasta no narabrabaw ti irurusing ti bukel ni Cupido. Umuna a nasirig ti pana ni Ayat. Wenno narabrabaw ti panangimutektek ti bukel ni Ayat ket immuna a rimmusing ti naud-udi ngem dagiti immuna a bukel! Kasta ti gasat ni Ayat!
Naragsak-a-naladaw a kablaawmi kadakuada!
Inton Hunio 21 iti oras ti ala una, agdeppelak metten. Idiay Philadelphia, Pennsylvania a mapanak. Naawatko itay napalabas a bulan ti pakaammo. Imbusonko ti aplikasionko idi Enero 28 itoy a tawen.
Komustakayo amin manen dita Salt Lake.
Kastoy met ti sungbatko. Imalditko ditoy ta kunak man, a no kumitkita ita daydi DC—magustuanna ti kasta nga awagko—kunana met, ‘ay ni Loring, dinak met pay gayam nalipatan!’
Kitaenyo:
DC:
Kablaawandaka met iti umadanin a panagdeppelmo (saan nga asin ngem iti tagapulot ni Angkel Sam)! Sabali pay nga innem a bulan, ayabandakanto manen a palutpoten (ingkabesak ti 96 a saludsod nga intedda, ngem up-uppat met ti sinaludsodda!) Iti English test, pinagbasadak la iti ababa a sanganayon ket nairuarko kanon! Ur-urayek pay la ti iskediul ti panagsapata—kunada idi June 20, 2002 wenno July 12, ngem awan pay met ti suratda. Ala ket abutento pay la ngata ti umay a tawen sakanto agsapata. Isu a dimo pay la pampanunoten ni Inang Pinang! Wen gayam, komusta ‘ta kanawan nga imamon? Nasaom ngamin naminsan a ‘ta kanigidmo ti pagkumkompiutermo.
Ania koma ti rikna ti maaddaan iti Puraw a manugang? Diak man ammo no naragsakkami ken ni Samar, dayta ti pudno. Ngamin, dimo ida mangngeg nga awandaka iti tatang wenno nanang (wen sa, isuromin sa ketdi a kasdiay ti awagna kadakami...) Kas man la naragragsak daydiay abalayanmi a babai iti pannakamanugangna ken ni Idek (buridek). Uray dagidiay lelong ken lelang ni Marcella ket naragsakda met—immayda manipud Arkansas. Bareng no di agbalbaliw, ngem kunak man, no koma Pinay met ti naasawa ni Idek, di nakatulong koma iti sabali a pamilia no maalana ditoy ‘Paraiso’. Ngem ‘tay kunamon, gasatna ti makasaideng, wenno isun sa ketdi ti nabanniitan ti Puraw. ‘Payso pay ti kunam nga agkatangkatangton ti kultura a nagtaudan ni Idek no dumakkel dagiti bungada. Kasta met ngamin a talaga ti biag. Ditoy America ti nagdudupudopan ti adu a kultura—adun ti ammok a citizen uray no dida ammo ti agsao wenno makaawat iti Ingles. Segun iti pakasaritaan ti America, dagiti Natibo wenno Indian ti puro nga Amerikano, ket dagiti Puraw, naggagampuren ti darada. Dagiti Lebanese ti nakitak a kalinisan ti kudil, idi addaak idiay Saudi.
Ti met la natantanawtawkon ket ne, dandanin panagaawid...
Komustakayo dita DE [Delaware].
Wen, napan nagtrabaho ni Marcella idiay BD a yan ni Samar sakbay nga impasngayna ni Lorimar—impasurotda ti naganna iti daydi inaunami. Addada pay la idi idiay Yorkshire. Ken idiay pay laeng ti nakaipasngayan ni Enoka a simmaruno sakbay nga immakarda iti maysa nga apartment.
AGARUP NAGSUSUKOT DAGIDI pasamak. Di pay nabayag idi nagawidkami ken ni Samar tapno sarabuenmi ti pannakai-release ni Dondon. Napanmi sinukon idiay Makati, iti mission home. Napukaw daydi maysa a bagahena a yan dagidi dadduma nga aruatenna. Naibaba, wenno dida ammo no kasano a napukaw ket saanen a naisubli.
Impasiarnakami idiay Baguio. Inyam-ammonakami iti sigud a Mission President-da.
Sakbay a nagsublikami idiay Montalban, napanunotko a mapan sarungkaran ti lugar a nakayanakak, ti Gisit-a-bassit, sakbay a nagsublikami iti West Valley.
Daydin ti naudi a pannakakitak iti Gisit-a-bassit. Kaduak ni Samar, da Dondon ken Lingling, ken daydi anti Immiang a kabsat daydi nanang, a dinagasmi idiay Sto. Domingo, Ilocos Sur a pagserserbianna a katulong—malagipko a dakkel ti akemna iti biagko; imbatianmi iti lima gasut a pisos.
Nalangto pay la idi ti aglawlaw ngem awanen daydi desdes a namagkamang iti karayan ken lipit. Saan pay a limmawa ti kalsada a kumamang iti San Isidro. Adda pay la dagidi kawayan.
Maigidiaten ti lugar a nasubliak. Ngem dakkel a yamanko ta nakitak pay ti lugar a nakayanakak, iti maudi a gundaway. Nakabengbeng dagiti muyong iti aglawlaw. Napupuskolen a muyong ti nangsukat kadagidi kalapaw ken balay. Gapu iti kalangto dagiti pinuon, diak natan-awan ti karayan ket diak masinunuo no nagtultuloy ti panangkibkibna iti bakrangna, wenno bayat ti panaglabas ti panawen, in-inut met la a naigabur ti kinibkibna ket immababawen ti karayan, wenno napulsot pay ketdi. Mano a dekada ngaminen ti napalabas?
Inasitganmi ti maysa a panglakayen nga agtabtabas iti remmeng. Inyam-ammok ti bagik. Naiturong ti imatangko iti dakkel a marunrunoten a puon.
“Akinpuon iti dayta?”
‘Daydi lakay a pakak, sir,’ kinunana.
“Pakak? Agpayso?” kasla diak mamati nga adda pay la nabati nga ungelna! “Ditoy ti nakayanakak...” Ket rinugiak ti nagistoria.
Ditoy ti nakayanakak! inulit-ulitko iti nakemko kalpasan ti panagestoriak. Kalpapsan ti no mano a dekada... Ditoy..!
(Maituloyto)
Napalabas a paset: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 33 | 34 |
